Tại kỳ họp thứ 17 HĐND TP Cần Thơ ngày 8-7, Phó Chánh án TAND TP Cần Thơ Thái Quang Hải đã báo cáo về công tác sáu tháng đầu năm và nhiệm vụ sáu tháng cuối năm 2020 của TAND hai cấp TP Cần Thơ.
Ông Thái Quang Hải - Phó Chánh án TAND TP Cần Thơ - báo cáo tại kỳ họp ngày 8-7. Ảnh: NHẪN NAM
Theo đó, từ ngày 1-12-2019 đến ngày 31-5-2020, TAND hai cấp của TP Cần Thơ đã thụ lý 6.023 vụ, việc (cùng kỳ 6.323 vụ, việc), giải quyết được 2.510 vụ việc, còn lại 3.517 vụ, việc.
Trong đó, án hình sự, TAND hai cấp thụ lý 575 vụ, giải quyết được 437 vụ. Án dân sự thụ lý 2.701 vụ, giải quyết được 529 vụ. Án hôn nhân gia đình thụ lý 2.118 vụ, giải quyết được 1.230 vụ. Án kinh doanh thương mại thụ lý 270 vụ, giải quyết 40 vụ. Án hành chính thụ lý 83 vụ, giải quyết được 19 vụ. Án lao động thụ lý 11 vụ, giải quyết 1 vụ.
Theo báo cáo, đối với án hình sự tuy thụ lý ít hơn cùng kỳ nhưng có một số loại tội có xu hướng gia tăng hoặc tiếp tục chiếm tỉ lệ cao trong cơ cấu tội phạm, chẳng hạn như trong số 26 vụ án TAND TP đã xét xử sơ thẩm thì có đến tám vụ giết người (hai án tù chung thân, hai án tử hình).
Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi và tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản mỗi loại sáu vụ, tội mua bán trái phép chất ma túy ba vụ (hai án tù chung thân).
Các tranh chấp dân sự cũng tiếp tục tăng, phần lớn liên quan đến đất đai, vay mượn tài sản, nhiều vụ có yếu tố nước ngoài… tỉ lệ giải quyết thấp do nhiều nguyên nhân.
Án hôn nhân và gia đình bình quân mỗi tháng thụ lý trên 300 vụ. Riêng án hôn nhân sơ thẩm thuộc thẩm quyền của TAND TP đều có yếu tố nước ngoài, thường không có tài sản chung, con chung, số vụ chưa giải quyết khá nhiều. Số vụ ly hôn ở cấp huyện đa số tuổi đời còn trẻ, 80% số vụ có con chung dưới 18 tuổi.
Đối với các khiếu kiện hành chính, TAND TP thụ lý tăng hơn cùng kỳ và hầu hết khiếu kiện liên quan đến lĩnh vực quản lý đất đai (66/72 vụ sơ thẩm), việc giải quyết còn chậm.
Bị cáo Phạm Văn Tho Em bị TAND TP Cần Thơ xử sơ thẩm ngày 15-5 tuyên phạt tử hình về tội giết mẹ ruột. Ảnh: NHẪN NAM
Về chất lượng xét xử, giải quyết các loại án, vụ việc, báo cáo cho thấy số vụ bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan trong 6 tháng đầu năm nay giảm rõ rệt. Tổng cộng có chín vụ bị hủy (TP 2 vụ, cấp huyện 7 vụ), chiếm tỉ lệ 0,35%, có chín vụ bị sửa (TP 1 vụ, cấp huyện 8 vụ), chiếm tỉ lệ 0,35%.
Nguyên nhân tồn tại, hạn chế do ảnh hưởng công việc cuối năm, nghỉ tết Nguyên đán. Ngoài ra, do ảnh hưởng dịch COVID-19, các tòa đã tạm ngưng các hoạt động thu thập chứng cứ, tổ chức xét xử, giải quyết án khá dài, từ giữa tháng 3 đến hết tháng 4-2020. Nhiều nước trên thế giới ngừng thực hiện ủy thác tư pháp.
Cạnh đó, TAND cấp huyện có nhiều thẩm phán hết nhiệm kỳ chưa được bổ nhiệm lại, không tham gia xét xử, giải quyết án suốt sáu tháng liền. Một số thẩm phán luân phiên đi học.
Đó là những nguyên nhân chính dẫn đến tỉ lệ giải quyết đạt thấp, có loại rất thấp như án dân sự sơ thẩm của TAND TP hoặc có loại án không giải quyết được vụ nào.