Từ đầu năm đến nay, giá heo hơi liên tục giảm. Đặc biệt từ tháng 9 đến nay, giá heo hơi giảm mạnh.
Giá heo giảm sốc, người nuôi thua lỗ
Nếu như tháng 3, 4 giá heo hơi dao động 70.000-75.000 đồng/kg; tháng 8, 9-2021 giá còn 42.000-50.000 đồng, thì đến thời điểm hiện tại giảm chỉ còn 35.000-45.000 đồng/kg. Đặc biệt có một số địa phương giá xuống dưới 35.000 đồng/kg, dù khoảng hai ngày vừa qua giá có tăng 2-3.000 đồng/kg.
Trong khi đó giá thức ăn chăn nuôi tăng cao, gây khó khăn cho người chăn nuôi, nhất là các hộ nông dân chăn nuôi nhỏ lẻ. Người chăn nuôi rơi vào cảnh thua lỗ, nguy cơ ảnh hưởng đến sản xuất, nguồn cung trong những tháng tới, đặc biệt là dịp tết nguyên đán tới đây nếu chúng ta không có giải pháp phù hợp, hữu hiệu.
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến báo cáo tại cuộc họp. Ảnh: VGP
Lý giải nguyên nhân giá heo giảm như vậy, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến cho biết, do dịch COVID-19 nhiều tỉnh thực hiện giãn cách xã hội, các khu công nghiệp, khu chế xuất, các trường học, bếp ăn tập thể cơ bản là ngưng hoạt động, chợ dân sinh không hoạt động... dẫn đến nhu cầu sử dụng thực phẩm giảm rõ rệt từ 30-50%.
Đến nay, dù các địa phương đã trở lại trạng thái bình thường, nhưng lượng nhân công lao động ở các địa phương vẫn chưa quay lại làm việc. Các trường học vẫn đóng cửa, các quán ăn mở đón khách với số lượng hạn chế do vậy mức tiêu dùng thực phẩm vẫn còn hạn chế. Trong khi đó, chu kỳ sản xuất, tăng trưởng, tái đàn vẫn diễn ra bình thường. Từ đó dẫn đến ứ đọng trong tiêu thụ sản phẩm.
Trước tình hình đó, Bộ NN&PTNT đã triệu tập cuộc họp để tháo gỡ khó khăn, đặc biệt là xuất khẩu đến các thị trường Nhật Bản, Hàn Quốc.
“Với sự phối hợp giữa các bộ, giao thông vận tải, lưu thông hàng hóa đã thông thoáng. Những ngày gần đây, giá gà, giá thịt heo đã tăng trở lại” - ông Tiến thông tin.
Về phía Bộ Công Thương, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nhận định giá thịt heo thành phẩm chưa giảm tương xứng với giá heo hơi. Giá thịt heo thành phẩm phổ biến ở mức 60.000- 100.000 đồng/kg tại chợ và ở mức 98.000- 130.000đồng/kg tại siêu thị.
Theo ông Hải, trong cơ cấu giá thịt heo, trung bình 100 kg heo hơi thu được khoảng 55-60 kg thịt heo thành phẩm. Như vậy, tỷ trọng giá heo hơi chỉ chiếm 55-60% trong giá heo thịt, các chi phí khác vẫn giữ nguyên hoặc tăng (chi phí lao động, xét nghiệm, vận tải...). Do đó giá thịt heo thành phẩm không giảm tương ứng như mức giảm của giá heo hơi.
Đồng thời, tùy theo sở thích tiêu dùng và tỷ lệ các loại thịt heo thành phẩm mà giá bán các loại thịt heo cũng có sự chênh lệch khác nhau.
Thứ trưởng Bộ Công Thương cho rằng, cần tăng cường các hoạt động truyền thông về giá cả thị trường, tình hình nguồn cung dịch bệnh nhằm tránh tình trạng thiếu thông tin, gây bất ổn thị trường, tăng cường hiểu biết của người tiêu dùng đối với thị trường, giá cả mặt hàng thịt heo.
Về giải pháp, các ý kiến tại cuộc họp cho rằng cần khôi phục hoạt động các chợ đầu mối, chợ truyền thống; mở các cửa hàng bình ổn giá để giúp tháo gỡ khó khăn cho người chăn nuôi.
Chênh lệch giữa giá xuất chuồng và giá thành phẩm là bất hợp lý
Phát biểu kết luận, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành đánh giá mức chênh lệch giữa giá xuất chuồng và giá thành phẩm đến tay người tiêu dùng là bất hợp lý. Phó thủ tướng cho rằng việc tìm ra nguyên nhân và tập trung chỉ đạo để giải quyết vấn đề này là rất cần thiết bởi ảnh hưởng đến hàng chục triệu người dân. Vận hành theo cơ chế thị trường, tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, cần có giải pháp điều hành từ các cơ quan Nhà nước.
Phó thủ tướng chia sẻ khó khăn với người chăn nuôi. Phó Thủ tướng cho biết, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương sẽ khẩn trương có các giải pháp hỗ trợ tiêu thụ, dần bình ổn giá, đảm bảo lợi ích hài hoà của các bên gồm người chăn nuôi, các khâu trung gian, người tiêu dùng.
Phó thủ tướng giao Bộ Tài chính nghiên cứu, đề xuất các giải pháp hỗ trợ về lĩnh vực tài chính khi bà con đang có lượng heo tồn đọng lớn chưa xuất bán được, khó khăn về nguồn vốn. Các bộ, ngành, địa phương, các trung tâm kinh tế lớn phải đẩy nhanh tiến độ phục hồi kinh tế.
Phó thủ tướng yêu cầu Bộ Công Thương khẩn trương tổ chức các cuộc họp, làm việc với các địa phương để khôi phục hoạt động các chợ đầu mối, chợ truyền thống theo tinh thần Nghị quyết 128; mở các cửa hàng bình ổn giá để thúc đẩy tiêu dùng.
Phó Thủ tướng cũng yêu cầu phải tổ chức thanh, kiểm tra, làm rõ chi phí của từng khâu trong chuỗi giá trị; thanh kiểm tra sự chênh lệch giá bán (giữa giá thịt heo hơi và giá bán tại chợ, siêu thị); rà soát lại việc xuất – nhập khẩu thịt heo; kịp thời xử lý những vi phạm nếu có.
Phó thủ tướng giao Bộ NN&PTNT chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan, các địa phương tuyên truyền, làm việc cụ thể với các doanh nghiệp chế biến, các hộ tiêu thụ lớn, các doanh nghiệp có năng lực dự trữ, chế biến để đẩy mạnh tiêu thụ, sử dụng sản phẩm thịt trong nước nhằm chia sẻ bớt khó khăn với người chăn nuôi.
Đồng thời, tăng cường quản lý giá bán các sản phẩm đầu vào của ngành, nhất là thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y; xây dựng kế hoạch tái đàn, chăn nuôi theo tín hiệu thị trường đặc biệt cho dịp cuối năm và Tết Nguyên đán.
Bộ GTVT rà soát, nắm rõ thêm tình hình hệ thống lưu thông, vận tải, tránh tình trạng một số nơi “cát cứ”, gây khó khăn cho bà con trong tiếp cận thị trường (phương tiện chuyên chở khó đến với bà con); Phải bảo đảm lưu thông hàng hóa thông suốt, thống nhất trên toàn quốc