Chiều 29-11, với đa số đại biểu Quốc hội có mặt tán thành, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu (1 luật sửa 4 luật).
Bảo đảm thống nhất với pháp luật có liên quan
Trình bày Báo cáo tiếp thu, chỉnh lý, giải trình dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, cho biết quán triệt tinh thần đổi mới tư duy trong xây dựng pháp luật, dự thảo luật đã được rà soát, chỉnh lý lược bỏ cơ bản các nội dung quy định cụ thể, chi tiết thuộc thẩm quyền của Chính phủ.
Đồng thời, việc điều chỉnh quy hoạch ngành quốc gia cần tuân thủ các căn cứ, điều kiện cụ thể được quy định tại Luật Quy hoạch, không quy định việc điều chỉnh quy hoạch ngành quốc gia theo trình tự, thủ tục rút gọn tại các luật chuyên ngành.
Điều này nhằm bảo đảm tính đồng bộ, kế thừa và hệ thống giữa các quy hoạch, tránh điều chỉnh tùy tiện, ảnh hưởng đến quan điểm, mục tiêu của quy hoạch.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cũng cho biết để bảo đảm thống nhất và tránh gây xáo trộn, tạo thuận lợi trong triển khai dự án tại các địa phương đang thực hiện theo Luật Thủ đô và các Nghị quyết đặc thù, dự thảo Luật đã bổ sung quy định xử lý chuyển tiếp.
Theo đó, cho phép HĐND cấp tỉnh, TP đang áp dụng quy định đặc thù được quyền lựa chọn áp dụng quy định đặc thù hoặc quy định của Luật này. Bãi bỏ Điều 39 và Điều 40 của Luật Thủ đô nhằm tạo điều kiện cho các dự án PPP trên địa bàn TP Hà Nội được áp dụng thống nhất theo các quy định về dự án PPP tại dự thảo Luật.
Ngoài ra, để bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã hợp nhất các nội dung sửa đổi Luật Đầu tư, Luật Quy hoạch trong các dự thảo Luật có liên quan trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 8 vào dự thảo Luật này.
Khu thương mại tự do được áp dụng thủ tục đầu tư đặc biệt
Báo cáo giải trình về một số nội dung cụ thể, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết trong sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư, một số đại biểu phản ánh khó khăn trong việc triển khai quy định đánh giá sự phù hợp của dự án đầu tư với các loại quy hoạch tại các luật hiện hành.
Vấn đề này, UBTVQH cho rằng dự thảo Luật do Chính phủ trình Quốc hội đã sửa đổi, làm rõ về việc đánh giá sự phù hợp với quy hoạch đô thị. Tuy nhiên chưa giải quyết triệt để vướng mắc đối với quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy hoạch nông thôn.
Để gỡ khó, dự thảo Luật được chỉnh lý theo hướng cho phép đánh giá sự phù hợp của dự án với quy hoạch có liên quan, tránh cách hiểu phải đánh giá sự phù hợp của dự án với toàn bộ các loại quy hoạch.
“Để quy định này khả thi, tránh phát sinh khó khăn trong thực tiễn, đề nghị Chính phủ khẩn trương ban hành văn bản hướng dẫn chi tiết về nội dung này, bảo đảm tính thống nhất và hiệu quả trong thực thi pháp luật” - ông Mạnh nói.
Về thủ tục đầu tư đặc biệt, UBTVQH cho rằng đây là chính sách mới nhằm thu hút đầu tư vào các lĩnh vực ưu tiên như đổi mới sáng tạo và công nghệ cao. Theo tinh thần đổi mới xây dựng pháp luật, dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng giản lược các nội dung chi tiết về hồ sơ, thủ tục, chỉ giữ lại các nguyên tắc và nội dung đặc thù cần thiết, bảo đảm không thay đổi các nguyên tắc tại dự thảo Luật đã trình Quốc hội.
Đồng thời, dự thảo Luật đã bổ sung Khu công nghệ thông tin tập trung và Khu thương mại tự do vào địa bàn được áp dụng thủ tục đầu tư đặc biệt tại khoản 1 Điều 36a, góp phần đồng bộ chính sách, tạo nền tảng thuận lợi cho thu hút đầu tư và phát triển các khu vực này.
Bổ sung quy định lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt
Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu, cụ thể trong lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt, ông Vũ Hồng Thanh cho biết dự thảo luật chỉnh lý Điều 29 theo hướng quy định nguyên tắc áp dụng lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt và giao Chính phủ quy định chi tiết.
Đồng thời, để đáp ứng yêu cầu triển khai các dự án đặc thù, không thể thực hiện qua đấu thầu thông thường, dự thảo Luật đã bổ sung Điều 34a quy định về lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt theo hướng quy định nguyên tắc và giao Chính phủ quy định chi tiết.
Bên cạnh đó, tiếp thu ý kiến đại biểu, dự thảo Luật đã chỉnh lý nâng hạn mức chỉ định thầu từ 100 triệu lên 300 triệu đồng đối với gói thầu thuộc dự toán mua sắm không hình thành dự án. Đồng thời không phân biệt hạn mức chỉ định thầu giữa các gói thầu sử dụng nguồn vốn chi thường xuyên và vốn đầu tư công.
Bổ sung trường hợp chỉ định thầu đối với gói thầu khai quật khảo cổ, phục hồi di tích cấp quốc gia, di tích cấp quốc gia đặc biệt và di sản văn hóa thế giới. Sửa đổi quy định bảo đảm cạnh tranh giữa nhà thầu tham dự thầu và nhà thầu tư vấn trong cùng gói thầu đối với các gói thầu thuộc tập đoàn kinh tế nhà nước, công ty mẹ, công ty con; áp dụng phương thức một giai đoạn hai túi hồ sơ cho các gói thầu có yêu cầu kỹ thuật cao, công nghệ cao; cho phép cơ sở y tế công lập tự quyết định mua sắm thuốc, thiết bị y tế và vắc xin dịch vụ…
Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 15-1-2025, trừ một số trường hợp.
