Sáng ngày 3-11, đoàn công tác của Bộ Xây dựng đã trực tiếp tới điểm sạt lở tại Đoàn kinh tế - Quốc phòng 337 (Hướng Hoá, Quảng Trị), nơi bị 3 triệu m3 đất vùi lấp, san phẳng 4 dãy nhà, khiến 22 chiến sỹ hy sinh vào đêm ngày 18-10.
Sau khi khảo sát, đánh giá hiện trường sạt lở, các chuyên gia của Bộ Xây dựng nhận định nguyên nhân ban đầu là do tầng đất phủ dày, kết cấu đất xốp và rời, khi gặp mưa lớn làm cho đất rã ra kết hợp với dòng lũ bùn đá khiến hơn 3 triệu khối đất đá sạt trượt xuống 4 dãy nhà của Đoàn Kinh tế Quốc phòng.
“Hiện tượng sạt trượt từ trên đồi cao kết hợp dòng lũ bùn đá hết sức nguy hiểm vì xảy ra rất bất ngờ, dòng nước quá mạnh đẩy trôi nhiều thứ, người dân rất khó tránh khỏi” - ông Bùi Khôi Hùng, chuyên gia địa chất nói.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Quang Hùng và đoàn công tác của Bộ Xây dựng kiểm tra, khảo sát điểm sạt lở tại Đoàn kinh tế - Quốc phòng 337 (Quảng Trị). Ảnh: TP
Tại cuộc làm việc, đại diện Đoàn Kinh tế -Quốc phòng 337 và UBND tỉnh Quảng Trị đề nghị Bộ Xây dựng đánh giá phân loại hiện tượng sạt lở để có giải pháp quy hoạch và xây dựng các công trình phù hợp. Tại vùng ngập lụt nên xây dựng trụ sở cơ quan, trường học, trạm xá… cao tầng để làm nơi tránh lũ cho dân khi thiên tai ập đến.
Các ý kiến cũng đề nghị Bộ Xây dựng tham mưu Chính phủ xây dựng nguồn ngân sách cho đồng bào dân tộc nghèo để có cụm dân cư, ngôi nhà an toàn hơn chống chọi thiên tai bão lũ; khi làm quy hoạch cần chú trọng hơn nữa các nghiên cứu về sạt lở đất…
Về giải pháp quy hoạch đối với các vùng sạt lở, Phó viện trưởng Viện Quy hoạch Đô thị và Nông thôn Quốc gia Nguyễn Thành Hưng cho biết, hai đối tượng chịu tác động từ công tác quy hoạch và bị ảnh hưởng trực tiếp bởi thiên tai đó là: Các công trình đã xây dựng, khu dân cư đã hình thành và các khu dân cư, công trình mới dự kiến sẽ xây dựng.
“Khảo sát những ngày qua, chúng tôi thấy rằng, công trình xây dựng tồn tại chục năm khi gặp thiên tai dị thường không thể lường trước được” - ông Hưng nói.
Công tác quy hoạch cần rà soát lại trên diện rộng, nhất là quy hoạch các điểm dân cư nông thôn. Ở khu vực mới, cần khảo sát lựa chọn địa điểm xây dựng với tiêu chí phòng chống an toàn trước thiên tai bất thường như sạt lở đất.
Trước đây, chúng ta đã đề cập đến khảo sát lựa chọn địa điểm xây dựng nhưng chỉ quan tâm đến ngập lụt và độ dốc. Giờ phải quan tâm đến bản đồ cảnh báo các khu vực nguy cơ sạt lở và đưa vào hồ sơ quy hoạch. Những căn cứ đưa vào bản đồ dự báo sẽ là nền tảng quyết định lựa chọn khu đất xây dựng. Mặc dù có thể kéo dài thời gian và chi phí nhưng việc đảm bảo tính mạng con người là quan trọng nhất.
“Tôi cho rằng công tác lựa chọn đất đai và địa điểm xây dựng cần được thực hiện thận trọng hơn nữa. Việc khảo sát đánh giá mức độ an toàn trước thiên tai không chỉ dừng lại ở một khu vực đô thị mà cần tiến hành sâu hơn ở các điểm dân cư nhỏ lẻ; thậm chí là các công trình đơn lẻ, đặc biệt đối với các vùng miền núi có độ dốc lớn”- ông Hưng đề nghị.
Liên quan đến nội dung này, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Quang Hùng phân tích các công trình đường xá dọc đường Trường Sơn Đông đã hình từ hàng chục năm nay, lẽ ra địa chất phải ổn định. Nhưng gần đây lại liên tục xuất hiện các điểm sạt lở và tụ thuỷ. Đây là vấn đề địa chất cần chú ý.
“Khi làm nhà hay công trình, phải cần tránh làm gần khe tụ thuỷ, nghiên cứu xây dựng kè chặn dòng chảy đối với các công trình lớn, đông dân cư; quan tâm hơn đến bản đồ dự báo khu vực sạt lở và cần đưa vào hồ sơ quy hoạch xây dựng. Bộ Xây dựng khẳng định sẵn sàng hỗ trợ đơn vị Bộ Quốc Phòng trong công tác chuyên môn” - Thứ trưởng Hùng lưu ý.
Đoàn Công tác của Bộ Xây dựng khảo sát, đánh giá mô hình nhà chống lũ cho đồng bào tại xã Lộc An (huyện Phúc Lộc, Thừa Thiên Huế). Ảnh: TP
Chiều cùng ngày 3-11, đoàn công tác Bộ Xây dựng tiếp tục làm việc tại tỉnh Thừa Thiên- Huế, trao tặng 1 tỷ đồng cho bà con nhân dân khắc phục hậu quả bão lũ. Đồng thời, tiến hành khảo sát nhà chống lũ xã Lộc An- huyện Phú Lộc và kiểm tra bờ kè biển Vinh Hải.
Chia sẻ khó khăn, thiệt hại với bà con vùng lũ, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Quang Hùng nói: thiên tai hiện nay không dễ đoán định, nhất là các tai biến về sạt lở đất đá. Do đó, về mặt khoa học, cần nghiên cứu kỹ để có biện pháp cảnh báo, phòng chống; có các giải pháp về lựa chọn địa điểm xây dựng công trình… Ông cũng cho biết, qua khảo sát đánh giá về về mô hình nhà chống lũ tại các tỉnh miền Trung, Bộ Xây dựng sẽ sớm tổng kết, đề xuất nhân rộng hiệu quả của mô hình này.
(PLO)- Bộ Xây dựng vừa có đề nghị nhân rộng mô hình nhà chống lũ tại các tỉnh miền Trung nhằm giảm thiểu thiệt hại về tính mạng, tài sản cho người dân khi bão lũ.