Số báo ngày 3-4 Pháp Luật TP.HCM đã chỉ ra rằng cơ quan tố tụng còn gặp khó trong việc xử lý những vụ như hành vi sàm sỡ của ông Nguyễn Hữu Linh đối với bé gái trong thang máy.
Nguyên nhân là hiện chưa có hướng dẫn cụ thể của TAND Tối cao về tội dâm ô với người dưới 16 tuổi và một số quy định khác trong các tội xâm hại tình dục tại BLHS 2015.
Ông Nguyễn Chí Công, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học, TAND Tối cao, đã có phản hồi về vấn đề này.
Các cơ quan tố tụng trung ương cho biết sẽ giám sát đặc biệt vụ cựu phó viện trưởng VKSND TP Đà Nẵng sàm sỡ bé gái. Ảnh cắt từ clip
Theo ông Công, BLHS 2015 bổ sung nhiều quy định mới liên quan đến nhóm tội xâm hại tình dục. Chẳng hạn, trong cấu thành các tội hiếp dâm, cưỡng dâm… đều quy định về “hành vi quan hệ tình dục khác”. Đây là quy định mới, mang tính bao quát trong việc xử lý các tội phạm xâm hại tình dục. Nhưng để các quy định này đi vào cuộc sống thì cần có nhận thức thống nhất giữa các cơ quan tiến hành tố tụng, mà muốn vậy thì phải có hướng dẫn.
Ông Công cho biết vừa qua, TAND Tối cao nhận được phản ánh vướng mắc của một số địa phương về nhận thức khác nhau khi giải quyết vụ án xâm hại tình dục. Chẳng hạn, cùng một hành vi xâm hại nhưng có ý kiến cho rằng đó là hành vi quan hệ tình dục khác trong tội hiếp dâm và hiếp dâm người dưới 16 tuổi. Ngược lại, có ý kiến cho rằng đó là hành vi dâm ô, bởi BLHS mới bổ sung “hành vi quan hệ tình dục khác” nhưng lại không mô tả hành vi khách quan của tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi. Ngoài ra, cũng có cơ quan tiến hành tố tụng phản ánh khó khăn trong quá trình thu thập, đánh giá chứng cứ.
"Từ thực tế trên, chúng tôi xác định hiện nay việc ban hành văn bản hướng dẫn liên quan đến các tội xâm hại tình dục là rất cấp thiết. Chúng tôi đang tổng kết thực tiễn, sắp tới sẽ xây dựng dự thảo nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao hướng dẫn áp dụng quy định của BLHS về các tội xâm hại tình dục để trình Hội đồng Thẩm phán cho ý kiến, thông qua. Đây là vấn đề Chánh án Nguyễn Hòa Bình và ban lãnh đạo TAND Tối cao đặc biệt quan tâm" - ông Công nói.
Ông Công cho rằng hiện nay có một số sách bình luận khoa học luật hình sự mô tả về cấu thành tội dâm ô người dưới 16 tuổi. Theo đó, tác giả cho rằng người phạm tội phải sờ, hôn hít vào bộ phận sinh dục của trẻ em mới đủ dấu hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, đây chỉ là quan điểm cá nhân của tác giả mà không phải là quan điểm của các cơ quan tiến hành tố tụng.
Trước đây, liên ngành trung ương đã ban hành Thông tư liên ngành số 01 ngày 1-1-1998 hướng dẫn dâm ô đối với trẻ em là hành vi của người phạm tội sờ, bóp... vào những bộ phận kích thích tình dục của trẻ em hoặc buộc trẻ em phải sờ, bóp... vào những bộ phận kích thích tình dục của người đó hoặc của người khác. Đến nay chưa có hướng dẫn nào khác nên nội dung hướng dẫn này vẫn còn giá trị vận dụng.
Cũng theo ông Công, thời gian qua tình trạng tội phạm xâm hại tình dục nói chung, xâm hại tình dục trẻ em tăng, có diễn biến phức tạp, nhiều vụ việc nghiêm trọng gây bức xúc trong xã hội. TAND các cấp cũng đã tích cực, chủ động xét xử nghiêm minh, hình phạt thường rất nghiêm khắc. Việc cho hưởng án treo và áp dụng các hình phạt không phải tù giam được xem xét chặt chẽ, số vụ cho hưởng án treo đối với tội xâm hại tình dục trẻ em rất ít. Cá biệt, có một số bản án xét xử chưa nghiêm đã bị kháng nghị giám đốc thẩm để xét xử lại. Thẩm phán ra bản án không nghiêm đã bị xem xét, kỷ luật.
