Sáng 9-5, tiếp tục phiên họp thứ 34, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri gửi đến kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XIV.
Trưởng Ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải.
Theo Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải, thông qua hơn 1.400 cuộc tiếp xúc cử tri trước và sau kỳ họp thứ 6, Ban Dân nguyện đã tập hợp được gần 2.300 kiến nghị của cử tri.
Chỉ trả lời rất chung, chưa nêu rõ trách nhiệm cụ thể
Trong lĩnh vực Giáo dục và Đào tạo, bà Hải dẫn lại ý kiến của cử tri TP.Hà Nội cho rằng việc Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) luôn thay đổi đề án thi THPT quốc gia và xét tuyển sinh đại học làm ảnh hưởng đến tâm lý phụ huynh và học sinh, đề nghị có giải pháp lâu dài để khắc phục những bất cập này.
Ngoài ra, cử tri một số tỉnh Tiền Giang, Hà Nam, Thái Bình, Đắk Lắk... phản ánh rất bất bình trước hiện tượng gian lận trong thi cử xảy ra ở các tỉnh Hòa Bình, Hà Giang, Sơn La. Các cử tri yêu cầu Bộ GD&ĐT cho biết trách nhiệm của Bộ trong vấn đề này và các giải pháp khắc phục hậu quả.
Trong khi đó, Bộ GD&ĐT cho biết, Bộ đã tổ chức rà soát, đánh giá toàn bộ các khâu của quy trình tổ chức kỳ thi THPT quốc gia để hoàn thiện phương án tổ chức kỳ thi.
Ngày 4-12-2018, Bộ đã ra thông báo nêu rõ kỳ thi THPT quốc gia năm 2019 sẽ được giữ ổn định về phương thức tổ chức như năm 2017 và 2018, đồng thời thực hiện một số điều chỉnh kỹ thuật trong quy trình tổ chức thi nhằm khắc phục triệt để hạn chế, bất cập, đặc biệt là hiện tượng gian lận. Từ đó đảm bảo tổ chức kỳ thi được khách quan, an toàn, nghiêm túc.
Đối với công tác tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2019, về cơ bản giữ nguyên phương án xét tuyển như năm 2017 và năm 2018.
Trong phần đánh giá về việc trả lời kiến nghị cử tri, Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải nêu đánh giá một số văn bản trả lời cung cấp thông tin, giải trình các vấn đề mà cử tri nêu còn rất chung chung. Đặc biệt, còn trả lời theo kiểu “đang chỉ đạo giải quyết” mà chưa đi thẳng vào vấn đề cử tri phản ánh, không nhận trách nhiệm của ngành mình trong công tác quản lý hoặc tổ chức thực hiện các quy định pháp luật thuộc lĩnh vực mà cử tri kiến nghị nên còn thiếu thuyết phục.
“Khi cử tri hàng loạt các tỉnh Tiền Giang, Hà Nam, Thái Bình, Đắc Lăk, Hải Phòng, Hà Nội, Yên Bái, Tây Ninh... đề nghị Bộ GD&ĐT cho biết trách nhiệm của mình trong quản lý nhà nước và giải pháp khắc phục hậu quả trong các vụ việc gian lận thi cử xảy ra ở kỳ thi tốt nghiệp THPT vừa qua tại các tỉnh Hà Giang, Sơn La, Hòa Bình, thì Bộ lại chủ yếu nêu những giải pháp điều chỉnh, bổ sung trong kỳ thi sắp tới”- Báo cáo của Ban Dân nguyện nêu.
Về trách nhiệm của Bộ GD&ĐT, theo vị Trưởng ban Dân nguyện, Bộ chỉ nêu ngoài nguyên nhân thuộc trách nhiệm trực tiếp của Ban Chỉ đạo cấp tỉnh đối với việc tổ chức thi tại địa phương, còn có nguyên nhân thuộc trách nhiệm của Bộ GD&ĐT trong khâu ra đề thi và vai trò giám sát ở một số khâu tổ chức thi.
“Bộ GD&ĐT chỉ trả lời rất chung, chưa nêu rõ trách nhiệm cụ thể của Bộ trong công tác quản lý nhà nước của mình khi để xảy ra vụ việc gian lận thi cử lớn nhất từ trước đến nay. Cụ thể như trách nhiệm của Bộ trong việc ban hành các quy định về chấm thi, quản lý bài thi.. chưa khoa học, còn sơ hở chưa đảm bảo chặt chẽ, công khai nhưng đã không được thường xuyên rà soát, kiểm tra rút kinh nghiệm từ các kỳ thi trước”- Báo cáo nêu rõ.
Ngoài ra, công tác thanh tra, kiểm tra việc tổ chức kỳ thi tại các địa phương cũng còn hình thức, thiếu hiệu quả nên không chủ động phát hiện được sai phạm nhưng cũng chưa thấy Bộ GD&ĐT nhận trách nhiệm trong vấn đề này.
Theo Ban Dân nguyện, Bộ GD&DT cũng chưa nghiên cứu tham mưu cho Chính phủ ban hành các quy định làm căn cứ để xử lý đối với kết quả thi của các thí sinh được nâng điểm,... nên còn lúng túng trong việc hướng dẫn các trường Đại học xem xét kết quả của các thí sinh gian lận điểm thi này.
“Đặc biệt, việc xử lý các cá nhân tập thể của Bộ trong việc để xảy ra những tiêu cực thi cử cũng không được nhắc đến trong các văn bản trả lời với cử tri”- Báo cáo đánh giá.
Về nạn bạo lực học đường, đây là vấn đề đã được cử tri nhiều địa phương đề cập qua một số kỳ họp, đồng thời cũng đã được kiến nghị tại kỳ họp thứ 6 vừa qua. Cử tri yêu cầu Bộ GD&ĐT kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các quy định về môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện, phòng, chống bạo lực học đường.
Nhưng thực tiễn cho thấy, dù Bộ GD&ĐT đã tích cực triển khai thực hiện nhiều biện pháp nhưng hiệu quả còn chưa cao nên tình trạng bạo lực học đường ngày càng diễn ra với mức độ nghiêm trọng hơn, gây ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý học sinh và phụ huynh, khiến nhân dân phẫn nộ. Điển hình như vụ việc nữ sinh lớp 9 ở trường THCS Phù Ủng (huyện Ân Thi, Hưng Yên) bị 5 bạn cùng lớp hành hung dã man ngay tại lớp học, quay clip đưa lên mạng gây phẫn nộ trong xã hội.
Vấn đề BOT, Bộ Giao thông trả lời chưa thoả đáng
Đáng chú ý, bà Hải cho biết việc giải quyết kiến nghị của cử tri liên quan đến các dự án BOT giao thông như vị trí đặt trạm; công khai, minh bạch trong thu phí; chất lượng của các công trình BOT… chưa thỏa đáng nên cử tri tiếp tục kiến nghị.
Cụ thể, thông qua các đợt tiếp xúc cử tri của tại một số kỳ họp đã có 132 kiến nghị của cử tri gửi đến Quốc hội phản ánh về chất lượng của một số dự án, công trình BOT giao thông vị trí đặt trạm thu phí, mức thu phí một số nơi còn chưa hợp lý; công tác kiểm tra, thanh tra lượng xe qua trạm chưa được thường xuyên, kịp thời nên hiệu quả chưa cao. Ngoài ra, việc áp dụng công nghệ thông tin trong thu phí và quản lý lưu lượng xe lưu thông qua trạm, doanh thu tại các trạm, chậm được triển khai có nguy cơ ảnh hưởng tới nguồn thu ngân sách nhà nước và quyền lợi của người dân.
Tại báo cáo kỳ trước, UBTVQH đã kiến nghị Chính phủ, Bộ GTVT khẩn trương xem xét, giải quyết những vấn đề mà cử tri nêu, cần có cơ chế chính sách quản lý hiệu quả hơn đối với các trạm thu phí BOT. Cạnh đó, khoản 5 Điều 2 của Nghị quyết giám sát số 437/NQ-UBTVQH14 của UBTVQH ngày 21-10-2017 đã nêu rõ yêu cầu: "... Từ năm 2019, triển khai đồng bộ thu giá dịch vụ không dừng đối với tất cả các tuyến quốc lộ được đầu tư theo hình thức hợp đồng BOT trên cả nước.”
Trưởng ban Dân nguyện cho rằng Bộ GTVT đã xem xét, có văn bản trả lời và gửi đến đoàn ĐBQH nơi cử tri có kiến nghị theo quy định, đồng thời, Bộ cũng đã triển khai đổi mới, tăng cường nhiều biện pháp quản lý từng bước khắc phục tình trạng gian lận, che giấu doanh thu của doanh nghiệp để trốn thuế, kéo dài thời gian thu phí... Tuy nhiên, đến nay, việc triển khai thu phí dịch vụ không dừng tại các trạm BOT vẫn chậm, tỷ lệ đạt thấp, vị trí đặt trạm BOT tại một số tuyến đường vẫn thiếu hợp lý, chưa đảm bảo khoảng cách tối thiểu theo quy định.
“Người dân vẫn tiếp tục bức xúc, kiến nghị cần tăng cường công khai minh bạch tại các trạm thu phí giao thông BOT”- bà Hải thông tin.