Chiều 3-6, tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ, báo chí hỏi đại diện Bộ Công Thương về nguy cơ thiếu điện, các giải pháp để bảo đảm điện cho sinh hoạt và sản xuất trong thời gian tới.
Ngay lập tức triển khai các giải pháp đảm bảo cung cấp điện
Trả lời, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải thừa nhận thực tế một số nơi hiện nay đang thiếu điện cho sản xuất cũng như đời sống của người dân. “Thay mặt Bộ Công Thương, tôi xin chia sẻ khó khăn của một số doanh nghiệp, cũng như sự bất tiện, nỗi khổ của người dân trong sinh hoạt, trong cuộc sống hằng ngày, nhưng đây chỉ là trong một thời gian nhất định thôi”- ông Hải nói.
 |
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải. Ảnh: NHẬT BẮC |
Cũng theo Thứ trưởng Bộ Công Thương, 4 tháng đầu năm, tình hình cung cấp điện ổn định. Tuy nhiên, từ đầu tháng 5 đến nay, tình trạng nắng nóng kỷ lục xảy ra tại nhiều địa phương và diễn biến khó lường, dự kiến còn có thể tiếp tục kéo dài đến sang tháng 6.
Tình trạng này làm tăng nhu cầu tiêu thụ điện sinh hoạt, trong khi đó lưu lượng nước về các hồ thủy điện lại rất thấp, đặc biệt là tại các hồ thủy điện miền Bắc. Điều này gây ảnh hưởng lớn đến cung ứng điện trong mùa khô năm 2023, nhất là khi nguồn than nhập khẩu về chậm hơn nhu cầu.
Ông Đỗ Thắng Hải khẳng định ngay từ đầu năm 2023, nhận định tình hình khó khăn trong cung ứng điện năm 2023, Chính phủ, Thủ tướng, Bộ Công Thương đã chỉ đạo EVN, PVN, TKV và các đơn vị có liên quan chủ động theo dõi sát tình hình diễn biến thời tiết, bảo đảm nguồn cung nhiên liệu cho phát điện, đẩy nhanh tiến độ xây dựng, nâng cấp, sửa chữa các công trình nguồn và lưới điện…
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Công Thương đã triển khai ngay lập tức các giải pháp nhằm đảm bảo cung cấp điện, chỉ đạo các đơn vị thực hiện các giải quyết liệt, khẩn trương nhằm ứng phó, đảm bảo cung cấp điện trong các tháng cao điểm nắng nóng.
Đáng chú ý, Bộ đã chỉ đạo rà soát công tác vận hành hệ thống điện, chỉ đạo các đơn vị phát điện chuẩn bị nhiên liệu sẵn sàng phục vụ cho phát điện… Tăng sản lượng than cho cấp điện, điều tiết việc cung cấp than để tăng lượng than cho phát điện khoảng 300.000 tấn cho tháng 5 và khoảng 100.000 tấn cho mỗi tháng tiếp theo; tăng 18% lượng khí cấp khu vực Đông Nam Bộ và 8% lượng khí cấp khu vực Tây Nam Bộ cho sản xuất điện…
Về các nhà máy điện năng lượng tái tạo chuyển tiếp, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết tính đến 17h30 ngày 31-5, có 7 dự án với tổng công suất hơn 430 MW đã chính thức được phát điện thương mại lên lưới. Ngoài ra, có 40 dự án đã được Bộ Công Thương phê duyệt giá tạm.
Có 59/85 dự án với tổng công suất gần 3.400 MW đã gửi hồ sơ cho Công ty Mua bán điện để đàm phán giá điện, hợp đồng mua bán điện; trong đó có 50 dự án có tổng công suất hơn 2.700 MW đã đề nghị giá tạm bằng 50% giá trần của khung giá. EVN và chủ đầu tư đã hoàn thành đàm phán giá và ký tắt hợp đồng PPA với 46/50 dự án.
Tuy nhiên, vẫn có 26 nhà máy điện chuyển tiếp (công suất khoảng hơn 1.340 MW) chưa gửi hồ sơ đến EVN để đàm phán giá điện.
Hài hòa lợi ích, chia sẻ rủi ro, tuân thủ pháp luật
Cũng tại phiên họp, báo chí cũng nêu câu hỏi về hướng xử lý đối với các dự án điện gió, điện mặt trời không nằm trong quy hoạch. “Bộ Công Thương vẫn chưa có hướng dẫn với dự án thống nhất giá, hoàn thành đầu tư xây dựng, có đủ cơ sở pháp lý để huy động tạm thời. Lý do và trách nhiệm ra sao?”- phóng viên hỏi.
Đáp lại, Thứ trưởng Bộ Công Thương thông tin ngày 15-5-2023, Thủ tướng đã phê duyệt Quyết định số 500/QĐ-TTg Quy hoạch điện VIII, trong đó chỉ nêu tổng công suất các nguồn điện gió, điện mặt trời dự kiến phát triển đến năm 2030, không có tên dự án cụ thể.
Hiện Bộ Công Thương đang triển khai xây dựng Kế hoạch thực hiện quy hoạch theo nhiệm vụ Thủ tướng giao, khi đó sẽ cụ thể hóa quy mô công suất, tiến độ các dự án theo từng địa phương để báo cáo Thủ tướng xem xét, phê duyệt, làm cơ sở triển khai theo quy định.
Đối với các dự án không nằm trong quy hoạch, ông Đỗ Thắng Hải khẳng định Bộ Công Thương đã có những văn bản, những hướng dẫn để giải quyết vấn đề này, cụ thể là ban hành Thông tư 15, Quyết định số 21 làm cơ sở cho EVN và các dự án chuyển tiếp thỏa thuận giá điện đảm bảo không vượt quá khung giá phát điện do Bộ Công Thương ban hành.
Ngoài ra, Bộ cũng đã ban hành 10 công văn chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc EVN và các chủ đầu tư khẩn trương đàm phán thống nhất giá điện đảm bảo nguyên tắc giá điện với lợi nhuận hợp lý, các dự án tuân thủ quy định pháp luật và không vượt quá khung giá phát điện.
“Chúng tôi cũng thấy rằng việc tháo gỡ khó khăn cho các dự án là cần thiết. Tuy nhiên, ngoài vấn đề cơ chế giá điện, các dự án phải tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật về quy hoạch, đầu tư, đất đai, môi trường, xây dựng, phòng cháy chữa cháy…”- Thứ trưởng Công Thương nhấn mạnh.
Theo ông Hải, Bộ Công Thương đã thường xuyên làm việc trực tiếp với EVN và các nhà máy điện chuyển tiếp để trực tiếp hướng dẫn, chỉ đạo xử lý. Bộ này cũng đã ban hành các văn bản chỉ đạo cụ thể cho EVN cũng như gửi các địa phương để kịp thời hướng dẫn các nhà đầu tư hoàn thiện hồ sơ theo quy định.
“Chúng tôi nghĩ rằng với sự thiện chí theo đúng như Thủ tướng vẫn nói, chúng ta phải hài hòa lợi ích, chia sẻ rủi ro, tuân thủ quy định của pháp luật, chúng ta phải căn cứ vào đó. Rất mong trong thời gian sớm nhất, những dự án này khắc phục những vướng mắc, khó khăn”- ông Hải nói thêm.
Thứ trưởng Công Thương cũng mong các địa phương hỗ trợ cho các dự án, để sớm đưa các dự án này vào lưới điện, bảo đảm được điện cho sản xuất cũng như đời sống của người dân.
Không phải khi thiếu điện mới phải tiết kiệm điện
Về tiết kiệm điện, Thứ trưởng Bộ Công Thương một lần nữa khẳng định “không phải khi thiếu điện mới phải tiết kiệm điện”, đây là chính sách xuyên suốt, lâu dài từ trước đến nay.
Hiện đã có 55/63 UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ban hành các văn bản chỉ đạo đảm bảo cung ứng điện, tiết kiệm điện trên địa bàn. Kết quả sản lượng điện tiết kiệm hằng ngày đạt mức khoảng 20 triệu kWh/ngày, tương đương khoảng 2,5% điện năng tiêu thụ hằng ngày.
“Thời gian tới, với quy mô tổng công suất đặt đạt hơn 81.500 MW, trong khi nhu cầu phụ tải cao nhất là hơn 44.000 MW, nếu đảm bảo các tổ máy không gặp sự cố, vận hành tin cậy, nhiên liệu đủ, điều tiết nước các hồ hợp lý, chúng ta có thể khắc phục vấn đề thiếu điện và đảm bảo điện cho đời sống người dân và sản xuất của doanh nghiệp”- ông Đỗ Thắng Hải nói.
