Phát biểu của ông Lưu được đưa ra sau khi nhiều nhà lãnh đạo đề cập đến vấn đề an ninh tại biển Đông trong khuôn khổ Hội nghị thượng đỉnh ASEAN.
Theo hãng tin Reuters, trong một buổi họp báo bên lề hội nghị ASEAN tại Lào, một PV đã hỏi ông Lưu liệu các lãnh đạo Nhật Bản và Mỹ đã đề cập đến vấn đề biển Đông hay không.
Ông Lưu nói bóng gió rằng “có hai nước” liên tục tìm cách “gieo rắc bất hòa” trong kỳ hội nghị thượng đỉnh vừa qua. Ông nói rằng “hai nước” đó liên tục đề cập đến “vấn đề” biển Đông và “Tòa Trọng tài”. Tuy nhiên, ông Lưu không nói cụ thể quốc gia nào.
“Mỗi khi các nước trong khu vực đang củng cố mối quan hệ và cùng nhau giải quyết các khó khăn, các nước bên ngoài lại thích can dự” - ông Lưu trả lời. Ông gọi hành động của "hai nước" này là "không đúng mực" và "không đúng lúc".
Thứ trưởng Ngoại giao Lưu Chấn Dân cũng là vị quan chức Trung Quốc từng trả lời họp báo về phán quyết của Tòa Trọng tài về vấn đề biển Đông. Ảnh: REUTERS
“Chúng ta đã thống nhất về vấn đề đó trong hội nghị ngoại trưởng Trung Quốc - ASEAN hồi tháng 7 vừa qua. Chúng tôi mong rằng các nước đó sẽ không cố nhắc lại chuyện quá khứ để gây rắc rối và tác động đến quan hệ Trung Quốc - ASEAN” - ông này nói.
Thực tế cho thấy hội nghị ngoại trưởng hồi tháng 7 đã suýt không đạt được tuyên bố chung khi Trung Quốc cùng vài nước ASEAN không đồng quan điểm về biển Đông, đã cố gây khó khăn trong việc tìm tiếng nói chung. Các bên cuối cùng ra tuyên bố chung thống nhất kiềm chế trên biển Đông.
Tại Hội nghị thượng đỉnh ASEAN vừa qua, các nhà lãnh đạo châu Á đã tìm cách giảm căng thẳng trong vấn đề biển Đông, nhắc đến biển Đông nhưng lại không nói đến Trung Quốc. Tuyên bố chung cũng nhắc nhở nhẹ nhàng về các ràng buộc trong khu vực.
Ông Lưu Chấn Dân cũng cho biết các nhà lãnh đạo Trung Quốc và Philippines đã không tổ chức đối thoại song phương bên lề hội nghị, do lịch trình làm việc quá bận rộn. Tuy nhiên, theo ông Lưu, hai nước vẫn duy trì liên lạc qua nhiều kênh ngoại giao và cho rằng quan hệ sẽ dần cải thiện.
Ông Lưu cũng chỉ trích việc Nhật Bản và Úc bàn luận về các biện pháp kiềm chế xung đột trên biển Đông là “lỗi thời”. “Hợp tác an ninh cần được thực hiện bởi toàn bộ các quốc gia Đông Á. Đối thoại an ninh song phương không giải quyết được vấn đề khu vực, mà chỉ giải quyết được vấn đề của riêng họ. Đó là cách hành xử kiểu chiến tranh lạnh” - ông Lưu chỉ trích.