Sáng 24-7, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng đoàn công tác đến thị sát nhà máy, làm việc với Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh và có buổi làm việc với các Bộ, ngành và bốn tỉnh miền Trung.
Formosa đã khắc phục được 52/53 lỗi vi phạm
Thủ tướng và đoàn công tác đã trực tiếp đi thị sát khu xử lý nước thải, văn phòng bộ phận luyện gang, khu vực xưởng cán luyện gang, xưởng cán thép nóng thô và bể nuôi cá sinh thái chứa nước thải đã xử lý, khu sản xuất; trực tiếp chứng kiến cá sống, bơi trong môi trường nước hồ chỉ thị sinh học của Formosa Hà Tĩnh. Nước thải của nhà máy sau khi xử lý đổ ra hồ chỉ thị sinh học này và cá sống khỏe mới được phép thải ra môi trường.
Thủ tướng nghe lãnh đạo Formosa báo cáo quy trình sản xuất xưởng lò cao; thăm cảng nước sâu Sơn Dương.
Thủ tướng Chính phủ thị sát nhà máy Formosa Hà Tĩnh. Ảnh: T.L
Theo báo cáo của Formosa Hà Tĩnh, sau hơn một năm kể từ ngày xảy ra sự cố môi trường biển, đến nay đã khắc phục được 52/53 lỗi vi phạm. Hiện còn phương án chuyển đổi từ dập cốc ướt sang dập cốc khô đang được Formosa tập trung thực hiện.
Bộ TN&MT báo cáo, đến cuối tháng 10-2016, các hạng mục công trình xử lý nước thải, khí thải, quản lý chất thải rắn và quan trắc nước thải, khí thải tự động, liên tục phục vụ Lò cao số 1 và các công trình phụ trợ của Formosa đã hoàn thành, đáp ứng quy chuẩn Việt Nam. Formosa đã hoàn thành hệ thống hồ sự cố kết hợp hồ sinh học được xây dựng trên diện tích 10 ha, bảo đảm ứng phó được các sự cố về nước thải có thể xảy ra ở 3 cấp độ.
Từ ngày 29-5, lò cao số một của Formosa bắt đầu vận hành thử nghiệm, mỗi ngày cho ra lò khoảng 7.764 tấn gang lỏng. Tính đến hết ngày 17-7, Formosa đã sản xuất được 304.000 tấn gang lỏng để luyện, cán thép.
Hằng ngày, Tổ giám sát của Bộ TN&MT cùng tỉnh Hà Tĩnh thường xuyên kiểm tra, giám sát quá trình vận hành lò cao số 1 của Formosa. Các hệ thống quan trắc nước thải, khí thải tự động liên tục và truyền số liệu trực tiếp về Sở TNT&MT Hà Tĩnh để kiểm tra, giám sát; tiến hành lấy, phân tích mẫu nước thải (3 lần/ngày) và lấy mẫu khí thải hằng ngày, trong đó có phân tích thông số dioxin/Furan tại tất cả các ống khói đang hoạt động của Formosa.
Thủ tướng Chính phủ thị sát khu vực bãi lọc trồng cây của Công ty Formosa Hà Tĩnh. Ảnh: T.L
Sau khi trực tiếp kiểm tra tại Formosa Hà Tĩnh, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tiếp tục làm việc với các Bộ, ngành, địa phương và Formosa về một số nội dung liên quan.
Thủ tướng nhấn mạnh: “Kinh tế và môi trường là vấn đề song hành của một doanh nghiệp, một địa phương và đó cũng chính là quan điểm chỉ đạo của Chính phủ. Từ sự cố nghiêm trọng về môi trường xảy ra ở Hà Tĩnh, Đảng, Nhà nước, chính quyền địa phương, cũng như chủ đầu tư đã chỉ đạo quyết liệt khắc phục sự cố nhằm mang lại cuộc sống bình yên cho nhân dân, ổn định phát triển, thu hút đầu tư. Thời gian qua, chúng ta đã đạt được một số kết quả quan trọng trong khắc phục hậu quả. Tuy nhiên, trên cơ sở nghe Formosa báo cáo, các địa phương phản ánh, các đơn vị liên quan cần đưa ra những yêu cầu cần thiết nhằm giải quyết tốt hơn nhiệm vụ trong thời gian tới…”.
"Nếu vi phạm trở lại thì phải đóng cửa nhà máy"
Sau khi báo cáo công tác bảo vệ môi trường, khắc phục sự cố, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà đề nghị Thủ tướng Chính phủ: giao tỉnh Hà Tĩnh chỉ đạo các cơ quan chức năng của tỉnh tăng cường nhân lực, chịu trách nhiệm tổ chức triển khai các biện pháp giám sát chặt chẽ quá trình vận hành thử nghiệm của Formosa. Trong đó chú trọng tổ chức cho người dân giám sát theo quy định của pháp luật. Các bộ, ngành và cơ quan liên quan thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 2222/VPCP–NN theo chức năng, nhiệm vụ...
Thủ tướng thị sát sơ đồ tổng thể khu xử lý môi trường Formosa. Ảnh: T.L
Lãnh đạo Bộ Y tế cho biết, đến tháng 6-2017, kết quả kiểm tra mẫu hải sản khu vực biển 4 tỉnh miền Trung không có sự khác biệt với các vùng khác như Hải Phòng, Nha Trang, Vũng Tàu… Do vậy, đề nghị Chính phủ cho công bố thông tin hải sản tầng đáy 20 km trở vào ở 4 tỉnh miền Trung đã an toàn để nhân dân yên tâm khai thác và sử dụng.
Đại diện Formosa cho biết, hiện tại tổng vốn đầu tư vào dự án Formosa Hà Tĩnh là hơn 10,6 tỉ USD, dự kiến cuối năm sẽ tăng lên 11,6 tỉ USD. Đây là nhà máy gang thép khép kín lớn nhất Đông Nam Á. Theo đánh giá của các tổ chức nước ngoài (Atkins của Anh và Veolia của Pháp), các hệ thống thiết bị xử lý môi trường mà Formosa đang sử dụng đều đạt tiêu chuẩn của nhà máy gang thép hiện đại hàng đầu thế giới. Formosa đã mời các chuyên gia quốc tế (Công ty Lloyd’s của Anh) tư vấn, hướng dẫn kỹ thuật trong 1 năm. Formosa đã hoàn thành lắp đặt hệ thống quan trắc tự động liên tục nước thải, khí thải xây lắp bể chỉ thị sinh học nuôi cá… Formosa cũng cho biết đang xây dựng kế hoạch thu gom, tái sử dụng nước mưa, nước thải, tái sử dụng tro bay, xỉ thép…
Phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao sự chỉ đạo điều hành quyết liệt, cụ thể từ Trung ương đến địa phương trong khắc phục sự cố môi trường biển các tỉnh miền Trung: Hà Tĩnh, Quảng Bình, Nghệ An, Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế.
Thủ tướng đánh giá cao sự cố gắng khắc phục nghiêm túc của Formosa, như nhận lỗi trước nhân dân Việt Nam, khắc phục 52/53 lỗi và đang lắp đặt thiết bị hiện đại nhất để chuyển từ công nghệ dập cốc ướt sang dập cốc khô. Đến nay, những mẻ thép chất lượng cao đầu tiên được sản xuất, xuất khẩu với điều kiện môi trường cơ bản được khắc phục.
Thủ tướng nói: “Thái độ của chúng ta rất rõ ràng, không bao che, dung túng cho những sai trái. Đồng thời cũng yêu cầu các nhà đầu tư phải nghiêm túc bảo vệ môi trường sống cho nhân dân”.
Thủ tướng Chính phủ phát biểu, chỉ đạo tại buổi làm việc. Ảnh: T.L
Thủ tướng yêu cầu Formosa tiếp tục hoàn thiện, áp dụng công nghệ hiện đại trong sản xuất để khắc phục 100 % vi phạm; nâng công suất nhà máy phải đi liền với kịch bản môi trường; coi vấn đề môi trường là vấn đề sống còn của dự án và ý thức này phải được quán triệt trong toàn công ty với tinh thần “không an toàn, không sản xuất”. Thủ tướng nhấn mạnh. “Tôi cũng xin nói rõ rằng nếu vi phạm trở lại thì phải đóng cửa nhà máy này”.
Thủ tướng đề nghị Formosa đã đầu tư rất lớn, công nghệ hiện đại thì nâng công suất nhà máy đi liền với kịch bản môi trường, kể cả môi trường nước, không khí, xử lý vấn đề nước thải, chất thải. Yêu cầu Bộ TN&MT tiếp chịu trách nhiệm trước Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, lắp các thiết bị quan trắc và giám sát trực tiếp để bảo đảm các chỉ tiêu về môi trường. Bộ TN&MT thường xuyên kiểm tra, công khai các kết quả môi trường cho nhân dân biết.
Yêu cầu tỉnh Hà Tĩnh, giám sát, quan trắc trực tiếp, phối hợp chặt chẽ với Bộ TN&MT cùng các cơ quan tăng cường năng lực cán bộ và các thiết bị cần thiết để làm tốt trách nhiệm được phân công. Tỉnh Hà Tĩnh trực tiếp chỉ đạo bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ an toàn nhà máy, không để kẻ xấu phá hoại, bảo đảm an toàn cho nhà đầu tư và tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư.
Đối với Bộ Y tế, sau 15 ngày nữa, công bố chỉ tiêu, chất lượng hải sản tầng đáy tại thôn Hải Thanh (xã Kỳ Lợi, Kỳ Anh). Bộ NN&PTNT ban hành kế hoạch sinh kế đối với vùng ven biển miền Trung. Thủ tướng cũng chỉ đạo các bộ, ngành liên quan làm tốt công tác tuyên truyền, bảo đảm an ninh trật tự.
Ngoài ra yêu cầu, Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ TT&TT, Hội Nhà báo Việt Nam tăng cường công tác tuyên truyền; Bộ Công an phối hợp đảm bảo an ninh, an toàn trong toàn hệ thống, xử lý nghiêm cá nhân, tổ chức cố tình vi phạm pháp luật…
Thủ tướng Chính phủ khẳng định: “Việt Nam phấn đấu tạo nên môi trường đầu tư tốt nhất khu vực ASEAN, nên Trung ương, Chính phủ, các địa phương và người dân đang quyết liệt nhằm hỗ trợ, đồng hành với các nhà đầu tư. Với ý thức trách nhiệm trước nhân dân, đảm bảo song hành giữa kinh tế và môi trường, chúng tôi tin tưởng rằng, Formosa sẽ thành công ở Việt Nam”.
