Dù trời Tây Nguyên nắng nóng nhưng phòng xử hình sự không còn một chỗ trống, nhiều người dân phải đứng ra cả hành lang. Khi chủ tọa vừa dứt lời tuyên hủy bản án sơ thẩm, người dân vỗ tay dồn dập, cả phòng xử án như vỡ òa cảm xúc. Nhiều người chạy lên bắt tay và ôm chầm lấy ba vị luật sư.
Một bị cáo chưa bị khởi tố nhưng vẫn đưa ra kết tội
Như Pháp Luật TP.HCM từng phản ánh, Phan Tiến Dũng là kiểm lâm của Ban Quản lý rừng đặc dụng Đắk Uy. Tháng 4-2016, Lê Quốc Khánh xin Dũng vào rừng Đắk Uy cưa trộm gỗ trắc khô. Cả nể việc Khánh thường tìm thuê người làm cà phê cho mình nên Dũng đồng ý.
Hôm sau, Khánh cùng ba người khác vào rừng cưa cây gỗ trắc đã chết khô. Do cây bị đổ tạo ra tiếng động lớn nên các bị cáo bị phát hiện. Theo kết quả giám định, cây gỗ bị cưa nói trên là cây gỗ trắc đã chết khô, không còn khả năng sinh trưởng và phát triển. Riêng khúc gỗ mà các bị cáo lấy chỉ 0,123 m3, trị giá hơn 19 triệu đồng.
Tháng 9-2016, TAND huyện Đắk Hà đã tuyên phạt các bị cáo 12-15 tháng tù.
Tại phiên tòa phúc thẩm, tất cả bị cáo cùng kháng cáo kêu oan cho rằng lỗi của mình chưa tới mức bị xử lý hình sự mà chỉ có thể xử phạt hành chính.
Các bị cáo hồi hộp nghe tòa tuyên án. Ảnh: NGÂN NGA
Trong phần luận tội, đại diện VKSND tỉnh Kon Tum cho rằng rừng đặc dụng Đắk Uy là rừng tự nhiên không phải rừng khoanh nuôi tái sinh. Hành vi lén lút cưa trộm gỗ trắc của các bị cáo đã đủ yếu tố cấu thành tội trộm cắp tài sản, việc không lấy được tài sản là nằm ngoài ý muốn của các bị cáo. Đề nghị HĐXX tuyên không chấp nhận đơn kháng cáo giữ nguyên bản án sơ thẩm của TAND huyện Đắk Hà.
Tại phiên tòa ba luật sư: Lê Văn Hoan (Đoàn TP.HCM), LS Nguyễn Thành Công (Đoàn LS TP.HCM) và LS Trần Cao Đại Kỳ Quân (Đoàn Đồng Nai) bào chữa cho năm bị cáo yêu cầu HĐXX hủy bản án sơ thẩm để đình chỉ vụ án, tuyên các bị cáo không phạm tội.
Bởi các lý do, cấp sơ thẩm đã vi phạm nghiêm trọng về thủ tục tố tụng như trong quyết khởi tố bị can tại phần thông tin thể hiện Nguyễn Ngọc Bình nhưng phần quyết định lại khởi tố Lê Quốc Khánh. Từ 12-4-2016 đến nay anh Bình chỉ nhận được quyết định khởi tố bị can này là duy nhất, ngoài ra biên bản hỏi cung và biên bản lời khai không đóng dấu của CQĐT.
Các luật sư tham gia bào chữa cho bị cáo. Ảnh: NGÂN NGA
Cũng theo các luật sư, trong phần luận tội, KSV thừa nhận rừng Đặc dụng Đắk Uy là rừng tự nhiên nhưng lại viện dẫn điểm b mục IV.1.1.2 Thông tư 19/2007/TTLT-BNN-BTP-BCA-VKSNDTC-TANDTC để kết luận các bị cáo phạm tội trộm cắp là trái với quy định của pháp luật. Trong khi để áp dụng được điểm b này thì rừng bị xâm hại phải là rừng trồng và rừng khoanh nuôi tái sinh đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định giao cho tổ chức tập thể hộ gia đình cá nhân sử dụng ổn định lâu dài vào mục đích nông nghiệp.
Hơn nữa, cây gỗ mà các bị cáo cưa là cây mọc tự nhiên được xem là tài nguyên nên không phải là đối tượng để xử lý theo tội trộm cắp tài sản. Nếu có bị xâm hại thì phải bị xử lý về hành vi khai thác trái phép. Tuy nhiên, các bị cáo khai thác chưa đủ định lượng để xử lý hình sự nên chỉ có thể xử phạt hành chính theo Điều 12 Nghị định 157 năm 2013…
KSV và luật sư nhắc nhở nhau phải có thái độ nghiêm túc
Đối đáp lại, đại diện VKS khẳng định cấp sơ thẩm xử các bị cáo là đúng người đúng tội. Riêng đối với quan điểm của luật sư Lê Văn Hoan cho rằng bản án sơ thẩm có nhiều sai sót như lỗi chính tả, thẩm phán cấp sơ thẩm đã đính chính bản án hình sự là trái pháp luật.
Kiểm sát viên Hoàng Hải Yến nói: “Trong quá trình đánh máy có nhiều sai sót. Mặc dù bản án sơ thẩm có sơ sót nhưng không đáng kể, thế nội dung có thay đổi không? Ở phiên tòa luật sư Hoan nói cấp sơ thẩm tuyên bản án có trình độ không bằng con luật sư như vậy là không được. Luật sư cần có thái độ nghiêm túc, đây là phiên tòa chứ không phải sàn diễn như luật sư nói”.
Luật sư Lê Văn Hoan nói: “VKS dẫn chứng lời của tôi phải chính xác. Tôi không nói bản án không bằng con tôi học lớp 5 mà nói rằng sau khi đưa con tôi đọc đã phát hiện ra nhiều lỗi chính tả. Tôi nói đây là phiên tòa chứ không phải là sân khấu nhưng VKS lại viện dẫn sai ý tôi. Đề nghị KSV có thái độ nghiêm túc”.
Đối với quyết định khởi tố mà luật sư viện dẫn CQĐT đã vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, đại diện VKS cho rằng: “Quan điểm cá nhân tôi ở đây không có trong hồ sơ, với chức năng giám sát, sau phiên tòa này chúng tôi sẽ có ý kiến và ghi nhận nhưng bản chất không vi phạm tố tụng nghiêm trọng vì các bị cáo đã ký nhận cũng không có ý kiến gì”.
Chủ tọa nói thêm: “Trong hồ sơ chúng tôi không có mà chứng cứ phải được thu thập theo một trình tự thủ tục nhất định. Còn chứng cứ đó ở đâu ra thì đề nghị bà VKS lưu ý vấn đề này, HĐXX không được xem xét”.
Sau khi nghị án, HĐXX thấy rằng các bị cáo đã lén lút cưa trộm gỗ trắc thuộc nhóm IIA là hành vi trái pháp luật. Mặc dù các bị cáo đã cưa hạ gỗ trắc chết khô không còn khả năng sinh trưởng nhưng giá trị cây khô và tươi trên thị trường là không có sự chênh lệch. Mặt khác đó là tài sản là tài nguyên rừng thuộc quyền quản lý của nhà nước cần được được xử lý theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, tại phiên tòa các luật sư xuất trình quyết định khởi tố phần lý lịch Nguyễn Ngọc Bình nhưng phần quyết định lại khởi tố Lê Quốc Khánh, do đó luật sư cho rằng Bình chưa bị khởi tố... Vấn đề này HĐXX cảm thấy không thể làm rõ ở cấp phúc thẩm nên cần phải hủy án. Từ đó HĐXX chấp nhận kháng cáo, hủy án sơ thẩm.
Tòa tuyên hủy án, cả phòng xử như vỡ òa... Ảnh: NGÂN NGA
Cả phòng xử vỡ òa cảm xúc Chủ tọa vừa tuyên án xong, người dân vỗ tay dồn dập, nhiều người không kiềm chế được cảm xúc đã chạy ào lên gần bàn của luật sư để bắt tay, ôm chầm lấy các luật sư. “Cám ơn luật sư nhiều lắm, chúng tôi bất ngờ quá!” - một người dân lớn tuổi đã thốt lên như vậy. Các bị cáo và người nhà ồ lên sung sướng, tranh nhau ra chụp ảnh chung với LS Hoan, LS Quân và LS Công: “Tôi thấy quá hạnh phúc, sau cơn mưa trời lại sáng. Tôi đã thấy công lý có ở TAND tỉnh Kon Tum” - bị cáo Nguyễn Văn Bảy rạng rỡ. Còn bị cáo Nguyễn Ngọc Bình chỉ biết nói: “Tòa xử như vậy là quá thỏa mãn rồi!”. Vợ bị cáo Dũng nói thêm: “Mới đầu tôi lo lắng vì cả ngày nghe chủ tọa và VKS nói như ấn định chồng tôi có tội. Tôi sợ chồng bị bắt, trong lòng bất an lắm. Tòa tuyên trả hồ sơ, tôi không thể tả được cảm xúc của mình như thế nào nữa, yên tâm rồi!”. Luật sư Trần Cao Đại Kỳ Quân ôm ngực, chỉ nói vỏn vẹn một câu với phóng viên: “Anh mừng quá, em ạ!”. |