Tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ (UBTV) Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kiểm toán Nhà nước (KTNN) sáng 11-3, Tổng KTNN Hồ Đức Phớc nói ông “rất bất ngờ” trước thông tin Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng đưa ra tại phiên họp thứ 31 của UBTV Quốc hội (ngày 21-2) cho rằng “10 vụ doanh nghiệp (DN) kiện truy thu theo kết luận của kiểm toán thì cơ quan thuế thua cả 10”.
“Kết luận của kiểm toán phải tâm phục, khẩu phục, minh bạch”
Ông Hồ Đức Phớc cho biết ông đã yêu cầu cán bộ làm việc cụ thể với Tổng cục Thuế, xem xét lại hồ sơ các vụ việc và vì sao kiện cơ quan thuế mà không đụng chạm tới KTNN và kiểm toán lại không hề biết vấn đề này.
Ông Phớc cho hay sau khi nghiên cứu 13 vụ kiện thì một vụ ở TP.HCM, tòa đã bác đơn khiếu kiện và giữ nguyên kết luận kiểm toán. Một vụ khác, Cục Thuế tỉnh Thanh Hóa bị DN kiện. Trong vụ này, KTNN chỉ kiến nghị cơ quan quản lý thuế kiểm tra, thanh tra và xử lý theo quy định. Sau đó, Cục Thuế tỉnh Thanh Hóa ra quyết định thanh tra và kết quả thanh tra thuế khiến DN không phục. “DN kiện ra tòa là kiện thanh tra thuế chứ không phải kiện kiểm toán” - ông Phớc nói.
“11 vụ kiện còn lại thì KTNN kiểm toán tại cơ quan thuế, chỉ kiến nghị cơ quan thuế kiểm tra làm rõ, xử lý. Nghĩa là KTNN không trực tiếp đối chiếu với DN, các bằng chứng của kiểm toán không phải từ DN nên nói kết luận kiểm toán sai khiến DN kiện là hoàn toàn không đúng” - Tổng KTNN khẳng định.
Ông Hồ Đức Phớc cũng nhắc tới vụ truy thu thuế tại Sabeco và Unilever, hai trường hợp mà Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng nhắc tới tại phiên họp của UBTV Quốc hội cách đây một tháng.
Cụ thể, tại Unilever, kết luận đầu tiên của KTNN là đề nghị truy thu 882 tỉ đồng trên cơ sở kiểm tra hồ sơ tại cơ quan thuế. Sau khi làm việc với DN, Unilever không cung cấp được bằng chứng và ủy quyền cho Công ty Kiểm toán EY (Công ty Ernst & Young) tư vấn về thuế. “Chúng tôi mời cả Công ty Kiểm toán EY, Unilever, Cục Thuế, Tổng cục Thuế để đánh giá hồ sơ nhưng các bên không cung cấp được bằng chứng. Một thời gian rất dài sau khi có ý kiến của Ủy ban Tài chính - Ngân sách yêu cầu làm lại, lúc đó DN cung cấp hồ sơ bổ sung. Ba bên xác nhận lại là 575 tỉ đồng, DN chấp nhận 316 tỉ đồng và phần còn lại thì không cung cấp được bằng chứng” - ông Phớc cho hay. Ông thông tin thêm tại cuộc làm việc cuối cùng tại KTNN với sự tham gia của các bên thì bằng chứng hết sức rõ ràng. Ký nhận vào văn bản, DN phải nộp 316 tỉ đồng, số còn lại bằng chứng chưa rõ ràng và tiếp tục làm rõ số này.
“Nói như vậy để thấy kết luận của kiểm toán phải tâm phục, khẩu phục và minh bạch” - ông Phớc nói.
Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng (trái) và ông Hồ Đức Phớc, Tổng Kiểm toán Nhà nước (phải). Ảnh: PV
Kết luận kiểm toán đúng tại thời điểm kiểm toán
Liên quan đến vụ Sabeco, Tổng KTNN cho biết từ khi phát hiện DN này chuyển giá, KTNN đã kiến nghị và phối hợp với Thanh tra Chính phủ kiến nghị nộp 4.700 tỉ đồng. DN cũng đã nộp ngân sách đầy đủ. Còn lại, số phạt chậm nộp cơ quan thuế chưa phạt và làm một văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ đề nghị không xử phạt chậm nộp đối với Sabeco. Tuy nhiên, Chính phủ chưa trả lời nên khoản này “treo” lại.
Khi KTNN vào kiểm toán (thời điểm đó chưa bán cho Thái Lan) thì phát hiện khoản 2.700 tỉ đồng là lợi nhuận chưa chia và KTNN yêu cầu phải chia khoản này. Cuộc họp của đại hội cổ đông của Sabeco, trước khi bán cho đại gia Thái Lan, cũng không đưa ra quyết định việc chia lại khoản lợi nhuận trước thuế này.
Sau đó, Bộ Công Thương có văn bản giải trình cho rằng đây là khoản dự phòng đề phòng việc Tổng cục Thuế ra quyết định phạt chậm nộp của Sabeco, nếu phạt chậm nộp thì lấy khoản này để nộp.
Theo ông Phớc, sau này Sabeco được bán cho đại gia Thái Lan “cả gốc, cả ngọn”, gồm cả khoản 2.700 tỉ đồng. Giờ mới sinh ra chuyện thực hiện kiến nghị kết luận KTNN và xử phạt Sabeco…
“Tóm lại, KTNN kết luận đúng và đầy đủ bằng chứng tại thời điểm kiểm toán chứ không có gì sai” - ông Phớc khẳng định và cho rằng kiểm toán kiểm tra tại cơ quan thuế, đánh giá một số hồ sơ, đơn vị nộp thuế có thực hiện đúng chức năng, quyền hạn hay không, có để sót nguồn thu hay không, từ đó chấn chỉnh.
| Trước đó, tại phiên họp thứ 31 của UBTV Quốc hội (ngày 21-2), Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng cung cấp thông tin từ năm 2013 đến 2018 đã phát sinh 14 vụ kiện DN theo kết luận của kiểm toán, trong đó tòa đã xử 10 vụ, số vụ đang thụ lý là ba và một vụ đang tạm dừng do phát sinh tình tiết mới. “Trong số này, 10 vụ DN kiện truy thu theo kết luận của kiểm toán thì cơ quan thuế thua cả 10” - ông Dũng nói và cho rằng cần phân định rõ ràng trách nhiệm và trách nhiệm thuộc về ai thì người đó phải chịu. Trường hợp KTNN kiểm toán tại cơ quan quản lý thuế thì cơ quan quản lý thuế cũng là đối tượng, có trách nhiệm song trách nhiệm cuối cùng phải thuộc về KTNN vì là người ra kết luận. Ông Dũng dẫn lại vụ việc Sabeco và Unilever hiện đang được Chính phủ giao Bộ Tài chính và các bộ, ngành rà soát lại. Kiểm toán kết luận hai lần ra hai số khác nhau. Kết luận vụ Unilever, lần đầu kết luận ra hơn 882,9 tỉ đồng, lần hai là gần 580 tỉ đồng và DN hiện nay mới chấp nhận hơn 300 tỉ đồng. Nếu theo kết luận của KTNN, cơ quan thuế phải truy thu và DN sẽ kiện nhưng kiểm toán lại không chịu trách nhiệm gì. “Kết luận kiểu gì mà hai lần lại chênh lệch như vậy? Ý kiến các bộ, ngành khác nhau từ năm 2017, chúng tôi chấp hành nhưng theo kết luận của kiểm toán thì cơ quan KTNN cũng phải có trách nhiệm cuối cùng” - ông Dũng nói. |
