Ngày 8-11, UBND TP.HCM đã ban hành quy định về đảm bảo an toàn công trình lân cận khi thi công phần ngầm công trình xây dựng trên địa bàn TP.HCM.
Theo đó, nhà thầu chỉ được thi công phần ngầm công trình khi đủ điều kiện khởi công xây dựng, có thiết kế biện pháp thi công được duyệt, đã thực hiện các biện pháp an toàn lao động, vệ sinh môi trường, phòng, chống cháy nổ, đảm bảo an toàn cho công trình lân cận.
Đồng thời có sơ đồ chỉ dẫn vị trí, độ sâu các tuyến ngầm của hệ thống hạ tầng và văn bản chấp thuận của cơ quan quản lý các tuyến đó nếu thực hiện đào đất trong khu vực có các tuyến ngầm của hệ thống hạ tầng. Có bố trí nhân sự giám sát trong suốt quá trình thi công. Có văn bản nghiệm thu các điều kiện đảm bảo an toàn giữa chủ đầu tư và nhà thầu.
Các chủ đầu tư xây dựng công trình phải thuê tư vấn có năng lực phù hợp và thực hiện thẩm tra thiết kế biện pháp thi công phần ngầm công trình do nhà thầu lập. Nội dung thẩm tra gồm sự tuân thủ các quy chuẩn kỹ thuật, tiêu chuẩn kỹ thuật áp dụng, đánh giá về sự phù hợp, đầy đủ của bản vẽ thiết kế biện pháp thi công.
Cầu bộ hành số 3 và mặt đường Võ Văn Kiệt từng bị hư hỏng nặng do thi công dự án City Gate Towers
Đánh giá về tính toán khả năng chịu lực của các kết cấu phục vụ thi công, mức độ ảnh hưởng và đảm bảo an toàn công trình lân cận. Ngoài ra, chủ đầu tư phải kiểm tra thiết kế biện pháp thi công do nhà thầu lập trước khi phê duyệt.
Nhà thầu tham gia xây dựng công trình phải tổ chức khảo sát hiện trạng khu vực công trường trước khi lập thiết kế biện pháp thi công. Hồ sơ khảo sát hiện trạng gồm bản vẽ hiện trạng khu vực công trường. Đánh giá độ ổn định của các công trình hiện hữu lân cận có khả năng bị ảnh hưởng khi thi công. Xác định các giá trị chuyển vị, biến dạng tối đa.
Ngoài ra, nhà thầu cũng phải lập thiết kế biện pháp thi công đảm bảo an toàn khi thực hiện. Trong đó phải có các nội dung đảm bảo an toàn lao động, an toàn cho cộng đồng. Tính toán phạm vi ảnh hưởng do biện pháp thi công phầm ngầm gây ra ứng với các giai đoạn thi công. Phải có kết quả khảo sát hiện trạng chất lượng các công trình liền kề và các công trình khác trong phạm vi ảnh hưởng.
Khi thực hiện đào đất trong khu vực có các tuyến ngầm của hệ thống hạ tầng phải có văn bản chấp thuận của cơ quan quản lý các tuyến đó và phải có sơ đồ chỉ dẫn vị trí, độ sâu của công trình và được giám sát trong suốt quá trình đào.
Sở Xây dựng thực hiện kiểm tra đối với thiết kế biện pháp thi công phần ngầm công trình theo các quy định hiện hành. Các sở chuyên môn khác sẽ kiểm tra thiết kế biện pháp thi công phần ngầm các công trình được phân cấp quản lý. UBND các quận, huyện kiểm tra thiết kế biện pháp thi công phần ngầm nhà ở riêng lẻ nếu có công trình hiện hữu liền kề. Hỗ trợ chủ đầu tư, nhà thầu trong việc khảo sát hiện trạng chất lượng công trình lân cận công trường thi công.
Theo Sở Xây dựng TP.HCM, việc đảm bảo an toàn khi thi công phần ngầm công trình xây dựng hiện được quy định tại Luật Xây dựng 2014 và một số văn bản quy phạm pháp luật khác. Sở dĩ, TP.HCM phải ban hành quy định về đảm bảo an toàn công trình lân cận là do các quy định trên chưa đặt ra yêu cầu cụ thể đối với việc thi công phần ngầm các công trình. Nhất là việc phòng ngừa ảnh hưởng, đảm bảo an toàn cho các công trình lân cận, an toàn cho cộng đồng.
Các quy định về kiểm tra phương án thi công tầng hầm chỉ áp dụng cho công trình xây dựng nhà cao tầng. Trong khi thực tế có nhiều dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật, giao thông và cả nhà ở riêng lẻ cũng có thi công phần ngầm.
Tại TP.HCM, nhiều công trình không trình Sở Xây dựng TP.HCM xem xét phương án thi công tầng hầm nên khi thi công đã làm hư hại công trình lân cận như công trình 19 Cao Thắng, quận 3 làm hư hại nhà lân cận. Dự án City Gate Towers quận 8 gây hư hỏng hệ thống hạ tầng kỹ thuật giao thông trên đường Võ Văn Kiệt…
Các công trình giao thông, hạ tầng có thi công phần ngầm cũng gây ra hư hỏng nhà dân. Cụ thể, thi công đường dẫn hầm Thủ Thiêm gây hư hỏng tầng hầm trụ sở ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP.HCM. Thi công dự án Vệ sinh môi trường TP.HCM làm hư hỏng hàng loạt nhà dân ở đường Phùng Hưng, quận 5…