Ngày 28-9, UBND TP.HCM họp về tình hình kinh tế - xã hội chín tháng đầu năm 2023 và bàn nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm quý IV-2023. Đây là cuộc họp quan trọng để bàn các giải pháp phát triển kinh tế TP trong ba tháng còn lại của năm.
Không chạy theo con số mà tính chuyện lâu dài
Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp, Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Văn Nên nhìn nhận đầu năm 2023, TP khởi động chậm nên mức tăng quý I xấu xí nhưng ngay sau đó đã kịp thời đề ra những giải pháp và chọn trọng tâm cấp bách để tháo gỡ. Từ đó, TP.HCM đã có những điểm sáng trong phát triển kinh tế - xã hội TP.
Theo ông, trong giai đoạn chuyển đổi mô hình tăng trưởng TP đã làm hết mọi biện pháp cần, đủ và kịp thời thì chấp nhận kết quả chứ không chạy theo con số mà phải tính đến việc lâu dài.
Chín tháng đầu năm 2023, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) của TP.HCM ước tính tăng 4,57% so với cùng kỳ, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng 3,2%, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước tính tăng 8,6%, tổng doanh thu du lịch ước tính tăng 35,8%. Tuy nhiên, thu hút đầu tư FDI giảm mạnh (giảm 34,1%); tổng vốn đầu tư công đã giải ngân là 20.523 tỉ đồng, đạt 30%...
“Nhà nghiên cứu dự kiến kịch bản còn nhà hành động phải hành động theo hướng quyết liệt nhất” - Bí thư TP.HCM nói và dẫn chứng như trong bóng đá phải lăn xả hết sức vì màu cờ sắc áo và chấp nhận kết quả. Từ đó, TP chọn giải pháp xử lý không nóng vội, không nặng trước mắt mà tập trung cho giải pháp trung và dài hạn.
Bí thư TP.HCM đề nghị rút kinh nghiệm cho hạn chế, tồn tại, “việc gì mình không làm được thì phải xem lại mình”. “Cố gắng làm sao quý sau cao hơn quý trước” - ông Nên nói và yêu cầu tinh thần đoàn kết, thống nhất, phát huy sức mạnh tổng hợp để triển khai thực hiện các giải pháp còn lại của ba tháng cuối năm.
Đáng chú ý, liên quan giải ngân vốn đầu tư công, Bí thư Nguyễn Văn Nên cho rằng việc này đang có nhiều khó khăn. Dự kiến tháng 10 tới, TP sẽ có hội nghị chuyên đề để bàn về đầu tư công, đầu tư tư nhân, đầu tư nước ngoài. Kỳ họp sẽ đưa ra giải pháp cho ba tháng cuối năm và cả năm sau nữa để không “giẫm chân”.
Nhiều động lực tăng trưởng
Tiếp thu chỉ đạo và kết luận cuộc họp, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Võ Văn Hoan nhìn nhận TP.HCM đang đứng trước những khó khăn căn bản và phải nỗ lực thực hiện.
Theo ông Hoan, TP.HCM đang có rất nhiều động lực tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ nêu trên như Nghị quyết 24, Nghị quyết 31, Kết luận 14 của Bộ Chính trị, Nghị quyết 98 của Quốc hội. Cùng đó, quan hệ Việt - Mỹ được nâng cấp lên tầm Đối tác chiến lược toàn diện cũng là cơ hội để TP điều chỉnh mục tiêu tăng trưởng, hướng đến tăng trưởng xanh, tăng trưởng số, đô thị thông minh, kinh tế tuần hoàn.
Song song với việc phát triển thị trường trong nước, ông Hoan cho rằng vấn đề quan trọng lúc này là TP cần nỗ lực nhiều hơn để giúp DN giữ được các thị trường hiện có và tìm cách để mở rộng thị trường mới, đặc biệt là thị trường Mỹ, Canada đang rất mở cửa với Việt Nam.
Phó Chủ tịch Võ Văn Hoan cũng đề nghị các sở, ngành, địa phương tập trung đẩy nhanh tiến độ lập, thẩm định và phê duyệt hai đồ án quy hoạch TP, trình Thành ủy và Thủ tướng đúng tiến độ. “Đây là hai đồ án quan trọng để TP chuẩn bị cho sự phát triển trong tương lai” - ông Hoan nói.
Về đầu tư công, ông Hoan nhìn nhận TP đã nhận diện rất đầy đủ, toàn diện, cụ thể nhưng giải pháp khắc phục chưa mạnh mẽ nên kết quả chưa như mong muốn. Do đó, TP cần tập trung vào nhóm dự án bồi thường, giải phóng mặt bằng, nhất là những dự án quy mô lớn, dự án liên vùng.
“Năm nay làm được cái này thì sang năm mới có dự án, còn không thì sang năm dù có bố trí vốn cũng không thể giải quyết được” - ông Hoan nhấn mạnh và cho hay TP sẽ sớm xây dựng một bộ tiêu chí ưu tiên bố trí vốn đầu tư công. Ông đề nghị các sở, ngành, địa phương phải tự soi, tự sửa, cần thiết là phải thay đổi phương pháp, cách làm, phân công lại người trực tiếp điều hành, đặc biệt là người trực tiếp quản lý các dự án đầu tư.
Ngay từ bây giờ, TP.HCM cũng sẽ chuẩn bị bố trí vốn đầu tư cho các dự án liên quan đến xây dựng các huyện thành các đô thị vệ tinh của TP, giúp các huyện trở thành đô thị lớn; ưu tiên bố trí vốn cho các công trình và dự án 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Ông cũng khẳng định TP.HCM sẽ triển khai các giải pháp kích cầu đầu tư theo nghị quyết của HĐND TP. Đặc biệt, TP sẽ ra một quyết sách, chính sách hỗ trợ hoặc là cơ sở để giải quyết những vướng mắc, khó khăn áp dụng chung cho tất cả dự án của TP…
Đón chu kỳ kinh tế quay lại vào quý II-2024
Các chỉ số kinh tế của TP.HCM hiện nay đã được dự báo từ cuối năm 2022 với những dấu hiệu cụ thể. Trong đó, hai từ khóa quan trọng là “chu kỳ kinh tế” và “độ trễ chính sách”. Tôi cho rằng bất kỳ hoạch định nào của TP ban hành đều có độ trễ. Hôm nay, chúng ta can thiệp vào thị trường thì có thể chín tháng, một năm sau mới có hiệu quả. Vì vậy, hai từ khóa này phần nào giải thích rõ những gì diễn ra trong chín tháng vừa qua và cũng có thể là đến hết năm 2023.
TP đã rất nỗ lực để thoát khỏi điều này nhưng có khả năng cao là khó đạt được chỉ số đề ra vào cuối năm. Do đó, TP cần làm sao để khi chu kỳ kinh tế quay trở lại (dự kiến là quý II-2024) thì phải “bắt được” xu thế này.
Ngoài ra, TP cần tập trung triển khai đầu tư công, kích thích tiêu dùng, gỡ pháp lý cho các dự án, thúc đẩy tiêu dùng và thực hiện tốt Nghị quyết 98…
TS TRƯƠNG MINH HUY VŨ,
Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM
Đẩy nhanh các dự án trọng điểm
Để tăng tốc giải ngân vốn đầu tư công trên địa bàn, UBND TP.HCM cần phân tích nguyên nhân của các nhóm dự án. Chẳng hạn như vướng bồi thường, giải quyết các thủ tục đầu tư, xây dựng; năng lực một số chủ đầu tư, đơn vị thi công còn hạn chế hay một số cơ quan chủ quản thiếu quan tâm công tác đầu tư công... Từ đó có giải pháp cụ thể, nhất là đối với các dự án công trình trọng điểm của TP.
Đặc biệt, cần tránh tình trạng chủ đầu tư không có khả năng giải ngân vốn nhưng chậm chuyển vốn đến đơn vị có nhu cầu mà chưa được phân bổ vốn. Đồng thời, tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong đăng ký vốn, giải ngân vốn, đẩy nhanh tiến độ, hoàn thiện đề án xây dựng cơ chế, chính sách và kế hoạch huy động nguồn lực để đầu tư các dự án trọng điểm, cấp bách thuộc lĩnh vực giao thông vận tải...
Bà NGUYỄN THỊ LỆ, Chủ tịch HĐND TP.HCM
