Hiện nay, các địa phương đang tiến hành gọi công dân trong độ tuổi khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự, xoay quanh vấn đề này nhiều bạn đọc đã gửi câu hỏi tới báo Pháp Luật TP.HCM.
Đa số bạn đọc đều thắc mắc đến các trường hợp về tạm hoãn nghĩa vụ quân sự.
Để giải đáp các thắc mắc của bạn đọc, PV đã có buổi trao đổi với Luật sư Vũ Duy Nam, Đoàn Luật sư TP.HCM.
Anh đi nghĩa vụ quân sự, em phải đi tiếp?
. Bạn đọc Nguyễn Văn Út Nhỏ: Cho hỏi công dân đang học để đi xuất khẩu lao động theo quyết định xoá đói giảm nghèo của tỉnh mà phỏng vấn đậu rồi có được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự không?
+ Luật sư Luật sư Vũ Duy Nam: Căn cứ Điều 41 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2019) về các trường hợp tạm hoãn nghĩa vụ quân sự (NVQS), vấn đề đi học để đi xuất khẩu lao động, nếu công dân thuộc diện tham gia chương trình xóa đói giảm nghèo của tỉnh và đang theo học một chương trình đào tạo nghề để chuẩn bị xuất khẩu lao động, có thể được xem xét tạm hoãn NVQS.
Tuy nhiên, cơ sở đào tạo đó phải là trường trung cấp, cao đẳng hoặc cơ sở giáo dục nghề nghiệp được công nhận hợp pháp.
Nếu trường học không thuộc các cơ sở đào tạo chính thức nêu trên (ví dụ chỉ là khóa đào tạo ngắn hạn hoặc không thuộc hệ thống giáo dục nghề nghiệp) thì không thuộc diện được tạm hoãn NVQS.
Để được xem xét tạm hoãn NVQS, công dân cần làm hồ sơ gửi Hội đồng NVQS cấp xã, phường, thị trấn nơi cư trú để xin xét duyệt.
Việc tạm hoãn NVQS là quyết định của Hội đồng NVQS cấp huyện, dựa trên hồ sơ và xác nhận từ cơ sở giáo dục hoặc cơ quan tổ chức chương trình xuất khẩu lao động.
Do đó, anh/chị cần nên liên hệ Hội đồng NVQS tại địa phương hoặc cơ quan chức năng phụ trách chương trình xóa đói giảm nghèo để được hướng dẫn cụ thể.
. Bạn đọc Thanh Kiên: Hiện nay, gia đình có một cháu đang thực hiện NVQS khoảng tháng 1-2025 là xuất ngũ, vậy theo Luật Nghĩa vụ quân sự đứa cháu kế tiếp, là em ruột của đứa cháu đang thực hiện nghĩa vụ có được hoãn không?
+ Luật sư Vũ Duy Nam: Căn cứ quy định tại điểm d khoản 1 Điều 4 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015, các trường hợp được tạm hoãn NVQS bao gồm có anh, chị hoặc em ruột là hạ sĩ quan, binh sĩ đang phục vụ tại ngũ; hạ sĩ quan, chiến sĩ thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND.
Như vậy, nếu em ruột của người đang thực hiện NVQS nằm trong diện "có anh ruột đang là hạ sĩ quan, binh sĩ tại ngũ" thì được quyền xin tạm hoãn NVQS.
Tuy nhiên, khi anh ruột xuất ngũ vào tháng 1-2025, lý do tạm hoãn này sẽ không còn áp dụng vì người anh đã hoàn thành NVQS.
Chuyển ngành học có được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự?
. Bạn đọc Phu999…@gmail.com: Con tôi đang học trường đại học FPT khóa năm 2021 - 2026 ngành Công nghệ thông tin nhưng sau một năm học cháu xin chuyển ngành Quản trị kinh doanh khóa 2022 - 2027 vẫn tại trường đại học FPT. Như vậy con tôi có thuộc diện tạm hoãn NVQS để học xong không?
+ Luật sư Vũ Duy Nam: Căn cứ vào quy định của Luật Nghĩa vụ quân sự 2015, cụ thể tại điểm g khoản 1 Điều 41, công dân đang học tập tại cơ sở giáo dục đại học chính quy thuộc hệ thống giáo dục quốc dân được tạm hoãn NVQS cho đến khi hoàn thành khóa học.
Con của anh/chị chuyển ngành học nhưng vẫn tại trường Đại học FPT, thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chương trình đào tạo chính quy. Việc chuyển ngành không làm mất tư cách tạm hoãn NVQS nếu trường đại học đã phê duyệt chuyển ngành và con anh/chị vẫn được xác định đang theo học liên tục theo khóa đào tạo chính quy tại trường.
Tuy nhiên, do việc chuyển ngành kéo dài thời gian học thêm 1 năm (từ 2026 lên 2027), cần có giấy xác nhận chính thức từ trường đại học về thời gian đào tạo mới để bổ sung vào hồ sơ tạm hoãn NVQS.
Con anh/chị vẫn thuộc diện được tạm hoãn NVQS cho đến khi hoàn thành khóa học đến năm 2027, miễn là quá trình học tập liên tục, không bị gián đoạn.
Thuộc trường hợp tạm hoãn nghĩa vụ quân sự 2025 nhưng muốn đi có được không?
Công dân thuộc diện tạm hoãn NVQS nhưng muốn tự nguyện tham gia NVQS thì hoàn toàn được phép, nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện về sức khỏe và tiêu chuẩn nhập ngũ.
Nếu anh/chị muốn tham gia NVQS có thể liên hệ với cơ quan quân sự hoặc Hội đồng NVQS nơi cư trú để bày tỏ nguyện vọng tham gia NVQS. Anh/chị sẽ được đưa vào diện khám sức khỏe để xác định đủ tiêu chuẩn tham gia NVQS hay không. Sau khi được xác nhận đạt yêu cầu, Hội đồng NVQS sẽ xem xét và bổ sung vào danh sách công dân nhập ngũ.
Luật sư Vũ Duy Nam, Đoàn Luật sư TP.HCM