Từ 1-1-2025, dao có tính sát thương cao được coi là vũ khí

Sáng 29-6, tiếp tục kỳ họp thứ 7, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi), với 459/468 đại biểu tán thành (94,44%), bảy đại biểu không biểu quyết.

Luật vừa được Quốc hội thông qua gồm 8 chương, với 75 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-2025, ngoại trừ một số điều luật sẽ có hiệu lực muộn hơn, từ 1-7-2025.

Bỏ quy định về chiều dài lưỡi dao

Theo quy định tại luật mới, dao có tính sát thương cao là dao sắc, dao nhọn thuộc danh mục do Bộ trưởng Bộ Công an ban hành. Định nghĩa này có phần khác so với dự thảo trước đây, khi bỏ đi nội dung về chiều dài cụ thể của lưỡi dao.

Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh Lê Tấn Tới cho hay trên cơ sở giải thích từ ngữ “dao có tính sát thương cao”, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị quy định ba chế độ quản lý “dao có tính sát thương cao” gắn với mục đích sử dụng.

Thứ nhất, trường hợp sử dụng “dao có tính sát thương cao” phục vụ mục đích lao động, sản xuất, sinh hoạt hàng ngày thì không coi là vũ khí, nhưng phải được quản lý chặt chẽ, bảo đảm an toàn, nhằm phòng ngừa, ngăn chặn nguy cơ sử dụng “dao có tính sát thương cao” vào mục đích vi phạm pháp luật.

Trường hợp này, Luật giao Chính phủ quy định việc quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu, nhập khẩu, sử dụng, vận chuyển “dao có tính sát thương cao”.

Thứ hai, trường hợp sử dụng “dao có tính sát thương cao” với mục đích thực hiện hành vi phạm tội, gây rối, làm mất trật tự công cộng hoặc chống đối cơ quan, tổ chức thực hiện nhiệm vụ, người thi hành công vụ, Luật quy định là vũ khí thô sơ.

Thứ ba, trường hợp sử dụng “dao có tính sát thương cao” với mục đích xâm phạm tính mạng, sức khỏe con người trái pháp luật, Luật quy định là vũ khí quân dụng.

Với quy định này, các hành vi liên quan đến dao có tính sát thương cao không có động cơ, mục đích trái pháp luật thì không bị xử lý hành chính hoặc xử lý hình sự. Chỉ trong trường hợp sử dụng với mục đích phạm tội, gây rối, làm mất trật tự công cộng hoặc chống đối cơ quan, tổ chức thực hiện nhiệm vụ, người thi hành công vụ mới xác định là vũ khí quân dụng hoặc vũ khí thô sơ.

“Để bảo đảm tính thống nhất trong áp dụng pháp luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo các cơ quan hữu quan rà soát quy định của BLHS có liên quan đến vũ khí thô sơ, vũ khí quân dụng để thống nhất ban hành văn bản hướng dẫn áp dụng quy định về hành vi phạm tội liên quan đến dao có tính sát thương cao khi Luật có hiệu lực thi hành”- ông Lê Tấn Tới cho hay.

Súng bắn đạn ghém, súng nén khí... được coi là vũ khí quân dụng

Theo luật vừa được Quốc hội thông qua, súng bắn đạn ghém, súng nén khí, súng nén hơi sẽ được coi là vũ khí quân dụng. Việc phân loại vũ khí còn được dựa theo mục đích sử dụng. Cụ thể, khi sử dụng các loại súng trên vào mục đích săn bắn sẽ được coi là súng săn, khi sử dụng vào mục đích luyện tập, thi đấu thể thao sẽ được coi là vũ khí thể thao.

Quá trình xây dựng luật, có ý kiến đề nghị cân nhắc việc bổ sung các loại súng trên vào danh mục vũ khí quân dụng, vì theo quy định tại luật hiện hành, những loại súng này chưa thỏa mãn khái niệm vũ khí quân dụng.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội dẫn báo cáo của Bộ Công an cho thấy trong năm năm qua, số vụ sử dụng súng tự chế để gây án nhiều gấp sáu lần súng quân dụng. Mặc dù súng tự chế (súng nén khí, súng bắn đạn bi…) nguy hiểm như súng quân dụng, có thể làm chết nhiều người nhưng lại chưa được quy định trong luật, chưa có chế tài xử lý.

Ngoài ra, do luật hiện hành không bao quát đầy đủ các loại súng, nhiều đối tượng tội phạm lợi dụng kẽ hở để chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, mua bán, sử dụng trái phép các loại súng đã nêu.