Sáng 2-11, Quốc hội (QH) bước vào phiên thảo luận tại hội trường về kết quả thực hiện kế hoạch kinh tế-xã hội năm 2015 và kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 2016.
Liên quan đến vấn đề thu chi ngân sách, trao đổi với báo chí bên hành lang QH sáng cùng ngày, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của QH Phùng Quốc Hiển cho hay: Tình hình tới đây mặt bằng chi sẽ khó giảm được gì nhiều. Thậm chí ngân sách chi cho an sinh xã hội lại tăng khi chúng ta tiếp cận theo hướng giảm nghèo đa chiều, để người nghèo được tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản. Trong khi đó nguồn thu đang gặp khó khăn.
Cắt chi hội nghị, hội thảo, đi nước ngoài
. Phóng viên: Thu ngân sách tới đây khó khăn nhưng người dân lại thấy nhiều khoản chi chưa thực sự cấp thiết, thậm chí có lãng phí, như xây dựng tượng đài, mua sắm sử dụng xe công, thưa ông?
+ Ông Phùng Quốc Hiển: Hiện tượng là có và trong nghị quyết của QH vừa qua đã nhấn mạnh tiết kiệm triệt để, trong đó giảm chi thường xuyên thì đã cắt ngay 10% từ khâu lập dự toán. Năm nay trên cơ sở ý kiến đại biểu QH (ĐBQH), chúng tôi đã dự thảo nghị quyết mà ngày 3-11 sẽ thảo luận các điều khoản hạn chế tối đa chi hội nghị, hội thảo, công du nước ngoài; yêu cầu xây dựng cơ chế khoán sử dụng xe công với một số chức danh...
. Còn chi xây dựng tượng đài, công sở hoành tráng, cần thiết nhưng chưa cấp thiết thì sao?
+ Quản lý ngân sách và quyết định đầu tư thì pháp luật đã có phân cấp. Người dân cần giám sát, có ý kiến với chính quyền sở tại.
Nhưng cứ nhằm vào cái tượng đài cụ thể để nói, tôi nghĩ có khi chưa công bằng. Ngay Hà Nội đấy, ai chẳng mong muốn ngân sách đầu tư thêm công viên, cây xanh cho người dân vui chơi, giải trí. Mà trong công viên, quảng trường thì phải có tượng đài chứ.
Vấn đề là cấp có thẩm quyền quyết định đầu tư phải thảo luận, cân nhắc tình hình thực tế, khả năng thu-chi thế nào, trật tự ưu tiên ra sao.
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Phùng Quốc Hiển đang trả lời báo chí.Ảnh: NGHĨA NHÂN
Không nới thêm mức trần nợ công
. Nhưng cứ chi thế này lấy đâu là nguồn đầu tư phát triển?
+ Đúng là thu hiện nay chủ yếu chỉ đủ cho chi thường xuyên, còn phần dành cho đầu tư phát triển chưa nhiều. Cho nên ta mới phải bội chi. Và thực chất là vay để đầu tư phát triển, chứ không phải vay để ăn. Vấn đề ĐBQH quan tâm là làm sao cơ cấu lại thu-chi để dần dần cân đối được giữa tích lũy và tiêu dùng, giữa chi đầu tư phát triển và chi thường xuyên ở mức hợp lý, chứ không nên thu được bao nhiêu là ăn hết.
. Các nước khi ngân sách căng thẳng, mất cân đối quá thì giải pháp đầu tiên là cắt giảm chi tiêu công, sa thải bớt khu vực hành chính công. Tại sao ta khó thế?
+ Chính phủ đã triển khai tinh giản biên chế rồi. Khống chế ở mức “hai ra một vào”. Các giải pháp của chúng ta là từng bước chứ không thể gây sốc.
Mặt khác, chi thường xuyên ở ta dành một phần rất lớn cho viên chức hành chính, nhất là ngành giáo dục, y tế. Do đó Chính phủ đã đẩy mạnh chuyển quản lý giá dịch vụ giáo dục, y tế sang cơ chế thị trường. Nhưng chuyển dịch ấy phải có bước đi, phù hợp với thu nhập của người dân và quan trọng nhất là phải có đồng thuận, ủng hộ từ người dân. Chuyển sang cơ chế thị trường thì phải tiến hành BHYT toàn dân, phải tăng mức thu bảo hiểm theo nguyên tắc lấy số đông bù cho số ít, lấy của người khỏe bù cho người yếu. Rồi phải tăng học phí, theo nguyên tắc tính đúng, tính đủ chi phí.
. Chính phủ bắt đầu phải bán vốn tại các DNNN để bù đắp cho ngân sách. Nhưng bán riết rồi hết, lấy đâu ra nữa?
+ Chúng tôi cũng thấy rằng đây là những khoản thu cá biệt cho nên chỉ để cho những tình huống đặc biệt mà hiện nay là hụt thu do giá dầu giảm. Chúng tôi xác định mức giá này là hậu quả của lũng đoạn thị trường dầu thế giới, không thể đứng thấp thế mãi được. Đến lúc nào đó giá lên, ta sẽ khắc phục được phần hụt thu này.
Mặt khác, thu từ bán vốn kia thì ba phần là để chi đầu tư phát triển, tức thoái vốn để đầu tư tiếp chứ không để ăn. Chỉ một phần, tức 10.000 tỉ đồng là bù vào ngân sách.
. Nhưng với đà thu-chi thế này, liệu Quốc hội có phải nới trần nợ công?
+ Không. Quan điểm của chúng tôi là không nới mà chỉ có giảm thôi. Định hướng là tới năm 2020, bội chi của chúng ta phải giảm xuống và tính toán nợ công phải theo chuẩn mực quốc tế. Có vậy mới bảo đảm an toàn cho tương lai được.
. Xin cám ơn ông.
| Hiệu quả đầu tư công còn thấp Xu hướng đầu tư công có quy mô ngày càng lớn là có thật, kể cả nguy cơ thất thoát vốn nhà nước thông qua việc thoái vốn, cổ phần hóa các DNNN là những nguyên nhân làm hạn chế hiệu quả đầu tư, tăng nợ công, tăng bội chi ngân sách. Tuy đầu tư công trực tiếp từ ngân sách nhà nước giảm từ 35,5% năm 2010 xuống còn 30% năm 2015, song lại mở rộng quy mô phát hành trái phiếu chính phủ, kể cả việc phát hành trái phiếu để đảo nợ. Việc phát hành trái phiếu để đảo nợ sắp xếp cơ cấu khoản nợ đến hạn là cần thiết, tuy nhiên nó vẫn ảnh hưởng hệ lụy của nhiều năm trước để lại, đó là việc sử dụng vốn kém hiệu quả, thiếu khoa học, thậm chí không tránh khỏi việc tham nhũng, lãng phí. ĐB TRẦN XUÂN VINH, Quảng Nam Lợi ích nhóm gây ra mối nguy hiểm tiềm tàng Hiện nay một trong những yếu kém của nền kinh tế là tình trạng khuynh đảo của các nhóm lợi ích. Sự câu kết giữa những người làm chính sách với các “đại gia” đang là một mối nguy hiểm tiềm tàng và lớn nhất trong việc khai thác tối ưu nguồn tài nguyên. Điều đáng lo ngại không chỉ là tình trạng lợi ích nhóm đang ngày càng thao túng mà nghiêm trọng hơn là ở chỗ chúng ta vẫn chưa có một hệ thống pháp luật và cơ chế quản lý đủ mạnh để ngăn chặn nó. ĐB HUỲNH NGHĨA, Đà Nẵng Cần báo cáo sát thực tiễn hơn về tình hình biển Đông  Cử tri và nhân dân đề nghị Chính phủ báo cáo sát thực hơn diễn biến phức tạp tình hình biển Đông với những hành vi ngang ngược, bất chấp luật pháp quốc tế của Trung Quốc, xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam. Cần làm rõ hơn chủ trương, biện pháp đấu tranh của Đảng và Nhà nước ta để bảo vệ độc lập, chủ quyền quốc gia, dân tộc. Có nắm chắc tình hình, có hiểu được đường lối đấu tranh thì cử tri và nhân dân cả nước mới có được niềm tin, mới phát huy lòng yêu nước, phát huy tinh thần đoàn kết, tạo nên sức mạnh toàn dân tộc, sát cánh đồng lòng cùng với Đảng, Nhà nước quyết tâm bảo vệ vững chắc từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc. ĐB NGUYỄN THÁI HỌC, Phú Yên TRÀ PHƯƠNG ghi |
