Nhiều tổ chức nghiên cứu và định chế tài chính lớn cùng chung nhận định, sự cộng hưởng giữa nội lực kinh tế được bồi đắp qua nhiều năm và khả năng tận dụng hiệu quả các dịch chuyển toàn cầu đang tạo cho Việt Nam một “đường băng” tăng trưởng mới.
Nội lực vĩ mô vững vàng
Xuất khẩu công nghệ cao, đầu tư công quy mô lớn và sự phục hồi của tiêu dùng nội địa được xem là ba trụ cột chiến lược định hình cú hích tăng trưởng cho năm 2026.
TS Lê Duy Bình, Giám đốc Economica Việt Nam nhận định, nền kinh tế Việt Nam đã chứng minh khả năng chống chịu và thích ứng đáng kể trước hàng loạt cú sốc toàn cầu. Sự ổn định chính trị, kinh tế vĩ mô cùng năng lực điều hành linh hoạt giúp Việt Nam duy trì tăng trưởng ở mức cao trong nhiều năm, phổ biến từ 6,5–7% và có thời điểm vượt mốc 8%.
Niềm tin của nhà đầu tư quốc tế và người tiêu dùng trong nước tiếp tục được củng cố bằng các con số thực tế. Theo các chuyên gia phân tích KPMG, GDP Việt Nam năm 2024 tăng 7,09%, cao gấp hơn hai lần mức tăng trưởng trung bình toàn cầu. Đây là nền tảng để Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng ít nhất 8% trong năm 2025, qua đó tạo lực đẩy mạnh mẽ cho giai đoạn bứt tốc năm 2026.
Đáng chú ý, xuất khẩu, đặc biệt là xuất khẩu công nghệ cao đang trở thành đầu tàu tăng trưởng mới. Ông Michael Kokalari, chuyên gia kinh tế Tập đoàn VinaCapital, cho biết xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ đã tăng gần 30% trong 9 tháng qua, bất chấp những lo ngại liên quan đến thuế quan.
Làn sóng dịch chuyển chuỗi cung ứng công nghệ cao với sự hiện diện ngày càng rõ nét của các tập đoàn đa quốc gia đã làm thay đổi chất của xuất khẩu Việt Nam. Việc Apple đẩy mạnh sản xuất MacBook và các thiết bị công nghệ phức tạp như Apple Vision đã giúp kim ngạch xuất khẩu điện tử tăng gần 50%.
Một yếu tố hỗ trợ quan trọng khác là hiện tượng “kinh tế hình chữ K” tại Hoa Kỳ. Trong khi nhóm thu nhập thấp chịu áp lực chi tiêu, tầng lớp thu nhập cao lại hưởng lợi từ lãi suất và thị trường tài chính. Điều này giúp duy trì nhu cầu mạnh mẽ đối với các sản phẩm công nghệ cao, phân khúc mà Việt Nam đang tham gia ngày càng sâu. Nhờ đó, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam được kỳ vọng thiết lập kỷ lục mới, đạt 800–850 tỉ USD.
Tầm nhìn phía trước
Các chuyên gia KPMG đánh giá song song với xuất khẩu, đầu tư công đang nổi lên như trụ cột thứ hai tạo động lực tăng trưởng trung hạn. Quốc hội đã phân bổ khoảng 36 tỉ USD vốn đầu tư công cho năm 2025, vượt đáng kể so với kế hoạch ban đầu. Theo tính toán, mỗi 1 USD vốn đầu tư công giải ngân có thể kích hoạt thêm khoảng 1,61 USD vốn đầu tư từ khu vực tư nhân, tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ trong toàn nền kinh tế.
Việc tập trung nguồn lực cho hạ tầng chiến lược từ cao tốc, sân bay đến cảng biển không chỉ kích thích tăng trưởng ngắn hạn mà còn mở ra những không gian phát triển mới trong dài hạn.
Do đặc thù độ trễ của đầu tư, các chuyên gia nhận định hiệu quả rõ nét nhất của làn sóng giải ngân này sẽ rơi vào năm 2026, thời điểm các dự án bước vào giai đoạn thi công cao điểm. Ước tính nếu đầu tư hạ tầng tăng 40%, GDP Việt Nam có thể được cộng thêm khoảng 2 điểm phần trăm.
Trụ cột tiếp theo là sự phục hồi của tiêu dùng nội địa, gắn liền với niềm tin kinh tế đang dần trở lại. Sau giai đoạn thắt chặt chi tiêu để tái lập cân đối tài chính hậu đại dịch, các hộ gia đình Việt Nam được kỳ vọng sẽ gia tăng chi tiêu trở lại từ giữa năm tới khi mức tiết kiệm đạt ngưỡng an toàn. Sự hồi phục của thị trường bất động sản và chứng khoán cũng góp phần củng cố tâm lý tiêu dùng.
Về dài hạn, triển vọng tiêu dùng của Việt Nam được hậu thuẫn bởi sự trỗi dậy nhanh chóng của tầng lớp trung lưu. Dự báo đến năm 2030, sẽ có thêm khoảng 23,2 triệu người gia nhập tầng lớp này. Đây là yếu tố then chốt tạo nên thị trường nội địa quy mô lớn, đảm bảo tăng trưởng ổn định trong nhiều thập kỷ.
TS Lê Duy Bình cho biết đầu tư công đang nổi lên như một động lực tăng trưởng quan trọng của nền kinh tế trong giai đoạn hiện nay. Trong năm nay, tốc độ giải ngân vốn đầu tư công được dự báo sẽ cao hơn so với năm trước, qua đó đóng góp trực tiếp vào việc mở rộng tổng cầu và tạo thêm dư địa cho tăng trưởng kinh tế. Dòng vốn này không chỉ phát huy tác dụng trong ngắn hạn mà còn đóng vai trò kích hoạt các hoạt động đầu tư, sản xuất và dịch vụ liên quan.
Cùng với đó, việc nhiều công trình hạ tầng trọng điểm được hoàn thành và đưa vào khai thác trong năm nay và năm tới sẽ mở ra những không gian tăng trưởng mới về mặt địa lý. Hạ tầng giao thông, logistics và đô thị được cải thiện sẽ tăng cường liên kết vùng, giảm chi phí cho doanh nghiệp và nâng cao năng lực cạnh tranh tổng thể của nền kinh tế.
Đáng chú ý, với nền tảng thu ngân sách tương đối ổn định và trần nợ công vẫn nằm trong giới hạn an toàn, đầu tư công được kỳ vọng sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao trong thời gian tới, thậm chí có thể gia tăng thêm vào năm 2026.
“Kinh tế Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuyển mình quan trọng. Sự kết hợp giữa xuất khẩu công nghệ cao, đầu tư công quyết liệt và làn sóng tiêu dùng mới không chỉ giúp nền kinh tế vượt qua thách thức trước mắt, mà còn định vị Việt Nam như một trung tâm tăng trưởng dựa trên tri thức và công nghệ, sẵn sàng thiết lập những cột mốc mới vào năm 2026”, TS Bình nói.
Những tín hiệu khởi sắc của kinh tế Việt Nam
Trên cơ sở các số liệu cập nhật đến thời điểm hiện tại, tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2025 có thể đạt khoảng 8,01%. Trong cơ cấu đóng góp vào tăng trưởng, khu vực nông, lâm, thủy sản ghi nhận mức tăng khá tích cực, ước đạt 3,92%, đóng góp khoảng 0,4 điểm phần trăm vào tăng trưởng chung. Khu vực công nghiệp tiếp tục giữ vai trò đầu tàu với mức đóng góp khoảng 2,72 điểm phần trăm, trong khi khu vực dịch vụ đóng góp lớn nhất, khoảng 3,56 điểm phần trăm vào mức tăng trưởng toàn nền kinh tế.
Đáng chú ý, các ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục cho thấy nhiều tín hiệu khởi sắc. Ở phía cầu, các yếu tố như tiêu dùng, xuất nhập khẩu và tích lũy tài sản cố định đều đạt mức tăng trưởng ấn tượng so với các giai đoạn trước, phản ánh sự phục hồi rõ nét của tổng cầu trong nền kinh tế.
Về ổn định kinh tế vĩ mô, lạm phát năm 2025 được dự báo dao động trong khoảng 3,2–3,5% nhờ sự điều hành kinh tế vĩ mô linh hoạt, cùng với xu hướng giảm giá dầu và áp lực lạm phát toàn cầu hạ nhiệt. Nợ công tiếp tục xu hướng giảm.
Đối với Việt Nam, giai đoạn 2026–2030 mở ra nhiều cơ hội quan trọng. Đặc biệt là khả năng đón nhận làn sóng dịch chuyển dòng vốn đầu tư quốc tế; xu hướng chuyển đổi xanh và chuyển đổi số tạo dư địa cho phát triển các ngành công nghiệp mới; cùng với cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, qua đó tạo điều kiện để Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu.
Ông Nguyễn Đức Hiển, Phó Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương
