ĐB Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) hỏi: Quản lý đất đai luôn là vấn đề khó, nhạy cảm. Thị trường đất đai tại các địa phương Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc nếu tới đây được thông qua sẽ thành đặc khu, đang hết sức sôi động, diễn biến phức tạp, gây bức xúc lớn cho xã hội. Bộ trưởng có biết chuyện đó không?
Chính phủ, Bộ TN&MT, địa phương đã giải quyết thế nào, đã thực sự yên tâm chưa?
ĐB Nguyễn Anh Trí (Hà Nội).
Trả lời, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà thừa nhận ở đây có vấn đề “tầm nhìn”. Thông thường, khi có kỳ vọng về tương lai phát triển hạ tầng tại khu vực nào thì quy luật thị trường đất đai tại đó sẽ thay đổi, sốt nóng.
“Chúng ta biết quy luật đấy nhưng trên thực tế chúng ta chưa có giải pháp phòng ngừa, ngoài việc đưa ra các chỉ thị hành chính” - Bộ trưởng Hà nói.
Nhắc lại câu chuyện sốt đất cách đây năm năm xảy ra tại Long Thành (Đồng Nai), ông Hà nêu chính quyền địa phương thời điểm đó chỉ thị hành chính ngăn chặn hoạt động chuyển nhượng đất nhưng thực tế giao dịch chuyển nhượng ngầm vẫn diễn ra.
Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà.
Với ba địa phương sắp thành đặc khu, theo ông Hà, câu chuyện sốt đất là vấn đề tự nhiên nhưng vấn đề nghiêm trọng là chuyển mục đích sử dụng đất rừng, nông nghiệp trái phép. Những giao dịch này được tiến hành ngầm, trái pháp luật, trong khi năng lực quản lý chưa theo kịp thời.
Trước thông tin Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc sẽ trở thành đặc khu kinh tế, giá đất tại ba nơi này tăng 2-3 lần, cá biệt có nơi tăng 5-6 lần so với trước. Trong động thái gần đây, chính quyền ba địa phương trên đã có quyết định tạm dừng chuyển nhượng, chuyển đổi mục đích sử dụng nhằm kiểm soát cơn sốt đất.
Bộ trưởng Trần Hồng Hà nói thêm, việc đưa ra nội dung trong chỉ thị của các UBND về dừng chuyển nhượng đất đai tại ba địa phương trên là đúng, song nội dung chỉ thị lại không phù hợp pháp luật. Thay vào đó, ông đề nghị Quốc hội nên ban hành nghị quyết có quy định mang tính đặc thù quản lý đất đai, rộng hơn phải có quy định trong Luật Đất đai.
Đặc biệt, thời điểm này các địa phương xem lại hồ sơ đất đai để quản lý chặt. Từ đó, tính toán đền bù đảm bảo công bằng để những người đầu cơ “không có cơ hội” trong việc này.