Ngày 26-7, một lãnh đạo Sở TN&MT Bình Thuận cho biết việc Công ty TNHH Điện lực Vĩnh Tân 1 thực hiện vận hành thử nghiệm tổ máy số 2 nhưng không lập và báo cáo kế hoạch gửi Bộ TN&MT để có ý kiến và theo dõi, giám sát theo quy định tại Thông tư 27/2015 là hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường.
Cụ thể là vi phạm quy định ở điểm d khoản 2 Điều 9 Nghị định 155/2017: "Không thông báo bằng văn bản đến các tổ chức nơi tiến hành tham vấn hoặc cơ quan đã phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường về kế hoạch vận hành thử nghiệm các công trình xử lý chất thải phục vụ giai đoạn vận hành (từng giai đoạn hoặc toàn bộ dự án) trước khi tiến hành vận hành thử nghiệm ít nhất 10 ngày làm việc kể từ ngày tổ chức, cơ quan có thẩm quyền nhận được văn bản thông báo".
Ngoài ra, Công ty này chưa thực hiện đúng quy định về việc thu gom, phân loại, lưu chứa chất thải nguy hại và chất thải công nghiệp phát sinh trong quá trình xây dựng và vận hành thử nghiệm theo quy định.
“Tới đây, căn cứ kết quả kiểm tra, Sở TN&MT sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan củng cố hồ sơ, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường của Công ty TNHH Điện lực Vĩnh Tân 1 theo quy định của pháp luật”, vị lãnh đạo này cho biết.
Theo Sở TN&MT, ngày 22-7, Sở đã phối hợp Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường, Công an tỉnh Bình Thuận, UBND xã Vĩnh Tân (huyện Tuy Phong) tiến hành xác minh thông tin và giám sát việc thực hiện công tác bảo vệ môi trường trong quá trình xây dựng, hoạt động của Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 1 sau khi trên Facebook có clip, hình ảnh ống xả khói đen kịt.
Theo báo cáo của chủ đầu tư, từ lúc 14g55 đến 15g05 ngày 20-7, nhà thầu đã thực hiện thông thổi và vệ sinh đường ống của Lò hơi 2 để loại bỏ các tạp chất như mạt gỉ sắt, mạt hàn tích tụ bám bên trong bề mặt đường ống lò hơi (được thực hiện làm 3 lần, mỗi lần khoảng 2-3 phút). Việc vệ sinh toàn bộ đường ống, vòi hơi của lò hơi nhằm chuẩn bị cho việc khởi động và đưa tổ máy số 2 vào giai đoạn thử nghiệm.
Theo đó hơi của lò hơi được nén đến áp suất 3 Mpa trước khi xả thông qua van điều áp tại đầu xả được lắp đặt tạm thời trên mặt đất trong phạm vi công trường. Đường ống xả khí được bố trí sát mặt đất có đường kính trong khoảng 1m được nối từ khu vực lò hơi ra ngoài (chiều dài khoảng 46m), miệng đường ống được nối với một phễu sắt cao khoảng 3m, xung quanh phễu sắt quây bằng tôn cao khoảng 10m để gom các mạt sắt trong quá trình thông thổi đường ống.
Khi xả áp, hơi nhiệt tạo thành cột hơi cao khoảng 30m chứa hỗn hợp khí, hơi nước và các tạp chất bên trong bề mặt đường ống, cột xả hơi lần đầu có màu nâu sẫm, lần 2 và lần 3 cột hơi có màu nhạt hơn. Theo kế hoạch, việc thông thổi thực hiện từ ngày 20-7 đến ngày 2-8.
Trước khi tiến hành thông thổi và vệ sinh hệ thống lò hơi số 2, Công ty đã thông báo cho toàn bộ nhà máy; có văn bản thông báo cho UBND xã Vĩnh Tân vào chiều 20-7.
Lò hơi số 2 chạy thử nghiệm lần đầu vào 2g20 ngày 20-7, và các hệ thống thu gom, xử lý khí thải của tổ máy số 2 đã hoàn thành; trong thời gian đốt lò lần đầu (bằng dầu) Công ty đã vận hành thử nghiệm hệ thống lọc bụi tĩnh điện (ESP).
Ngoài ra, Đoàn kiểm tra của Sở TN&MT phát hiện Công ty chưa thực hiện đúng quy định về việc thu gom, phân loại, lưu chứa chất thải nguy hại và chất thải công nghiệp phát sinh trong quá trình xây dựng và vận hành thử nghiệm: Chưa bố trí kho lưu chứa tạm thời chất thải nguy hại từ ngày 27-6 là thời điểm mà Công ty đã chuyển giao chất thải nguy hại cho đơn vị xử lý; các loại chất thải phát sinh trong quá trình xây dựng và hoạt động bao gồm chất thải từ quá trình bảo trì bảo dưỡng máy móc thiết bị, vật liệu bảo ôn, các thùng dầu nhớt thải, thùng chứa sơn, cặn sơn… được Công ty thu gom, lưu chứa tại bãi chứa ngoài trời, trên nền không chống thấm, không có mái che…
Theo Sở TN&MT, trước những vi phạm pháp luật này Sở đã tham mưu, đề nghị xử lý và ngày 25-6, UBND tỉnh Bình Thuận đã có văn bản yêu cầu Công ty TNHH Vĩnh Tân 1 tạm dừng vận hành thử nghiệm và thực hiện nghiêm ngặt các yêu cầu bảo vệ môi trường tại dự án.
Về phía Công ty TNHH Điện lực Vĩnh Tân 1 cũng đã nhận thiếu sót là chưa lập và thông báo cho cơ quan có thẩm quyền về kế hoạch vận hành thử nghiệm tổ máy số 2 và việc thông thổi hệ thống đường ống lò hơi theo quy định tại Khoản 4 Điều 10 Thông tư số 27/2015/TT-BTNMT.
Thế nhưng, liên quan đến sự vụ này, ngày 26-7, trên trang web của Bộ Công Thương đã đăng thông tin về việc thông thổi lò hơi tại Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 1. Thông tin này cho rằng việc thông thổi và vệ sinh đường ống của lò hơi là một quá trình thông thường tại bất cứ một nhà máy nhiệt điện nào trước khi thực hiện quá trình thử nghiệm và vận hành. “Đây là quá trình chủ động và được kiểm soát hoàn toàn đồng thời không có những ảnh hưởng tiêu cực đáng kể nào đến với môi trường", bản tin này cho hay. Dưới thông tin này ghi rõ Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp, Bộ Công Thương.
Đây cũng là thông tin mà Thông cáo báo chí của Công ty TNHH Điện lực Vĩnh Tân 1 vào ngày 21-7, trước khi UBND tỉnh Bình Thuận chỉ đạo kiểm tra và ra văn bản yêu cầu tạm dừng thử nghiệm.
Đến chiều 27-7, thông tin nói trên vẫn còn trên trang web của Bộ Công Thương.
Một số hình ảnh Vĩnh Tân 1 sau khi thử nghiệm:
Hình ảnh cột khói cao hàng chục mét của vụ thử nghiệm đưa lên Facebook.
Hiện trường sau vụ thử nghiệm.
Thông tin trên Website của Bộ Công Thương.