Sau khi đại diện VKS công bố bản luận tội và đề nghị mức án đối với các bị cáo, sáu luật sư (LS) tham gia bào chữa cho nhóm bị cáo là nông dân bị truy tố về tội giết người đã đưa ra nhiều quan điểm bào chữa đối đáp lại VKS.
Bào chữa cho nhóm bị cáo nông dân, LS cho rằng cáo trạng nói các hộ dân xâm lấn, tranh chấp đất với Công ty Long Sơn là không đúng. Theo hồ sơ điều tra thì các hộ dân sinh sống tại tiểu khu 1535 từ trước khi Công ty Long Sơn được giao đất năm 2008. Từ đó đến trước thời điểm xảy ra vụ nổ súng ngày 23-10-2016, những hộ dân này không hề bị chính quyền địa phương lập biên bản, hay có một quyết định xử phạt hành chính nào về hành vi lấn chiếm hay tranh chấp đất. LS đề nghị cơ quan chức năng cần xem xét kỹ lại vấn đề này.
Các bị cáo tại tòa.
Cũng theo LS, cáo trạng có nêu rõ việc tranh chấp đất giữa Công ty Long Sơn với các hộ dân tại tiểu khu 1535 xảy ra từ rất lâu, dai dẳng. Người dân đã có đơn tố cáo, cầu cứu rất nhiều cơ quan chức năng nhưng không được can thiệp, xử lý dứt điểm. Trong vụ án này trách nhiệm của chính quyền địa phương là rất lớn, thế nhưng không thấy đề cập đến, cần xem xét xử lý đối với những người liên quan.
Theo LS, có đi vào hiện trường mới thấy cuộc sống của người dân khó khăn, bị cô lập ra sao. Một vài hộ dân sống giữa rừng, cô lập với bên ngoài, trong khi Công ty Long Sơn huy động hàng chục người nhiều lần uy hiếp, ủi trắng tài sản mà người dân không phản kháng được. Những người nông dân này đã bị dồn ép, phải sống trong hoang mang, lo sợ triền miên để rồi tìm cách phản kháng. Trong hoàn cảnh như vậy, việc nhóm người dân nổ súng chống lại Công ty Long Sơn khó tránh khỏi.
LS đề nghị HĐXX xem xét, trả hồ sơ điều tra lại.
LS đề nghị HĐXX xem xét lại việc truy tố bị cáo Đặng Văn Hiến tội giết người có tính chất côn đồ là chưa đúng bản chất. LS phân tích: Bị cáo Hiến có nhân thân tốt, chưa hề phạm tội. Trong hoàn cảnh một mình phải đối mặt với hàng chục công nhân Công ty Long Sơn mang theo hung khí, ban đầu bị cáo không nổ súng trực tiếp mà chỉ bắn chỉ thiên, cảnh cáo. Thế nhưng nhóm công nhân vẫn tiến vào cưỡng chế, san ủi cây trồng, dùng đá ném tới tấp về phía bị cáo. Bị cáo bỏ chạy vào nhà, nhóm công nhân tiếp tục bao vây khiến bị cáo Hiến bị kích động mạnh, mất kiểm soát và phải nổ súng.
LS đề nghị HĐXX xem xét trả hồ sơ, điều tra làm rõ nguồn gốc đất khu vực xảy ra tranh chấp là của dân hay của Công ty Long Sơn.
LS bào chữa cho nhóm nông dân cũng nêu thời điểm công ty này đi cưỡng chế lúc hơn 5 giờ sáng, đây là thời gian người dân đang ngủ nghỉ, tinh thần không minh mẫn, vậy mà công ty huy động hàng chục người tiến vào vườn, nhà cưỡng chế. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến kích động làm người dân mất kiểm soát trong hành vi.
LS cho rằng Công ty Long Sơn ngoài hủy hoại tài sản của người dân còn tự ý vào nhà dân hủy hoại tài sản. LS đề nghị khởi tố tại tòa nhóm Công ty Long Sơn tội xâm phạm gia cư trái pháp luật theo Điều 158 BLHS.
Đại diện VKS đối đáp lại các LS.
Đối đáp lại, đại diện VKS cho rằng các bị cáo phạm tội có tính chất rất nghiêm trọng nên giữ nguyên quan điểm truy tố các bị cáo tội danh giết người, có tính chất côn đồ. Đặc biệt, bị cáo Hiến phạm tội có tính chất đặc biệt nghiêm trọng nên cần phải cách ly khỏi đời sống xã hội.
Về nhóm tội danh hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản, vị đại diện VKS cho biết căn cứ các hồ sơ tài liệu điều tra, việc truy tố các bị cáo Nghiêm Xuân Thiên Sửu, Phạm Công Thiện về tội danh trên là đúng người, đúng tội.
Phiên tòa vẫn đang tiếp tục.
