Theo Kết luận điều tra vụ án Tân Hoàng Minh do CQĐT Bộ Công an vừa ban hành, Đỗ Anh Dũng, Chủ tịch doanh nghiệp này đã cùng các đồng phạm sử dụng ba pháp nhân là Công ty Ngôi Sao Việt, Soleil, Cung Điện Mùa Đông phát hành 9 gói trái phiếu với giá trị hơn 10.000 tỉ đồng.
Ông Dũng và thuộc cấp dùng pháp nhân Tân Hoàng Minh ký hợp đồng ''giả cách'' mua lại số trái phiếu này rồi phân phối cho nhà đầu tư thứ cấp nhằm lách quy định chỉ nhà đầu tư chuyên nghiệp mới được mua trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.
Với hành vi này, các bị can bị đề nghị truy tố tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Bên cạnh việc làm rõ trách nhiệm các cá nhân ở doanh nghiệp, CQĐT tiến hành xác minh tại cơ quan quản lý.
Trong đó, Ủy ban chứng khoán Nhà nước (UBCK) là cơ quan thực hiện chức năng quản lý nhà nước về chứng khoán trực tiếp quản lý, giám sát hoạt động chứng khoán và thị trường chứng khoán; các hoạt động dịch vụ liên quan theo quy định của pháp luật.
Các công ty phát hành trái phiếu thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh đều không phải là các công ty đại chúng. Do vậy khi phát hành các gói trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ giai đoạn năm 2021-2022 chỉ phải thực hiện theo Luật Doanh nghiệp và các quy định khác liên quan.
Theo Luật Doanh nghiệp và Nghị định 153/2020 thì việc ban hành chủ trương, phê duyệt và chấp thuận phương án phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ thuộc thẩm quyền của các doanh nghiệp và doanh nghiệp tự chuẩn bị hồ sơ phát hành.
UBCK không được phân công, không có trách nhiệm phải xem xét, thẩm định phương án, hồ sơ phát hành trái phiếu của doanh nghiệp.
Thực hiện chức trách, nhiệm vụ trên, liên quan các gói trái phiếu do các công ty thuộc Tân Hoàng Minh phát hành, UBCK đã thực hiện chức năng quản lý, giám sát và phối hợp với cơ quan chức năng xử lý sai phạm bằng cách ban hành Quyết định hủy bỏ 9 đợt chào bán trái phiếu riêng lẻ nói trên.
Đối với việc quản lý, giám sát công ty chứng khoán trong việc cung cấp dịch vụ tư vấn hồ sơ chào bán trái phiếu doanh nghiệp, UBCK đã chủ trì tiến hành kiểm tra tại 5 công ty chứng khoán cung cấp dịch vụ gồm Công ty Chứng khoán Everest, Công ty Chứng khoán KIS, Công ty Chứng khoán BVS, Công ty Chứng khoán Agriseco và Công ty Chứng khoán ABS.
Trên cơ sở kết quả kiểm tra UBCK đã tiến hành 3 công ty chứng khoán có hành vi vi phạm quy định gồm Công ty Chứng khoán Everest, Công ty Chứng khoán KIS và Công ty Chứng khoán ABS. Đối với Công ty Chứng khoán Agriseco và Công ty Chứng khoán BVS có một số thiếu sót nhưng chưa có cơ sở để đề xuất xử lý vi phạm.
Kết luận điều tra nêu, theo các quy định pháp luật, đối với việc phát hành các gói trái phiếu riêng lẻ của các công ty thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh, không phải là công ty đại chúng nên UBCK không phải thẩm định, phê duyệt, quản lý, giám sát trước, trong và sau khi phát hành trái phiếu.
Trong vai trò của mình, UBCK chỉ quản lý, giám sát các công ty chứng khoán cung cấp dịch vụ liên quan phát hành trái phiếu, giám sát Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) thực hiện công bố thông tin. Kết quả điều tra chưa có tài liệu xác định UBCK có dấu hiệu giúp sức hoặc liên quan hành vi vi phạm pháp luật của các bị can, đối tượng tại Tân Hoàng Minh. Do đó, chưa có cơ sở đề xuất xử lý trách nhiệm của UBCK.
Theo quy định tại Luật Chứng khoán thì UBCK chỉ có trách nhiệm cho ý kiến về việc chào bán trái phiếu chuyển đổi riêng lẻ, trái phiếu kèm chứng quyền riêng lẻ của công ty đại chúng, công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán tại thị trường trong nước, cho ý kiến về việc chào bán trái phiếu ra thị trường quốc tế của công ty đại chúng, công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán...
