Chiều 10-3, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) cho biết trong quá trình nhiễm COVID-19 và điều trị tại nhà đối với F0 không triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ, tải lượng virus trong cơ thể sẽ tăng lên. Sau đó, tải lượng virus sẽ giảm theo diễn biến bệnh tự nhiên của virus.
Theo HCDC, các giai đoạn diễn tiến bệnh phản ánh tải lượng virus SARS-CoV-2 như sau:
Giai đoạn phơi nhiễm: Người bệnh mới tiếp xúc với virus SARS-CoV-2. Giai đoạn này xét nghiệm nhanh kháng nguyên sẽ không phát hiện. Thời gian của giai đoạn này có thể từ 24 – 48 giờ tính từ lúc tiếp xúc với mầm bệnh.
Tải lượng virus SARS-CoV-2 tăng dần được thể hiện qua vạch T của xét nghiệm nhanh kháng nguyên. Ảnh: HCDC
Giai đoạn ủ bệnh: Virus đã bắt đầu xuất hiện trong dịch tiết mũi họng, xét nghiệm nhanh kháng nguyên có thể phát hiện được. Tải lượng virus sẽ tăng dần từ ngày thứ 2 đến ngày thứ 4 của bệnh. Lúc này, vạch T của xét nghiệm nhanh kháng nguyên sẽ đậm dần lên. Giai đoạn này người bệnh sẽ lây nhiễm cho những người xung quanh, bắt đầu thời kỳ lây truyền bệnh.
Giai đoạn lây nhiễm: Giai đoạn lây nhiễm là giai đoạn mà khả năng lây lan của virus ở mức cao nhất, vào ngày thứ 5, thứ 6. Lúc này, vạch T của xét nghiệm nhanh kháng nguyên sẽ đậm hơn vạch C. Giai đoạn này sẽ kéo dài đến ngày thứ 10. Tải lượng virus sẽ giảm dần từ ngày thứ 7 đến ngày thứ 10. Quan sát kết quả xét nghiệm nhanh, sẽ thấy vạch T nhạt màu dần so với vạch C.
Giai đoạn hậu lây nhiễm và phục hồi: Giai đoạn này bắt đầu sau ngày thứ 10, là giai đoạn mà ngưỡng phát hiện của xét nghiệm nhanh kháng nguyên sẽ không phát hiện được virus, đồng nghĩa với việc người nhiễm sẽ không còn khả năng lây lan. Xét nghiệm kháng nguyên nhanh lúc này sẽ cho kết quả âm tính.
Có một điều lưu ý trong trường hợp đã xét nghiệm nhanh âm tính nhưng vẫn muốn làm xét nghiệm RT-PCR. Nếu nhận được kết quả RT-PCR dương tính với CT từ 31-36 thì cũng không hoang mang, lo lắng. Bởi lúc này kết quả RT-PCR phát hiện đó chỉ là xác của virus SARS-CoV-2 và không có khả năng lây lan cho người khác. Thời gian phục hồi của người nhiễm COVID-19 dù đã khỏe mạnh nhưng xác của virus SARS-CoV-2 vẫn còn tồn tại trong cơ thể và kéo dài đến hơn ngày thứ 25 hoặc có thể lâu hơn.
Diễn giải môt số thuật ngữ:
Vạch C (vạch Control), là vạch chuẩn của test.
Vạch T (vạch test), thể hiện vạch của người bệnh.
N (Negative), là kết quả âm tính
P (Positive), là kết quả dương tính
CT value: Được gọi là giá trị chu kỳ ngưỡng trong xét nghiệm sinh học phân tử. Là số chu kỳ mà máy xét nghiệm phát hiện được sự có mặt của vật chất di truyền của virus. Giá trị CT càng cao thì số lượng virus trong mẫu xét nghiệm càng thấp, khả năng lây truyền càng giảm.
Tải lượng virus: Là số lượng virus có trong máu hay dịch tiết của người bệnh. Tải lượng cao có nghĩa số lượng virus nhiều, đang nhân lên và khả năng lây truyền cao. Tải lượng virus cao hoặc thấp trong xét nghiệm COVID-19 thường được biết thông qua giá trị CT của RT-PCR. Tuy nhiên với việc xét nghiệm nhanh kháng nguyên tại nhà, vẫn có thể phỏng đoán phần nào tải lượng virus thông qua giai đoạn bệnh.
