Ý kiến khác nhau về việc duy trì Quỹ Bình ổn giá xăng dầu

(PLO) Nên duy trì hay chấm dứt vai trò của Quỹ Bình ổn giá xăng dầu là một nội dung còn ý kiến khác nhau khi sửa Luật Giá.
0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam

Chiều 19-9, tiếp tục phiên họp thứ 15, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Luật Giá (sửa đổi). Một nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án Luật liên quan đến Quỹ Bình ổn giá xăng dầu. Quan điểm của Chính phủ là cần thiết duy trì Quỹ này.

Thẩm tra dự án Luật, Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Phú Cường cho hay đa số ý kiến trong Uỷ ban tán thành với đề xuất của Chính phủ bởi Quỹ Bình ổn là một trong những công cụ điều tiết giá xăng dầu trong nước, là biện pháp kinh tế, không phải là can thiệp hành chính.

Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính, Ngân sách Nguyễn Phú Cường. Ảnh: NGHĨA ĐỨC

Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính, Ngân sách Nguyễn Phú Cường. Ảnh: NGHĨA ĐỨC

Trong bối cảnh hiện nay, thị trường xăng dầu của Việt Nam vẫn chưa hoàn toàn vận hành theo quy luật thị trường, còn có sự điều hành của Nhà nước. Khi quản lý điều hành giá bán lẻ xăng dầu trong nước vẫn thông qua giá cơ sở thì việc bỏ Quỹ hiện tại là chưa phù hợp.

Ngoài ra, thực tế thời gian qua cho thấy khi giá xăng dầu thế giới biến động, Quỹ bình ổn đã phát huy vai trò “điều hòa”, góp phần giảm được tần suất và mức điều chỉnh tăng giá bán xăng dầu, giảm biên độ biến động của giá, từ đó đã giảm thiểu các tác động tiêu cực đến sản xuất, kinh doanh...

Hiện nhiều quốc gia trên thế giới đã và đang sử dụng mô hình Quỹ bình ổn để ổn định giá xăng dầu trong nước trong những tình huống biến động khó dự báo.

Tuy nhiên, các ý kiến cũng đề nghị việc duy trì Quỹ bình ổn giá xăng dầu nên có thời hạn và thời điểm. Việc điều hành Quỹ đòi hỏi linh hoạt hơn nữa, đặc biệt, trong tổ chức thực hiện cần tăng cường trách nhiệm quản lý; tính công khai, minh bạch; có cơ chế giám sát chặt chẽ nhằm bảo đảm hiệu quả sử dụng, đúng ý nghĩa thực tế.

Dù vậy, một số ý kiến trong cơ quan thẩm tra lại đề nghị không tiếp tục duy trì Quỹ bình ổn giá xăng dầu. Lý do bởi đây là quỹ tài chính không nằm trong cân đối ngân sách nhà nước và nguồn hình thành được trích lập thông qua giá mua, do người tiêu dùng chi trả (300 đồng/1 lít). Quỹ không phải tiền NSNN, do doanh nghiệp quản lý và quyết định sử dụng nằm tại cơ quan điều hành.

Ý kiến này cũng cho rằng giá xăng dầu trong nước hiện đã liên thông với giá thế giới. Việc lập quỹ bản chất là sự can thiệp của Nhà nước vào một loại mặt hàng có tính nhạy cảm rất cao với thị trường, khiến giá xăng dầu trong nước và thế giới không đồng nhất, không phản ánh đúng tính chất thị trường của hàng hóa.

Thực tế, khi thời điểm giá xăng dầu tăng cao như thời gian vừa qua, trường hợp Quỹ bị âm thì doanh nghiệp vẫn phải chi từ Quỹ, thậm chí là vay ngân hàng bù vào. Còn khi giá xăng dầu thế giới xuống thấp, giá xăng dầu trong nước lại giảm chậm do phải trích lập Quỹ, bù đắp cho phần Quỹ âm trước đó. Điều này làm ảnh hưởng đến tâm lý người tiêu dùng.

Một lý do khác, trường hợp cần điều tiết giá xăng dầu, Nhà nước có thể sử dụng những công cụ khác như thuế, phí hoặc có biện pháp hỗ trợ trực tiếp cho những đối tượng yếu thế chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ giá xăng dầu tăng cao. Đây cũng là công cụ điều tiết chủ yếu mà nhiều quốc gia trên thế giới đang áp dụng.

Ý kiến này cũng cho rằng việc quy định chung chung là “Quỹ bình ổn giá” như trong Dự thảo Luật có thể chưa chặt chẽ, dẫn đến phát sinh các quỹ khác.

Cũng có ý kiến đề nghị trường hợp cần thiết duy trì Quỹ bình ổn giá xăng dầu, chỉ nên quy định một khoản về “quy định chuyển tiếp”, không nên quy định thành điều khoản riêng như Dự thảo Luật.

Quỹ bình ổn giá

1. Quỹ bình ổn giá là quỹ tài chính không nằm trong cân đối ngân sách nhà nước được trích lập từ giá hàng hóa, dịch vụ và các nguồn tài chính hợp pháp khác và chỉ được sử dụng cho mục đích bình ổn giá. Chính phủ quy định chi tiết hàng hóa, dịch vụ chiến lược thuộc Danh mục hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá được lập quỹ bình ổn giá và việc quản lý, sử dụng quỹ bình ổn giá.

2. Doanh nghiệp kinh doanh mặt hàng được lập quỹ bình ổn giá phải thực hiện các quy định về trích lập, sử dụng, quản lý quỹ bình ổn giá theo quy định của pháp luật.

Điều 22 dự thảo Luật

Đừng bỏ lỡ

Video đang xem nhiều

Đọc thêm