VKSND huyện Chương Mỹ, Hà Nội cho biết đã chuyển hồ sơ truy tố ông Bùi Hữu Tuân, nguyên trưởng thôn Đạo Ngạn (xã Hợp Đồng, Chương Mỹ) sang TAND cùng cấp để xét xử về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Giao đất thu tiền làm quỹ thôn
Theo hồ sơ, năm 2012, thôn Đạo Ngạn có đất ở khu Lò Gạch và Gò Mỏ Quán để hoang, xã giao cho ông Tuân vận động người dân nhận thầu nhưng không ai nhận làm. Một số hộ trong thôn có đơn gửi ông Tuân xin đất ở đây để đặt lăng mộ của dòng họ. Ông Tuân cùng ban lãnh đạo thôn đã họp xét duyệt đơn và thống nhất giao cho ông Tuân chuyển số đơn đề nghị lên UBND xã Hợp Đồng đề nghị giải quyết. Ít ngày sau ông Tuân chuyển đơn lên chủ tịch UBND xã.
Kết luận điều tra xác định từ năm 2013 đến 2015, ông Tuân đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao cùng ban lãnh đạo thôn xét duyệt đơn xin đất làm lăng mộ của 19 hộ dân. Trong khi chờ UBND xã trả lời, chưa được cấp có thẩm quyền và pháp luật cho phép thì ông Tuân đã tự ý thu tiền và giao đất cho các hộ dân (đây là đất được quy hoạch nghĩa trang).
Tổng số tiền thu được của 23 hộ dân (19 hộ có đơn, một hộ xin trực tiếp, ba hộ tự lấn chiếm, không có đơn nhưng được thôn thu tiền) là 68,5 triệu đồng. Tiền này được lập quỹ trái phép để chi vào các công việc chung của thôn không đúng luật và trái thẩm quyền của lãnh đạo thôn.
Khu đất ông Tuân đã giao cho người dân để xây mộ. Ảnh: NGỌC BẢO
Không nghĩ là vi phạm
Theo ông Tuân, việc giao thầu đất cho các hộ là theo thông báo của UBND xã, có đại diện thôn, cán bộ địa chính của xã và người nhận giao đất. Ông không nghĩ rằng việc làm của mình là vi phạm pháp luật. Về số tiền 3 triệu đồng thu của mỗi hộ dân, ông Tuân nói đây là tiền các gia đình tự nguyện ủng hộ vào quỹ của thôn. Số tiền này được ghi chép và chi tiêu công khai cho các hoạt động của thôn và các hộ dân không phản đối gì. Hiện ông Tuân đã dùng tiền túi trả lại cho các hộ dân. Tính đến khi bị khởi tố ông Tuân đã được nhân dân bầu làm trưởng thôn bốn nhiệm kỳ liên tiếp…
Ông Nguyễn Tuấn Đạt (Phó Bí thư Đảng ủy, nguyên Chủ tịch UBND xã Hợp Đồng) cho biết thời điểm đó xã có nhận được đơn xin đất của dân do ông Tuân chuyển lên. Xã có nói với ông Tuân sau khi đảng ủy và lãnh đạo xã thống nhất thì sẽ bổ sung phần các hộ xin đặt lăng mộ vào quy hoạch nghĩa trang. Nhưng do công việc lúc đó rất nhiều nên chưa kịp bàn bạc.“Ông Tuân là người thẳng tính, có trách nhiệm, xông xáo trong công việc nhưng vì cái chung chứ không vì bản thân” - ông Đạt nói.
Truy tố đúng?
Có ý kiến cho rằng trưởng thôn không phải là chức danh của một cấp hành chính, mà là tổ chức tự quản của cộng đồng dân cư. Do vậy trưởng thôn không phải là người có chức vụ, quyền hạn trong bộ máy hành chính nhà nước. Trưởng thôn cũng không phải là cán bộ, công chức, không nhận lương từ ngân sách. Vì thế ông Tuân không thể bị truy tố về tội danh trên.
Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, Viện trưởng VKSND huyện Chương Mỹ Nguyễn Duy Soạn khẳng định cáo trạng truy tố đúng. Bởi chính quyền từ cấp xã trở lên mới liên quan đến chuyện quản lý đất đai. Khi chủ tịch UBND xã giao đất, cấp đất cho dân cũng phải lập dự án và đồng xét rồi chuyển hồ sơ lên để UBND huyện ra quyết định. Trưởng thôn chỉ giúp việc cho UBND xã nhưng ông Tuân đã tự ý giao đất, thu tiền là làm thay thẩm quyền của UBND xã.
Việc cáo trạng xác định ông Tuân không tư túi mà dùng làm công việc của thôn, ông Soạn cho biết yếu tố này không ảnh hưởng đến cấu thành tội phạm. Ông nói: “Dù làm vì lợi ích cá nhân hay cho thôn đều là vi phạm pháp luật. Nếu mang tiền về cho cá nhân thì tội sẽ còn nặng hơn. Ai cũng bán đất để lo cho việc của thôn thì còn gì là kỷ cương và quản lý đất đai. Việc bán đất, cấp đất, giao đất, cho thuê phải tuân theo quy định...”.
Trả lời câu hỏi trưởng thôn có phải là người có chức vụ, quyền hạn hay không, ông Soạn khẳng định là có. Theo ông Soạn, trưởng thôn không phải là cấp chính quyền nhưng được dân bầu ra và xã có quyết định công nhận chức danh. Họ hoạt động theo quy định và được hưởng phụ cấp của xã chứ không phải chức vụ tự dưng mà có. Ông Tuân đã vụ lợi, mang cái lợi về cho thôn một cách trái pháp luật trong khi chỉ được làm những việc theo nhiệm vụ, chức trách của người giúp việc mà UBND xã giao.
Đúng tội danh Điều 277 BLHS quy định: Người có chức vụ là người do bổ nhiệm, do bầu cử, do hợp đồng hoặc do một hinh thức khác, có hưởng lương hoặc không hưởng lương, được giao thực hiện một công vụ nhất định và có quyền hạn nhất định trong khi thực hiện công vụ. Nói ngắn gọn thì đây là người được giao thực hiện công vụ mang tính chất hợp pháp và có quyền hạn nhất định trong khi thực hiện công vụ đó. Ông Tuân được dân bầu làm trưởng thôn, không phải là công chức nhà nước nhưng được UBND xã giao cho chức vụ và quyền hạn nhất định. Vì có chức trưởng thôn thì ông mới làm được việc giao đất cho các hộ dân, chứ nếu cũng là dân thì không làm được và nói không ai nghe. Theo tôi, về tội danh thì cơ quan tố tụng xác định và đánh giá không sai. Về mặt hình phạt thì cơ quan tố tụng nen xem xét kỹ lưỡng để áp dụng cho ông Tuân mức nhẹ nhất có thể. Nguyên Chánh Toa Hình sự TAND Tối cao ĐINH VĂN QUẾ T.TÙNG ghi |