Vừa từ Singapore về sau cuộc gặp thượng đỉnh với lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, Tổng thống Mỹ Donald Trump bắt tay ngay vào xử lý căng thẳng thương mại với TQ.
Reuters dẫn thông tin từ một quan chức cấp cao chính phủ Trump cho biết hôm nay 14-6 (giờ Mỹ) dự kiến ông Trump sẽ gặp các cố vấn thương mại hàng đầu bàn bạc xem có quyết định sẽ kích hoạt lệnh áp thuế nhập khẩu lên hàng chục tỉ USD hàng TQ hay không.
Tổng thống Mỹ Donald Trump lên chiếc Không lực Một bay về Mỹ sau cuộc gặp thượng đỉnh với lãnh đạo Kim Jong-un tại Singapore ngày 12-6. Ảnh: REUTERS
Theo lịch thì ông Trump sẽ công bố danh mục có sửa đổi hàng TQ mà ông định áp thuế nhập khẩu vào ngày mai, 15-6. Theo một số nguồn thạo tin thì danh mục sửa đổi này có ít hơn danh mục ban đầu chút ít, một số mặt hàng được bỏ ra nhưng cũng có một số mặt hàng bị thêm vào, chủ yếu là hàng trong lĩnh vực công nghệ.
Theo các nguồn tin thì danh sách này gồm khoảng 1.300 mặt hàng và chính phủ Trump định sẽ đánh thuế nhập khẩu lên 50 tỉ USD tổng giá trị hàng TQ nhập vào Mỹ. Tuy nhiên, con số 50 tỉ USD và 1.300 mặt hàng còn có thể thay đổi.
Vẫn chưa rõ khi nào ông Trump mới bấm nút kích hoạt lệnh áp thuế nhập khẩu lên TQ. Một số nhà vận động hành lang công nghiệp nói với Reuters rằng họ dự đoán nếu không phải vào sáng 15-6 thì sẽ là tuần sau.
“Đội cố vấn thương mại tổng thống đã khuyến nghị thuế quan. Nếu chuyện áp thuế không xảy ra thì đó là vì tổng thống chưa sẵn sàng thực hiện” - một nguồn tin chính phủ Trump nói với Reuters.
Trả lời phỏng vấn Fox News ngày 13-6, ông Trump cho biết ông sẽ “kiểm soát rất chặt thương mại” với TQ. Khi được hỏi chặt đến thế nào, ông Trump nói: “Tôi nghĩ sẽ rất chặt. Ý tôi là các bạn sẽ thấy trong hai tuần tới. Họ hiểu chúng tôi đang làm gì”.
Theo luật thương mại năm 1974 mà ông Trump viện đến để theo đuổi điều tra thuế quan với các hoạt động liên quan tài sản trí tuệ với TQ, ông Trump có thể hoãn kích hoạt trong vòng 30 ngày. Sau 30 ngày này ông cũng có thể hoãn thêm 180 ngày nữa nếu Văn phòng đại diện Thương mại Mỹ báo cáo rằng các cuộc thương lượng với TQ có dấu hiệu khả quan.
Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross (giơ tay) đến TQ đàm phán thương mại đầu tháng này. Ảnh: SCMP
Thời gian qua Mỹ và TQ chạy đua thương lượng để TQ mua thêm hàng Mỹ nhằm cắt giảm thiếu hụt thương mại của Mỹ với TQ.
Đầu tháng này, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross sang TQ đàm phán, mang về một đề xuất của TQ mua 70 tỉ USD hàng Mỹ, đổi lại không bị Mỹ áp thuế nhập khẩu lên hàng chục tỉ USD hàng mình. Nhưng theo các nguồn tin thì ông Trump đã không chấp nhận đề nghị này.
Bên cạnh đó, Mỹ cáo buộc TQ ăn cắp tài sản trí tuệ của Mỹ khi buộc các công ty công nghệ Mỹ phải chia sẻ công nghệ cho mình nếu muốn làm ăn tại TQ. Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer, Cố vấn Thương mại Nhà Trắng Peter Navarro - có quan điểm cứng rắn về thương mại với TQ - đang vận động chính phủ Trump nghiêm khắc hơn trong các cuộc thương lượng hai bên liên quan vấn đề này.