Hôm 27-3, cơ quan công tố Hàn Quốc đang tiến hành các thủ tục nhằm bắt giữ cựu tổng thống bị phế truất Park Geun-hye vì những cáo buộc hối lộ, lạm quyền, cưỡng ép và làm lộ bí mật của chính phủ trong vụ bê bối liên quan tới người bạn thân lâu năm Choi Soon-sil.
Những tiền lệ “u ám”
Yonhap đưa tin Tòa án quận trung tâm Seoul dự kiến sẽ tổ chức một phiên điều trần vào sáng 30-3 để quyết định có phát lệnh bắt giữ bà Park hay không. Nếu tòa chấp nhận yêu cầu của bên công tố, bà Park sẽ là cựu tổng thống Hàn Quốc thứ ba ngồi sau song sắt vì các cáo buộc hình sự.
Vị tổng thống đầu tiên ngồi tù là ông Roh Tae-woo (1988-1993). Ông bị bắt vào tháng 11-1995 vì cáo buộc nhận hối lộ “khủng” từ giới doanh nhân trong lúc tại chức. Cùng năm, ông Roh bị truy tố thêm tội danh liên quan tới một cuộc đảo chính quân sự năm 1979 và dính líu tới cuộc trấn áp đẫm máu các cuộc biểu tình ở TP Gwangju vào năm 1980. Đến tháng 4-1997, Tòa án Tối cao tuyên ông Roh 17 năm tù và yêu cầu ông phải trả 235 triệu USD.
Phải sống ẩn dật suốt hai năm và ngồi tù chung thân là hồi kết của cựu tổng thống Chun Doo-hwan (1980-1988). Ông Chun năm 1995 cũng bị buộc tội chủ mưu đảo chính quân sự năm 1979. Ông đã phản đối đơn triệu tập của bên công tố và lên án cuộc điều tra có “động cơ chính trị”, sau đó trở về quê nhà Hapcheon sống ẩn dật. Ông bị bắt giữ hai năm sau đó và đối mặt thêm cáo buộc nhận hối lộ hàng tỉ won. Tháng 4-1997, Tòa án Tối cao tuyên án chung thân đối với ông Chun và ra lệnh hoàn trả 220,5 tỉ won.
Cả hai cựu tổng thống trên đều may mắn được lệnh ân xá vào tháng 12-1997. Tuy nhiên, cựu tổng thống Roh Moon-hyun (2003-2008), bị điều tra vì cáo buộc tham nhũng, lại có một kết cục bi thảm hơn. Cuộc điều tra đối với ông phải dừng lại vào năm 2009 vì ông không chịu nổi sức ép và tự sát.
Bà Park Geun-hye không phải là tổng thống Hàn Quốc đầu tiên “ngã ngựa”. Những trường hợp trước đó cũng đã có các kết cục “u ám”. Ảnh: YONHAP
Tương lai có bất ổn?
Những cáo buộc nhằm vào bà Park đang sôi sục và làm đảo lộn trật tự chính trị của xứ sở kim chi này, làm dấy lên các cuộc biểu tình kéo dài nhiều tháng qua. Hàn Quốc phải bầu tổng thống mới trong vòng 60 ngày, có thể là vào ngày 9-5, trong bối cảnh người dân cảm thấy bất bình vì nền kinh tế đang chững lại. Nhiều người hy vọng vụ bê bối sẽ đóng vai trò là chất xúc tác cho các cải cách trong nước nhằm kìm hãm ảnh hưởng chính trị của các chaebol - những tập đoàn kinh tế gia đình trị ở Hàn Quốc.
Các cuộc thăm dò dư luận cũng cho thấy nhiều người dân Hàn Quốc phản đối bất kỳ ứng cử viên nào thuộc đảng cầm quyền bảo thủ của bà Park ra tranh cử. Điều này mở đường cho các ứng cử viên tự do khác lần đầu tiên được tham gia ứng cử trong gần một thập niên. Vox bình luận nếu bà Park bị bắt, điều này sẽ giáng thêm một đòn nặng nề vào Hàn Quốc, một đất nước đối mặt với nhiều câu hỏi trong mối quan hệ tương lai với Mỹ dưới thời Tổng thống Trump, sự căng thẳng về chính trị và kinh tế với Trung Quốc và sự quan ngại về các vụ thử tên lửa gần đây của Triều Tiên.
| Cải tổ cả chaebol Ứng cử viên tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in nói nếu trúng cử, cải tổ chaebol là một trong các ưu tiên của ông bởi việc này có vai trò quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của đất nước. Ông cam kết khởi động chiến dịch cải tổ các chaebol bằng việc thông qua một loạt bộ luật bế tắc nhiều năm qua ở Quốc hội, buộc quá trình ra quyết định ở Samsung và các chaebol khác “dân chủ hơn”. Kim Sang-jo, cố vấn kinh tế của ông Moon, cho biết ông Moon đang nhắm tới bốn tập đoàn Samsung, Hyundai Motor, SK và LG. ______________________________ 13 là tổng số cáo buộc bà Park Geun-hye có thể phải đối mặt trước tòa, với tổng số năm tù có thể 30-45 năm. Nghị sĩ Park Beom-kye, đảng Dân chủ Hàn Quốc (DPK), đăng tải nhận định lên trang Facebook cá nhân. |
