Ngày 17-5 lại thêm hàng loạt vụ đánh bom ở thủ đô Baghdad (Iraq) giết chết ít nhất 70 người. Đây là vụ bạo lực mới nhất ở Baghdad trong vòng một tuần làm tổng cộng gần 200 người thiệt mạng. Tại Baghdad tuần vừa rồi mỗi ngày hầu như đều có xảy ra đánh bom lớn nhỏ.
Thủ phạm của các vụ đánh bom được cho là tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS). IS đã thừa nhận trách nhiệm hai trong số các vụ đánh bom vừa rồi, tuyên bố mục tiêu nhắm tới là lực lượng dân quân người Shiite vốn đang hỗ trợ chính phủ Iraq tiêu diệt IS.
Cảnh sát kiểm tra hiện trường vụ đánh bom một khu chợ ở Baghdad ngày 17-5. (Ảnh: REUTERS)
Theo báo Wall Street Journal (Mỹ), các vụ đánh bom cho thấy IS đang có bước thay đổi trong chiến lược trong tình hình thất thế gần đây ở tỉnh Anbar tiếp giáp Baghdad và bị đánh bật hỏi các TP như Ramadi, Hit cũng như chịu áp lực ngày càng lớn ở các trận địa khác.
IS quyết định gia tăng đánh bom tự sát nhắm vào các khu vực đông dân ở các địa phương mình không kiểm soát nhằm cân bằng ảnh hưởng và thanh thế, đồng thời nhằm làm thế giới chú ý và thấy rõ sự khủng hoảng chính trị của Iraq.
Tại sao IS có nhiều lại tấn công Baghdad dễ dàng như thế? Nguyên nhân dễ nhìn thấy sở dĩ IS có nhiều cơ hội tấn công Baghdad một phần là vì năng lực của lực lượng an ninh Baghdad quá kém, kém cả về nghiệp vụ, vũ khí, về thu thập thông tin tình báo và về khả năng hợp tác, theo nhiều quan chức Iraq và nhiều nhà phân tích. Bên cạnh đó, phần lớn tỉnh Anbar tiếp giáp Baghdad vẫn còn nằm trong tầm kiểm soát của IS, do đó việc xâm nhập vào Baghdad không quá khó khăn.
Ngoài ra còn có một nguyên nhân khác, theo Wall Street Journal, an ninh Baghdad ngày càng kém rõ ràng do khủng hoảng chính trị trong chính phủ của Thủ tướng Haider al-Abadi đang ngày càng trầm trọng.
Giáo sĩ Moqtada al-Sadr là một lãnh đạo người Hồi giáo dòng Shiite, dù không nắm giữ vị trí nào trong chính phủ Iraq nhưng có ảnh hưởng rất lớn đến đời sống chính trị nước này.
Các nghị sĩ ủng hộ Giáo sĩ Sadr đang đối đầu và gây khó khăn cho chính phủ Thủ tướng Abadi đang nhân thực tế mất an ninh ở Baghdad gây áp lực lên ông Abadi. Nhiều nghị sĩ yêu cầu Thủ tướng Abadi sa thải bộ trưởng nội vụ vì thiếu năng lực.
Trong ngày 17-5, Thủ tướng Abadi đã phải lên tiếng đề nghị các nghị sĩ hợp tác, chấm dứt khủng hoảng chính trị để không ảnh hưởng đến mục tiêu chống IS.
Hàng ngàn người ủng hộ giáo sĩ Moqtada al-Sadr xông vào tòa nhà Quốc hội Iraq ngày 30-4 để phản đối chính phủ. (Ảnh: REUTERS)
Trong một tuyên bố gần đây, người phát ngôn liên quân chống IS do Mỹ dẫn đầu Steve Warren đã gián tiếp đề cập tới khủng hoảng chính trị này và ảnh hưởng tiêu cực của nó với an ninh Baghdad khi đề nghị Iraq không bớt quân ở các tiền tuyến chống IS để tăng an ninh cho Baghdad.
Lý do theo ông, dù an ninh Baghdad đang có nhiều lỗ hổng nhưng việc kéo quân từ tiền tuyến về chi viện cho Baghdad là không cần thiết vì thực tế Baghdad đang có tới nửa số quân đội của chính phủ Iraq, sở dĩ không đảm bảo được an ninh là vì không có sự đồng lòng.
Nói về thế khó này, nhiều quan chức Mỹ cũng từng nói rằng Baghdad sẽ không thể có an ninh dẫu Mỹ có triển khai hàng ngàn binh sĩ tới đây.
Các vụ đánh bom và tấn công gần đây ở Baghdad và lân cận mà IS được cho là thủ phạm:
. Ngày 11-5, nổ bom hàng loạt ở vùng Sadr (trung tâm Baghdad) và một số nơi khác giết chết ít nhất 88 người.
. Ngày 12-5, các tay súng IS tấn công cảnh sát ở vùng Abu Ghraib (tây Baghdad), giết chết một cảnh sát.
. Ngày 13-5, các tay súng IS tấn công một quán café ở vùng Balad (bắc Baghdad), giết chết 16 người.
. Ngày 14-5, IS tấn công vùng Amiriyat Fallujah ở tỉnh Anbar giáp Baghdad làm sáu người thiệt mạng.
. Ngày 15-5, IS tấn công một nhà máy khí đốt ở bắc Baghdad, giết chết 12 người.
. Ngày 17-5, xảy ra hàng loạt vụ đánh bom ở Baghdad làm ít nhất 70 người chết.
