Cơ quan điều tra (CQĐT) Bộ Công an vừa hoàn tất kết luận điều tra vụ án lừa đảo, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản và vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng xảy ra tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và phát triển Việt Nam (BIDV) liên quan đến ông Trần Bắc Hà.
Kết luận điều tra khẳng định ông Trần Bắc Hà có những vi phạm về hoạt động ngân hàng trong việc cấp tín dụng cho Công ty cổ phần Chăn nuôi Bình Hà vay 1.459 tỉ đồng để thực hiện dự án chăn nuôi bò giống, bò thịt tại Hà Tĩnh dẫn đến mất vốn.
Xung quanh dự án này, dư luận một thời từng đồn đoán có sự tham gia của Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai do ông Đoàn Nguyên Đức (bầu Đức) làm chủ tịch HĐQT. Thực hư chuyện này ra sao?
Nhắm không ổn nên không tham gia
Theo CQĐT, tháng 3-2015, ông Trần Bắc Hà lợi dụng chức vụ chủ tịch hội đồng quản trị BIDV để trực tiếp làm việc với Tỉnh ủy, UBND tỉnh Hà Tĩnh nhằm xúc tiến đầu tư, đề nghị chấp thuận chủ trương dự án nuôi bò. Ông Hà đề nghị cấp đất và áp dụng chính sách ưu đãi cho liên doanh giữa công ty sân sau của ông là Công ty CP Tập đoàn An Phú (do con trai ông thành lập) với Công ty cổ phần Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai (công ty đang có dự án chăn nuôi bò hiệu quả tại Gia Lai).
Về vấn đề này, ông Đoàn Nguyên Đức khai với CQĐT như sau: Cuối năm 2014, trên cơ sở đề nghị của ông Trần Bắc Hà, ông có đón và chỉ đạo nhân viên dẫn đoàn công tác của tỉnh Hà Tĩnh đi thăm trang trại chăn nuôi bò của tập đoàn tại Gia Lai.
Đầu năm 2015, ông Hà gọi điện thoại mời ông Đức ra Hà Tĩnh dự một cuộc họp do UBND tỉnh này tổ chức kêu gọi tập đoàn đầu tư dự án chăn nuôi bò tại tỉnh. Tại đây, BIDV cam kết tài trợ dự án. Ông Đức chỉ tham gia với vai trò khách mời, không phát biểu và không cam kết gì.
Với vai trò là chủ tịch hội đồng quản trị tập đoàn, ông Đức có tổ chức một cuộc họp để bàn và đánh giá tham gia đầu tư dự án trên. Tuy nhiên, sau khi khảo sát các điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng, đất đai... thấy không đủ điều kiện thì ông quyết định không tham gia đầu tư dự án.
Dự án chăn nuôi bò giống và bò thịt tại Hà Tĩnh được lãnh đạo tỉnh này khẳng định là không thành công. Ảnh: Zing.vn
Bầu Đức chỉ hỗ trợ ban đầu
Vẫn theo lời khai của bầu Đức, do Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai là khách hàng vay vốn của BIDV, phụ thuộc vào ông Hà nên ông không thể trả lời ông Hà là không tham dự đầu tư dự án do Hà Tĩnh không đủ điều kiện để đầu tư.
Sau buổi làm việc trên khoảng một, hai tháng, ông Hà nhờ ông Đức giới thiệu người có năng lực kinh nghiệm để quản lý giúp thành lập công ty để đầu tư dự án. Ông Đức đã giới thiệu ông Đinh Văn Dũng, nhân viên cũ của tập đoàn (hiện là bị can trong vụ án này, bị đề nghị truy tố tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản). Sau đó, ông Đức đã gọi ông Dũng đi Hà Tĩnh gặp Trần Duy Tùng - con trai ông Hà để hỗ trợ làm dự án. Còn việc cha con ông Hà, ông Dũng sau đó thực hiện dự án ra sao thì ông không biết và không tham gia...
Do Công ty Bình Hà không có giấy phép và không đủ tiêu chuẩn nhập bò theo tiêu chuẩn Escas nên Trần Duy Tùng (con trai ông Hà) có nhờ tập đoàn ông hỗ trợ nhập khẩu bò trong giai đoạn đầu. Ông có chỉ đạo phó tổng giám đốc phụ trách tài chính thông qua hai công ty con của tập đoàn là Công ty cổ phần Bò sữa Tây Nguyên và Công ty cổ phần Chăn nuôi Gia Lai đứng ra nhập khẩu giúp trong giai đoạn đầu. Sau này Công ty Bình Hà nhập khẩu trực tiếp.
Đến khi một số lò mổ của Việt Nam vi phạm tiêu chuẩn Escas về giết mổ bò, trong đó có Công ty Bình Hà bị cấm nhập khẩu bò thì Công ty Bình Hà ký hợp đồng mua bò với hai công ty của Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai. Cụ thể mua bán thế nào do hai công ty trực tiếp làm việc với nhau, ông Đức cho rằng ông không biết và không tham gia.
Truy nã quốc tế Trần Duy Tùng Tháng 7-2019, ông Trần Bắc Hà chết do bệnh lý trong khi đang bị tạm giam tại Trại tạm giam T771. Vì vậy, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ra quyết định đình chỉ điều tra bị can đối với ông Hà. Với 12 bị can còn lại, CQĐT đề nghị VKSND Tối cao truy tố về các tội vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng, tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Trong số này có bị can Trần Lục Lang (cựu phó tổng giám đốc BIDV phụ trách quản lý rủi ro), Đoàn Ánh Sáng (cựu phó tổng giám đốc BIDV phụ trách khách hàng doanh nghiệp), Kiều Đình Hòa (cựu giám đốc BIDV Chi nhánh Hà Tĩnh), Lê Thị Vân Anh (cựu trưởng Phòng khách hàng doanh nghiệp BIDV Chi nhánh Hà Tĩnh)… CQĐT Bộ Công an ra quyết định tách vụ án lạm dụng tín nhiệm, lừa đảo liên quan đến Trần Duy Tùng (SN 1985, con trai ông Trần Bắc Hà, chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn An Phú) và Thái Thành Vinh (SN 1985, thành viên HĐQT Công ty Bình Hà). Hiện cả hai đang bị truy nã toàn quốc và truy nã quốc tế do đã bỏ trốn. |