Bộ Nội vụ vừa trình Chính phủ dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 138/2020 về tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức và Nghị định 06/2023 về kiểm định chất lượng đầu vào công chức.
Hai trường hợp không được xem xét từ chức
Liên quan đến quy định về từ chức đối với công chức lãnh đạo, quản lý, dự thảo có nhiều điểm mới so với quy định hiện hành. Theo dự thảo, việc xem xét từ chức đối với công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý được thực hiện trong bảy trường hợp. Gồm:
1. Tự nguyện thôi giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý.
2. Do hạn chế về năng lực hoặc không còn đủ sức khỏe, uy tín để hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao.
3. Để cơ quan, đơn vị thuộc quyền quản lý, phụ trách xảy ra sai phạm nghiêm trọng.
4. Có trên 50% nhưng không quá 2/3 số phiếu tín nhiệm thấp tại kỳ lấy phiếu theo quy định. Đối tượng, quy trình, thủ tục lấy phiếu tín nhiệm thực hiện theo quy định của cấp có thẩm quyền.
5. Công chức lãnh đạo, quản lý là người đứng đầu lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao để dung túng, bao che, tiếp tay cho tham nhũng, tiêu cực thì tùy tính chất, mức độ sai phạm, cấp có thẩm quyền xem xét cho từ chức.
6. Công chức lãnh đạo quản lý là người đứng đầu để cơ quan, đơn vị thuộc quyền quản lý, phụ trách hoặc cấp dưới trực tiếp xảy ra tham nhũng, tiêu cực nghiêm trọng;
7. Vì các lý do chính đáng khác.
Đáng chú ý, dự thảo quy định không xem xét cho từ chức đối với công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý nếu thuộc một trong các trường hợp: Đang đảm nhận nhiệm vụ quốc phòng, an ninh quốc gia; đang đảm nhận nhiệm vụ trọng yếu, cơ mật; phòng chống thiên tai, dịch bệnh. Những trường hợp này theo Bộ Nội vụ nếu từ chức ngay sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến lợi ích chung của Đảng và Nhà nước.
Trường hợp đang trong thời gian chịu sự thanh tra, kiểm tra hoặc đang bị khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử cũng không được xem xét cho từ chức.
Quy trình xem xét cho từ chức
Liên quan đến quy trình xem xét cho từ chức, dự thảo quy định trước tiên, công chức lãnh đạo, quản lý có đơn từ chức.
Trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đơn từ chức , cơ quan tham mưu về tổ chức, cán bộ hoặc người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị nơi công chức đang công tác có trách nhiệm trao đổi với công chức và báo cáo cấp có thẩm quyền bổ nhiệm xem xét, quyết định.
Trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đề xuất của cơ quan tham mưu về tổ chức, cán bộ, cấp có thẩm quyền bổ nhiệm xem xét, quyết định việc cho công chức từ chức. Trường hợp cần thiết vì lý do khách quan thì có thể kéo dài nhưng không quá 15 ngày làm việc.
Công chức không có đơn từ chức nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định ở trên thì cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định việc bố trí công tác khác phù hợp.
Công chức từ chức chưa được người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị nơi công chức đang công tác hoặc cấp có thẩm quyền đồng ý thì vẫn phải tiếp tục thực hiện chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn được giao.
Ngoài ra, dự thảo cũng quy định công chức lãnh đạo, quản lý sau khi từ chức, nếu có nguyện vọng công tác thì cấp có thẩm quyền căn cứ vào năng lực, đạo đức, kinh nghiệm để xem xét bố trí công tác phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ của cơ quan, tổ chức, đơn vị, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
Chế độ, chính sách đối với lãnh đạo, quản lý từ chức
Dự thảo cũng đã sửa đổi, bổ sung quy định liên quan chế độ, chính sách đối với công chức lãnh đạo, quản lý từ chức.
Theo đó, công chức lãnh đạo, quản lý từ chức trong ba trường hợp theo quy định và được cấp có thẩm quyền cho từ chức thì được bảo lưu phụ cấp chức vụ lãnh đạo hiện hưởng trong thời gian sáu tháng kể từ ngày có quyết định cho từ chức.
Ba trường hợp nêu trên gồm do “hạn chế về năng lực hoặc không còn đủ sức khỏe, uy tín”; để cơ quan, đơn vị thuộc quyền quản lý, phụ trách xảy ra sai phạm nghiêm trọng; có trên 50% nhưng không quá 2/3 số phiếu tín nhiệm thấp tại kỳ lấy phiếu theo quy định.
Trong trường hợp “tự nguyện thôi giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý” hoặc “dung túng, bao che, tiếp tay cho tham nhũng, tiêu cực” và được cấp có thẩm quyền cho từ chức thì được bảo lưu phụ cấp chức vụ lãnh đạo hiện hưởng đến hết thời hạn giữ chức vụ.
Sau khi từ chức, nếu công chức tự nguyện xin nghỉ hưu, thôi việc thì được giải quyết theo quy định hiện hành.
Công chức lãnh đạo, quản lý sau khi từ chức có nguyện vọng tiếp tục công tác thì được cấp có thẩm quyền xem xét, bố trí làm công tác chuyên môn (không làm công tác lãnh đạo, quản lý), được giữ nguyên ngạch công chức đã được bổ nhiệm hoặc được bổ nhiệm vào ngạch khác phù hợp với vị trí việc làm.
Công chức sau khi bị kỷ luật tự nguyện xin từ chức mà có thời gian công tác còn năm năm trở lên thì được cấp có thẩm quyền căn cứ tình hình thực tế tại cơ quan, đơn vị, địa phương xem xét từng trường hợp cụ thể để bố trí công tác theo hướng giảm một cấp so với chức vụ trước khi bị kỷ luật.
Sau thời hạn theo quy định của cơ quan có thẩm quyền, nếu khắc phục tốt những sai phạm, khuyết điểm, được đánh giá hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, bảo đảm tiêu chuẩn, điều kiện thì được cấp có thẩm quyền xem xét quy hoạch, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử theo quy định của Đảng và pháp luật.
Tại Quy định 41/2021, Bộ Chính trị đã quy định về việc miễn nhiệm, từ chức đối với cán bộ. Theo đó, từ chức là việc cán bộ tự nguyện xin thôi giữ chức vụ khi chưa hết nhiệm kỳ hoặc chưa hết thời hạn bổ nhiệm và được cấp có thẩm quyền chấp thuận.
Việc xem xét đối với cán bộ xin từ chức được căn cứ vào một trong các trường hợp sau:
- Do hạn chế về năng lực hoặc không còn đủ uy tín để hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao.
- Để cơ quan, đơn vị mình quản lý, phụ trách xảy ra sai phạm nghiêm trọng.
- Có trên 50% số phiếu tín nhiệm thấp tại kỳ lấy phiếu theo quy định.
- Vì lý do chính đáng khác của cá nhân.
