Chánh thanh tra TP.HCM đề xuất hình sự hóa hành vi làm giàu bất hợp pháp

(PLO)- Chánh thanh tra TP.HCM Trần Văn Bảy cho rằng, cần hoàn thiện các quy định pháp luật về cơ chế tịch thu, thu hồi tài sản bằng hình thức hình sự hóa hành vi làm giàu bất hợp pháp để tăng hiệu quả chế tài xử lý tham nhũng. 

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam

Sáng 11-10, Ban chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực TP.HCM phối hợp báo Sài Gòn Giải Phóng tổ chức tọa đàm giải pháp thu hồi tài sản tham nhũng tại địa bàn.

Chánh thanh tra TP.HCM đề xuất hình sự hóa hành vi làm giàu bất hợp pháp-toa-dam-thu-hoi-tai-san-tham-nhung.jpg
Trưởng ban nội chính Thành ủy TP.HCM Ngô Minh Châu phát biểu đề dẫn tại tọa đàm. Ảnh: SGGP

Cơ chế lỏng lẻo, tiềm ẩn nguy cơ cao việc tẩu tán tài sản

Chánh thanh tra TP.HCM Trần Văn Bảy cho biết, việc thu hồi tài sản qua công tác thanh tra gặp phải khó khăn chủ yếu do các quy định về thu hồi tài sản trong các vụ việc tham nhũng, kinh tế còn mang tính nguyên tắc, chưa cụ thể, thiếu quy định về các biện pháp cưỡng chế, chế tài xử lý đối với trường hợp các đối tượng thanh tra chây ì, cố tình né tránh, trốn tránh trách nhiệm.

Cơ chế chính sách về đất đai, bất động sản, trái phiếu, chứng khoán chưa đồng bộ và còn lỏng lẻo, gây khó khăn cho việc xử lý, thu hồi khi thi hành án và xử lý sau thanh tra.

Trong khi đó, hành vi tội phạm và tham nhũng kinh tế có thể đã được phát hiện từ hoạt động thanh, kiểm tra và từ đơn thư phản ánh, tố cáo của cá nhân, tổ chức hoặc qua công tác tự kiểm tra của các cơ quan, tổ chức, đơn vị. Nhưng thời điểm áp dụng biện pháp kê biên tài sản chỉ được áp dụng đối với bị can, bị cáo.

Một điểm bất cập khác, theo Chánh thanh tra TP phân tích là quá trình thanh tra phát hiện sai phạm thì việc xử lý tài sản bị chiếm đoạt, chiếm giữ, sử dụng trái phép hoặc bị thất thoát do hành vi trái pháp luật được xử lý như sau: chỉ có tài sản là tiền được chuyển vào tài khoản tạm giữ của cơ quan thanh tra, còn lại các tài sản khác thì cơ quan thanh tra không có quyền trực tiếp mà chỉ có thể yêu cầu, kiến nghị xử lý.

Cơ quan thanh tra cũng không có thẩm quyền yêu cầu phong tỏa, kê biên tài sản ngay trong giai đoạn thanh tra đối với cá nhân, tổ chức có liên quan đến việc tài sản bị chiếm đoạt, chiếm giữ, sử dụng trái phép hoặc bị thất thoát do hành vi trái pháp luật.

"Điều này tiềm ẩn nguy cơ cao việc tẩu tán tài sản của bản thân người có hành vi sai phạm và những người thân thích của họ"- ông nhìn nhận.

Cũng theo Chánh Thanh tra TP.HCM, tài sản bị thu hồi khi phát hiện đối tượng thanh tra có hành vi chiếm đoạt, chiếm giữ, sử dụng trái pháp luật hoặc làm thất thoát tài sản của Nhà nước trong quá trình thanh tra là tài sản liên quan trực tiếp đến sai phạm.

Chánh thanh tra TP.HCM đề xuất hình sự hóa hành vi làm giàu bất hợp pháp-toa-dam-thu-hoi-tai-san-tham-nhung (2).jpg
Chánh Thanh tra TP.HCM nêu ý kiến tại tọa đàm. Ảnh: SGGP

Trong khi trên thực tế, tài sản có được do sai phạm trong các vụ việc kinh tế, tham nhũng thường được cất giấu, che đậy, chuyển hình thức sở hữu ngay trong quá trình phạm tội, trước khi thanh, kiểm tra và trước khi có quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can.

Cũng theo ông, hiện chưa có cơ chế phối hợp cụ thể giữa cơ quan Thanh tra và các cơ quan có thẩm quyền trong việc xác minh, truy tìm tiền, tài sản bị chiếm đoạt, chiếm giữ, sử dụng tài sản trái pháp luật của người vi phạm. Điều này gây khó khăn cho công tác thu hồi tài sản có liên quan tham nhũng, tiêu cực.

Hơn nữa, việc kiểm soát tài sản của cán bộ, công chức trong hệ thống chính trị cũng chưa thực sự chặt chẽ.

Vì vậy, cần có quy định pháp luật cụ thể, để chỉ rõ thẩm quyền, trách nhiệm, trình tự, thủ tục thu hồi tài sản ngay từ khi thanh tra, kiểm toán; có quy định cụ thể về thẩm quyền trực tiếp của cơ quan Thanh tra đối với tài sản là bất động sản, động sản và giấy tờ có giá trị; có thẩm quyền yêu cầu phong tỏa, kê biên tài sản ngay trong giai đoạn thanh tra đối với cá nhân, tổ chức có liên quan đến việc tài sản bị chiếm đoạt, chiếm giữ, sử dụng trái phép hoặc bị thất thoát do hành vi trái pháp luật.

Hình sự hóa hành vi làm giàu bất hợp pháp

Để hạn chế việc tẩu tán tài sản của bản thân người phạm tội và những người thân thích của họ, ông Trần Văn Bảy đề xuất nghiên cứu và hoàn thiện các quy định pháp luật về cơ chế tịch thu, thu hồi tài sản.

“Cần hoàn thiện các quy định pháp luật về cơ chế tịch thu, thu hồi tài sản bằng hình thức hình sự hóa hành vi làm giàu bất hợp pháp để tăng hiệu quả chế tài xử lý tham nhũng”- ông nêu.

Đồng thời cho rằng cần sớm có quy chế phối hợp giữa cơ quan thanh tra, kiểm toán với các cơ quan tố tụng ngay từ khi thanh tra, kiểm toán nhằm đảm bảo việc thu hồi tài sản triệt để ngay từ giai đoạn phát hiện vi phạm.

Về lâu dài, cần sớm xây dựng hoàn thiện các hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về kiểm soát tài sản, thu nhập; cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai; quy định của pháp luật về thanh toán không dùng tiền mặt; cơ sở dữ liệu trong các lĩnh vực bất động sản, ngân hàng, chuyển nhượng vốn góp, cổ phần.

Ông Trần Văn Bảy cũng cho rằng, cần có quy định về quyền thanh, kiểm tra theo dõi biến động của mọi tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn trong quá trình thanh tra nhằm tạo cơ sở quan trọng cho việc minh bạch hóa thu nhập và tài sản, góp phần phòng ngừa và phát hiện tham nhũng cũng như góp phần nâng cao hiệu quả thu hồi tài sản cho nhà nước.

Trưởng ban Nội chính Thành ủy TP.HCM Ngô Minh Châu cho biết, giai đoạn 2021-2023, công tác thu hồi tài sản tham nhũng tại TP.HCM đã có những bước tiến quan trọng. TP.HCM đã thực hiện kê biên, phong tỏa và thu giữ tài sản từ nhiều vụ án nghiêm trọng, tiêu biểu là các vụ án xảy ra tại Cục Đăng kiểm Việt Nam và các Trung tâm đăng kiểm ở nhiều địa phương; vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát...

Trong một số vụ án lớn, các bị can đã tự nguyện nộp lại tài sản để khắc phục hậu quả ngay trước và trong quá trình xét xử.

Đừng bỏ lỡ

Video đang xem nhiều

Đọc thêm