Ngày 28-8, Hội nghị đại biểu (ĐB) QH hoạt động chuyên trách đã thảo luận về dự án Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ.
Tại hội nghị, các ĐB cơ bản tán thành các quy định trong dự luật nhưng cũng đề nghị lưu ý một số quy định để giảm chi phí cho doanh nghiệp, xã hội.
3 năm 3 quy chuẩn, đọc đã khó
Theo ĐB Đặng Bích Ngọc (Đoàn Hòa Bình), trong quy định phòng cháy đối với cơ sở, các bộ ngành đã xây dựng trên 230 tiêu chuẩn, quy chuẩn quốc gia. Trong đó có 100 tiêu chuẩn quy chuẩn quốc gia về phòng cháy, chữa cháy (PCCC) và 130 tiêu chuẩn, quy chuẩn quốc gia có nội dung liên quan đến công tác PCCC.
“Có những quy chuẩn kỹ thuật vừa được ban hành đã được thay thế bằng tiêu chuẩn mới. Ba năm ba quy chuẩn, chỉ riêng việc đọc và hiểu các quy chuẩn, các quy định như trên là rất khó khăn cho việc tổ chức triển khai thực hiện. Một số tiêu chuẩn, quy chuẩn thiếu thực tế và không có tính khả thi” - ĐB Ngọc nêu.
Từ đó, bà đề nghị cần phối hợp rà soát, sửa đổi lại các tiêu chuẩn, quy chuẩn về PCCC đảm bảo tính thống nhất khi thực hiện, tránh gây phiền hà, khó khăn cho doanh nghiệp và người dân trong quá trình thực hiện.
Bà Ngọc cũng cho rằng tình trạng xây dựng các công trình nhà ở riêng lẻ có nhiều tầng, nhiều căn hộ, xây dựng không theo quy hoạch, không phép, sai phép, không bảo đảm các tiêu chuẩn, quy chuẩn về PCCC dẫn đến tiềm ẩn nguy cơ gây sự cố, mất an toàn cho công trình, dẫn đến xảy ra nhiều vụ cháy gây hậu quả thương tâm.
"Những nơi xảy ra cháy thường là khu dân cư xuống cấp, dịch vụ karaoke, nhà trọ, cơ sở sản xuất kinh doanh dễ cháy, nhà ở ngõ hẻm, ngách, nơi chứa chất dễ cháy, chữa cháy rất khó khăn" - ĐB Ngọc nói và đề nghị các quy định nên phân biệt rõ các loại hình cơ sở sản xuất kinh doanh dễ cháy nổ và quy định khắt khe về PCCC.
Còn đối với các sơ sở ít xảy ra cháy, dễ dàng cứu chữa, theo bà Ngọc, quy định về phòng cháy an toàn dễ hơn sẽ giảm chi phí cho doanh nghiệp và người dân. Đối với cơ sở dễ cháy, nếu không có đủ điều kiện phòng cháy thì cơ sở có thể chuyển hình thức sản xuất kinh doanh sang lĩnh vực khác. Như vậy sẽ phù hợp với mọi loại hình sản xuất kinh doanh trong PCCC.
“Việc quy định chung một tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật áp dụng chung cho các cơ sở sản xuất kinh doanh là chưa hợp lý. Thời gian qua, chúng tôi đã đi khảo sát thì rất nhiều các ý kiến từ các doanh nghiệp, cá nhân đề nghị cần quan tâm để công tác PCCC ở cơ sở” - ĐB Ngọc nói.
Tránh lãng phí trong quy định “phương tiện PCCC phù hợp”
ĐB Phạm Văn Hoà (đoàn Đồng Tháp) lưu ý quy định "PCCC phải có phương tiện PCCC phù hợp với khả năng điều kiện thực tế để sẵn sàng chữa cháy, thoát nạn" là chung chung. Bởi một gia đình ngoài lựa chọn mua phương tiện, dụng cụ PCCC của cơ sở dịch vụ thì cũng còn nhiều phương tiện khác để chữa cháy.
“Cần quy định cho rõ ràng về việc 'có phương tiện PCCC phù hợp với điều kiện thực tế' để các gia đình dễ thực hiện, tránh việc có địa phương quy định các gia đình phải mua phương tiện PCCC do các cơ sở dịch vụ công cấp là lãng phí” - ĐB Hòa đề nghị.
Ông Hòa cũng nhắc đến quy định về phòng cháy đối với phương tiện giao thông, vận tải hành khách trên 9 chỗ có phương tiện chữa cháy phù hợp với tính chất đặc điểm hoạt động và đảm bảo số lượng chất lượng phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn PCCC theo quy định của Bộ Công an.
Ông đánh giá quy định còn chung chung và cần quy định cụ thể hơn. Chẳng hạn, phương tiện tham gia giao thông và xe từ 9 chỗ ngồi trở lên cần phải nói rõ trên xe cần trang bị phương tiện PCCC gì, phương tiện xe 9 chỗ của gia đình thì quy định như thế nào.
“Xe có bình chữa cháy nguy hiểm lắm. Chạy xe xóc xóc, bình chữa cháy nổ trên xe, xảy ra tai nạn trên xe lúc đó là toi mạng. Cho nên PCCC là đúng nhưng cần quy định cụ thể để tránh trường hợp gia đình tự trang bị. Khi bình bị nổ là chết” - ông Hòa nêu quan điểm.
Đầu tư 1 tỉ, PCCC mất 2-3 tỉ đồng
ĐB Dương Khắc Mai (đoàn Đắk Nông) cho rằng Luật cần dễ áp dụng, đảm bảo tính chặt chẽ, răn đe với chủ cơ sở kinh doanh và các công trình liên quan đến công tác PCCC.
ĐB Mai đồng tình quy định nhà ở kết hợp kinh doanh thì quy định nhà ở kết hợp kinh doanh phải đảm bảo các điều kiện an toàn về PCCC, các điều kiện an toàn về PCCC như khu vực kinh doanh có nguy cơ cháy nổ phải được ngăn cách với khu vực nhà ở.
Tuy nhiên, ông nói thực thi quy định này cần lộ trình phù hợp, chặt chẽ. Vì thực tiễn còn phụ thuộc vào điều kiện kinh tế của các hộ kinh doanh. Trường hợp chủ hộ kinh doanh không có nhà ở khác và diện tích quá nhỏ không thể ngăn cách giữa các khu vực kinh doanh với nhà ở thì phải có phương pháp thế nào để tháo gỡ chỗ này.
ĐB Đinh Ngọc Minh (đoàn Cà Mau) đặt vấn đề liệu tiêu chuẩn PCCC trong doanh nghiệp có quá cao dẫn đến doanh nghiệp rất sợ làm PCCC.
Có doanh nghiệp đầu tư chỉ 1 tỉ đồng nhưng nếu theo tiêu chuẩn, tiêu chí hiện tại thì mất đến 2-3 tỉ đồng, lớn hơn rất nhiều so với tiền đầu tư. Có tiêu chuẩn, tiêu chí nhà trong TP phát triển lâu đời, có đường sá nhỏ hẹp, nhà ống nhiều thì tiêu chuẩn tiêu chí lại thấp, còn bên doanh nghiệp tiêu chí lại cao quá chăng.
“Không biết lần này sửa đã đặt ra vấn đề này hay chưa? Trong dự thảo luật thấy nhiều cái chưa giải quyết được vấn đề” - ĐB Minh nói.
Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ sẽ được trình Quốc hội thảo luận và xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ tám vào tháng 10-2024.