Theo dự kiến, chiều nay (28-10), TAND huyện Thới Lai, TP Cần Thơ sẽ tuyên án bị cáo Trương Châu Hữu Danh (ngụ tỉnh Long An) cùng bốn bị cáo khác về tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
Các bị cáo còn lại gồm: Nguyễn Phước Trung Bảo (ngụ TP Đà Nẵng), Lê Thế Thắng (ngụ TP Hà Nội), Nguyễn Thanh Nhã và Đoàn Kiên Giang (cùng ngụ TP.HCM).
VKS đề nghị mức án
Trước đó, trong phần luận tội, đại diện VKS nhận định cáo trạng truy tố các bị cáo là đúng người, đúng tội. Các bị cáo đã lợi dụng các trang mạng xã hội, tự do báo chí, tự do ngôn luận để viết nhiều bài viết xúc phạm, xâm phạm đến nhiều cá nhân là lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các bộ, ngành trung ương và địa phương; xâm phạm các quyền tự do dân chủ và nhiều cá nhân, cơ quan, tổ chức…
Hình ảnh phiên tòa xét xử nhóm “Báo Sạch”. Ảnh: HẢI DƯƠNG
Ngoài ra, các bài viết của bị cáo Danh và nhóm “Báo Sạch” đã làm cho nhiều người đọc bình luận tiêu cực, qua đó xúc phạm danh dự, uy tín của nhiều người, cơ quan, tổ chức. Hành vi của các bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, đã trực tiếp xâm phạm đến lợi ích của Nhà nước, quyền lợi hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Nếu không được phát hiện, ngăn chặn kịp thời, rất có thể sẽ còn nhiều bài viết khác xúc phạm, ảnh hưởng đến cá nhân, tổ chức, bộ, ngành.
Do đó cần phải đưa ra xét xử nghiêm, tương xứng với hành vi, vai trò của từng bị cáo. Trước khi đăng tải các bài viết, các bị cáo đã cùng trao đổi, thảo luận, góp ý, thể hiện sự đồng lòng... thể hiện có tổ chức, phạm tội nhiều lần, đây là tình tiết tăng nặng. Các bị cáo cũng được hưởng tình tiết giảm nhẹ như khai báo thành khẩn, chưa có tiền án, tiền sự, nhân thân tốt.
Từ đó, đại diện VKS đề nghị tòa tuyên phạt bị cáo Danh 4-5 năm tù, Bảo 3-4 năm tù, Thắng 2-3 năm tù, Nhã 2-3 năm tù và Giang 3-4 năm tù; cấm các bị cáo hành nghề báo chí 4-5 năm.
Các bị cáo tha thiết mong được chuyển khung hình phạt
Tại tòa, các bị cáo thừa nhận tội danh như VKS truy tố nhưng cho rằng khung hình phạt áp dụng là quá cao so với mức độ hành vi.
Tự bào chữa, bị cáo Danh gửi lời xin lỗi đến những cá nhân bị ảnh hưởng bởi những bài viết có từ ngữ chưa đúng, suy diễn, ý thức chủ quan của bị cáo. Tuy nhiên, việc xác định bị cáo vi phạm vào khoản 2 Điều 331 (khoản cao nhất của điều luật này) là quá nặng so với tính chất, mức độ mà hành vi của bị cáo gây ra.
Đối với các bài viết liên quan đến khu đô thị mới Thới Lai, bị cáo chỉ muốn giúp bà con, không nhận lợi ích gì hay ý đồ chống phá Nhà nước. Kết luận của Sở TT&TT TP Cần Thơ quy kết bị cáo “viết bài với mục đích trục lợi, tư lợi” là nặng, bị cáo đề nghị xem xét bỏ cụm từ này.
Cạnh đó, bị cáo Danh cũng cho rằng kết luận giám định quy kết bị cáo phạm tội rất giống với Điều 117 BLHS về tội chống phá Nhà nước, lật đổ chính quyền nhân dân. Trong nhóm chat giữa các bị cáo, bị cáo Bảo còn nhắc nhở là “mình viết như thế này sẽ giống như chống phá chính quyền” và phải sửa lại câu từ cho nhẹ nhàng, phù hợp cũng đều được điều tra viên ghi nhận. Do đó, bị cáo mong HĐXX xem xét về ý thức nhóm bị cáo không có tư tưởng chống phá và cũng không muốn hậu quả xảy ra.
Kết luận giám định của Sở TT&TT là rất quan trọng nhưng có nhiều điểm không chính xác dẫn đến bất lợi cho bị cáo. Bị cáo bị khởi tố ngày 17-12-2020 nhưng kết luận có từ tháng 9-2020 trước khi bị cáo bị khởi tố, đã mặc định bị cáo là bị can. Trước đó, cũng không có cơ quan nào nhắc nhở các bài viết của bị cáo là sai, nếu biết thì bị cáo đã xóa các bài viết và xem như chấm dứt hành vi vi phạm. “Các bài viết của bị cáo chỉ với mong muốn để lãnh đạo Cần Thơ biết hết sự việc để giải quyết cho người dân nhưng bị cáo đã viết quá đà dẫn đến sai phạm và bị cáo phải chịu trách nhiệm trước pháp luật” - bị cáo Danh nói.
Các bài viết của bị cáo có gây lao xao trên mạng nhưng không có bài viết nào gây hậu quả như khoản 2 Điều 331 đã nêu. Sau gần một năm bị tạm giam, bị cáo hối hận, ăn năn hối cải và day dứt rất nhiều. “Các bài viết của bị cáo là mong muốn chống để xây chứ không phải chống để phá nhưng bị cáo đã sa đà vào những bài viết một chiều, thiếu kiểm chứng, suy diễn cá nhân dẫn đến hậu quả hôm nay. Quá trình điều tra đến nay, bị cáo đã thành khẩn khai báo, phối hợp với cơ quan điều tra, mong HĐXX xem xét giảm nhẹ từ khoản 2 xuống khoản 1” - bị cáo Danh trình bày.
Bị cáo Nhã cũng mong tòa xem xét chuyển khung hình phạt. Bị cáo này cho rằng mặc dù nhóm “Báo Sạch” lập từ tháng 8-2019 nhưng bị cáo bận làm sách và đi học nên phải tới tháng 2-2020 mới tham gia, cũng rất ít đăng bài trên nhóm. "Bốn bài viết của bị cáo lấy tư liệu từ các bài báo chính thống, câu chữ và tựa bài không quy kết, bôi nhọ, xúc phạm cá nhân, tổ chức nào. Tuy nhiên, trong bài có thể có một số từ ngữ không phù hợp, dẫn đến có bình luận (comment) tiêu cực mà bị cáo không kiểm soát bỏ đi hết được, bị cáo xin nhận trách nhiệm phần này. Các bị cáo có trao đổi với nhau nhưng chỉ là để góp ý các bài viết chứ không phải phạm tội có tổ chức như VKS quy kết…"- bị cáo Nhã trình bày.
Nói lời sau cùng, các bị cáo bày tỏ sự ăn năn, hối hận, gửi lời xin lỗi đến các tổ chức, cá nhân đã bị xâm phạm, đồng thời tha thiết mong HĐXX xem xét chuyển khung hình phạt từ khoản 2 xuống khoản 1 và tuyên mức án thấp nhất để các bị cáo sớm trở về với gia đình sau thời gian dài bị tạm giam.
