Ngày 19-1, tại phiên họp thứ 7, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (QH) đã cho ý kiến tờ trình của Chính phủ về kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2021-2025 (đợt 2) và bổ sung kế hoạch đầu tư vốn nước ngoài từ số vốn chưa phân bổ.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp. Ảnh: QH
Căn bệnh chậm giải ngân rất trầm kha!
Chính phủ dự kiến sẽ phân bổ hơn 88.099 tỉ đồng cho hơn 350 dự án, trong đó có hơn 20 dự án mới, chưa báo cáo QH. Chính phủ cũng dự kiến bổ sung hơn 8.208 tỉ đồng từ số vốn nước ngoài chưa phân bổ chi tiết cho khoảng 50 dự án của các bộ và địa phương.
Tại phiên họp, Chủ tịch QH Vương Đình Huệ lưu ý tình trạng chậm giải ngân vốn đầu tư công thời gian qua. Điểm nghẽn ở khâu chuẩn bị đầu tư rất chậm, làm ảnh hưởng tới việc phân bổ, giải ngân. “Nhiều dự án đầu tư khi trình QH thì có danh mục thế thôi, chưa có chuẩn bị đầu tư” - ông Huệ nói và dẫn chứng ngay gói hỗ trợ kinh tế vừa qua, QH không quyết được phải ủy quyền cho Thường vụ QH do chưa có danh mục dự án.
“Đây là căn bệnh rất trầm kha tới nay chưa giải quyết được.Thế rồi chúng ta lại nói do vướng mắc thể chế, rồi đòi sửa luật này luật kia, yêu cầu thí điểm nọ, thí điểm kia. Như thế thì báo cáo đồng chí Lê Minh Khái (Phó Thủ tướng Chính phủ dự họp - PV) là hệ thống pháp luật của chúng ta mất tính đồng bộ, ổn định. Phải có thí điểm nhưng không phải cái gì cũng thí điểm; không phải cái gì cũng do thể chế mà do cách thức tổ chức thực hiện” - Chủ tịch QH nhấn mạnh và cho rằng cần phải cá thể hóa trách nhiệm để giải quyết căn bệnh này.
Đối với việc phân bổ mà Chính phủ trình, ông đề nghị báo cáo rõ thêm việc một số dự án đang dở dang nhưng phân bổ thêm vẫn thiếu vốn. “Có dự án phân bổ 1%-2% vốn thôi thì không có ý nghĩa gì cả, ngược lại còn làm trầm trọng thêm việc dàn trải, manh mún” - ông nói.
Phó Chủ tịch Thường trực QH Trần Thanh Mẫn cũng đề nghị việc phân bổ vốn phải theo nguyên tắc không dàn trải. “Nhiều nơi không chủ động kế hoạch, cứ xin vốn về rồi mới lập dự án” - ông Mẫn nói.
Chính phủ hứa sẽ đẩy nhanh tiến độ
Ông Mẫn cũng đề nghị gắn triển khai kế hoạch đầu tư công 2021-2025 với gói hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế. “Phải làm sao để người dân thấy được hiệu quả của gói tài khóa, tiền tệ như xây dựng cầu đường, công trình phúc lợi công cộng xã hội” - ông Mẫn nói thêm.
Giải trình sau đó, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Quang Phương thừa nhận khâu chuẩn bị đầu tư thời gian qua làm chưa tốt, dẫn đến tình trạng chậm giải ngân. Ông Phương cam kết Bộ KH&ĐT sẽ đôn đốc và báo cáo QH thường xuyên.
Báo cáo thêm, ông Phương cho biết các dự án nằm trong kế hoạch đầu tư công trung hạn có thể sử dụng vốn từ gói phục hồi 2022-2023 là những dự án đã đủ thủ tục, nằm trong kế hoạch đầu tư công trung hạn và sẵn sàng tiêu được tiền. Phần dư địa năm 2024-2025 của nguồn vốn đầu tư công trung hạn sẽ được dành cho các dự án của chương trình phục hồi.
Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái cũng cho rằng giải ngân chậm là vấn đề hết sức nhức nhối trong đầu tư công, đã bàn nhiều năm nhưng chưa đẩy nhanh được. Nguyên nhân chủ yếu do khâu chuẩn bị đầu tư, trong đó có giải phóng mặt bằng… “Đây là vấn đề Chính phủ nhận thức được. Mong Ủy ban Thường vụ QH tạo điều kiện cho Chính phủ. Chúng tôi xin hứa sẽ đẩy nhanh hơn nữa” - ông Khái nói.•
“Kỳ họp thành công về mọi mặt” Cũng tại phiên họp thứ 7, Ủy ban Thường vụ QH cho ý kiến về tổng kết Kỳ họp bất thường lần thứ nhất, QH khóa XV. Theo Tổng thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng QH, kỳ họp bất thường kết thúc sau 4,5 ngày làm việc, đã hoàn thành toàn bộ chương trình đề ra. Các cơ quan của QH, Chính phủ và cơ quan có liên quan làm việc ngày đêm, tổng hợp đầy đủ, tiếp thu, giải trình nghiêm túc, cầu thị các ý kiến của đại biểu để hoàn thiện các dự án, dự thảo đảm bảo chất lượng trình QH. Trên cơ sở đó, QH đã xem xét, thông qua một luật, bốn nghị quyết với sự thống nhất cao… Phát biểu về vấn đề này, Chủ tịch QH Vương Đình Huệ khẳng định kỳ họp bất thường lần thứ nhất cho thấy sự tìm tòi, trăn trở, đổi mới của QH trong thực hiện chức năng nhiệm vụ của mình, như lời Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nói tại kỳ họp thứ nhất: “QH luôn tự hoàn thiện và đổi mới để đáp ứng yêu cầu thực tiễn”. Chủ tịch QH nhấn mạnh: Thành công của kỳ họp chỉ là bước đầu, Chính phủ, cơ quan QH phải đôn đốc, kiểm tra, rà soát để tổ chức thực hiện ngay. |