Sau khi nhận được văn bản của Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam đề nghị giải trình việc trưng bày xá lợi tóc Đức Phật tại chùa, chùa Ba Vàng đã chính thức có báo cáo thông tin về vụ việc.
Văn bản báo cáo do Đại đức Thích Trúc Thái Minh, trụ trì chùa Ba Vàng ký vào ngày 29-12.
Báo cáo về ký do rước xá lợi tóc Phật
Theo văn bản, vào tháng 12-2023, nhân chuyến tham quan các thánh tích Phật giáo tại đất nước Myanmar, đoàn chư Tăng, Phật tử chùa Ba Vàng đã đến chiêm bái xá lợi tóc của Đức Phật tôn trí tại tu viện Parami và bảo tàng xá lợi Phật Quốc tế Parami.
"Với tâm nguyện tăng cường quan hệ Phật giáo quốc tế, quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam, đoàn chư Tăng, Phật tử chùa Ba Vàng đã trân trọng thỉnh mời Hòa Thượng U Wepulla - trụ trì tu viện Parami cùng các cao Tăng Phật giáo Myanmar tham dự Đại lễ kỷ niệm 765 năm Phật hoàng Trần Nhân Tông đản sinh" – văn bản báo cáo nêu.
Hòa thượng U Wepulla đã nhận lời và với lòng tôn kính Phật hoàng Trần Nhân Tông. Với lòng yêu mến đất nước và con người Việt Nam, Hòa Thượng U Wepulla hứa sẽ cung rước xá lợi tóc của Đức Phật đến chùa Ba Vàng cho nhân dân, phật tử Việt Nam chiêm bái.
Báo cáo cũng nêu rõ, lễ kỷ niệm ngày sinh Phật hoàng Trần Nhân Tông trong đó có việc cung rước và chiêm bái xá lợi Phật đã được chùa Ba Vàng thông báo bổ sung với UBND thành phố Uông Bí và các cơ quan hữu quan tại Văn bản số 83/TB-CBV ngày 18-12.
Đại lễ kính mừng 765 năm Phật hoàng Trần Nhân Tông đản sinh đã diễn ra long trọng, trang nghiêm tại chùa Ba Vàng vào ngày 22 và 23-12.
Đến tối 27-12, kết thúc chuyến tham quan Việt Nam, đoàn chư Tăng Myanmar đã cung rước xá lợi tóc của Đức Phật trở lại tu viện Parami.
Chùa Ba Vàng cho rằng thông tin mua cỏ Pili làm xá lợi là vu khống
Theo văn báo cáo của chùa Ba Vàng cho biết, trong và sau thời gian diễn ra sự kiện nói trên, có những thông tin trái chiều cho rằng xá lợi tóc của Đức Phật do chư Tăng Myanmar cung rước đến chùa Ba Vàng là xá lợi giả được làm từ cỏ Pili rao bán công khai trên mạng xã hội, hoặc chùa Ba Vàng mua cỏ Pili làm xá lợi giả để lừa đảo nhân dân, Phật tử.
Trước những thông tin này, chùa Ba Vàng cho rằng xá lợi của Đức Phật là biểu tượng tôn giáo cao quý và thiêng liêng của đạo Phật.
Việc tôn kính xá lợi của Đức Phật là lễ nghi và niềm tin tôn giáo của đạo Phật. Trong nhà nước pháp quyền, biểu tượng, lễ nghi và niềm tin tôn giáo đó cần được tôn trọng, bảo đảm và bảo vệ.
Việc làm giả, buôn bán xá lợi giả của Đức Phật ở Việt Nam cần bị lên án và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Đồng thời khẳng định, việc đưa tin chùa Ba Vàng mua cỏ Pili làm xá lợi giả để lừa đảo Nhân dân, Phật tử là hành vi đưa tin sai sự thật, vu khống, xúc phạm uy tín của chùa Ba Vàng.
"Việc đưa tin chư Tăng Myanmar cung rước xá lợi giả đến chùa Ba Vàng cho nhân dân, Phật tử Việt Nam chiêm bái là hành vi gây tổn thương đến biểu tượng, lễ nghi và niềm tin tôn giáo của chư Tăng, Phật tử Myanmar, gây tổn thương đến tình cảm và mối quan hệ tốt đẹp của chư Tăng, Phật tử Myanmar đối với đất nước và Phật giáo Việt Nam" - văn bản này thông tin.
Yêu cầu xác minh làm rõ những vấn đề liên quan
Trước đó, Thượng toạ Thích Đạo Hiển - Uỷ viên Hội đồng Trị sự, Phó Trưởng ban kiêm Chánh Thư ký Ban Trị sự PGVN tỉnh Quảng Ninh đã trả lời Cổng thông tin Phật giáo Việt Nam (PGVN). Theo đó, Thượng toạ Thích Đạo Hiển cho biết xá lợi tóc Đức Phật không có trong chương trình Kỷ niệm 763 năm ngày sinh Phật hoàng Trần Nhân Tông tại Chùa Ba Vàng. Khi sự kiện “xá lợi tóc Đức Phật” ồn ào trong dư luận, Ban Trị sự PGVN tỉnh Quảng Ninh buộc phải hỏi Trụ trì Chùa Ba Vàng”
Ban Trị sự quan tâm hai việc. Một là việc Trụ trì Chùa Ba Vàng thỉnh xá lợi sợi tóc của Đức Phật từ ai, ở đâu, xác thực ra sao? Hai là hiện nay xá lợi này của Ngài đang ở đâu?”.
“Đại đức Thái Minh - thời điểm Ban trị sự Giáo hội PGVN tỉnh Quảng Ninh làm việc thì được báo cáo là đã xuất ngoại, hình như đi Lào. Còn xá lợi thì hiện không có ở Chùa Ba Vàng nữa. Đại diện nhà chùa cho chúng tôi biết xá lợi đã được hộ tống lên máy bay để trả về cố quốc” - Thượng toạ Đạo Hiển cho hay.
Cũng theo Thượng tọa Đạo Hiển, chùa Ba Vàng không có báo cáo gì với Ban trị sự PGVN tỉnh Quảng Ninh về xá lợi tóc Đức Phật. "Việc ồn ào thế này gây ảnh hưởng đến Đạo Pháp”- chư tôn đức lãnh đạo Giáo hội PGVN tỉnh Quảng Ninh nhận định.
Sau sự việc ồn ào này, Ban Tôn giáo Chính phủ cũng đã tham mưu cho Bộ Nội vụ có văn bản đề nghị UBND tỉnh Quảng Ninh chỉ đạo các cơ quan chức năng ở địa phương kiểm tra, làm rõ và xác minh để có thông tin chính thức về sự việc liên quan đến xá lợi tóc Đức Phật ở chùa Ba Vàng. Theo đó, các cơ quan chức năng cần thực hiện các quy định của pháp luật đối với các hoạt động tôn giáo có yếu tố nước ngoài tại Việt Nam; việc tổ chức trưng bày cho phật tử và nhân dân đến chiêm bái “xá lợi tóc Đức Phật” tại chùa Ba Vàng của sư trụ trì, nếu có vi phạm, cần chấn chỉnh và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật và theo thẩm quyền.
Ban Tôn giáo Chính phủ cũng đã trao đổi và có văn bản gửi Giáo hội Phật giáo Việt Nam đề nghị thẩm định nguồn gốc "xá lợi tóc Đức Phật" được trưng bày tại chùa Ba Vàng trong những ngày qua để có thông tin chính thức về sự việc.
Trụ trì chùa Ba Vàng giải thích việc vắng mặt tại Việt Nam sau sự kiện thỉnh Xá lợi tóc Đức Phật
Trao đổi với PLO, Trụ trì chùa Ba Vàng Thích Trúc Thái Minh nhấn mạnh Xá lợi mà người dân, phật tử được chiêm bái ở chùa Ba Vàng vừa rồi chính là Xá lợi tóc Đức Phật được chính các cao tăng, phật tử Myanmar rước sang Việt Nam. Còn việc người này người kia không tin xá lợi tóc Đức Phật có khả năng chuyển động, thậm chí có người cũng hỏi thầy có phải "lắp pin" để khiến tóc chuyển động hoặc nói đây là cỏ... thì cũng bình thường.
Trụ trì chùa Ba Vàng Thích Trúc Minh cũng bác bỏ tin đồn mình bỏ trốn. Ông cho biết, tối 27-12, khi đoàn cao tăng, phật tử Myanmar rước xá lợi tóc Đức Phật về lại Myanmar, thì ông cũng sang Lào để dự lễ khởi công đại trùng tu chùa Phật Tích. "Vậy mà có nhiều người nói thầy "trốn" sau khi lừa đảo" - trụ trì chùa Ba Vàng nói.
