Nếu trước đây nhiều năm, thiểu năng mạch vành là bệnh của người cao tuổi thì quan điểm đó nay không còn chính xác. Theo thống kê còn nóng hổi ở CHLB Đức, bệnh đang “trẻ hóa” với vận tốc nhanh. Bằng chứng là không thiếu đối tượng chưa đầy 40 tuổi nhưng đột tử khi thức dậy, khi vừa bước ra phòng tắm, khi cảm xúc bất ngờ. Đáng nói hơn nữa là nếu nhồi máu cơ tim trước đây rất “mặn” đàn ông thì nay đã bình đẳng nam nữ!
Áy náy vì không cẩn tắc
Con số trường hợp thất bại sở dĩ cao như thế không vì thầy thuốc bỗng run tay khi gặp quý bà, cũng không vì bệnh lý ở nữ giới có gì đó phức tạp hơn ở đàn ông. Đã tắc mạch máu trên thành tim thì mạch ông, mạch bà, mạch nào cũng thế. Nhưng thầy thuốc phải lắc đầu chia buồn với thân nhân của quý bà thường hơn với gia đình của quý ông vì đa số nữ bệnh nhân đến phòng cấp cứu quá muộn. Đến trễ đề cập ở đây không vì kẹt xe cứu thương trong giờ cao điểm hay vì trên đường đến bệnh viện có bà còn ghé ngang rủ bạn đi chợ mua hàng mùa khuyến mãi mà vì đa số bệnh nhân thuộc giới “trung hậu đảm đang” nên quá coi thường triệu chứng báo động của bệnh mạch vành, theo kết quả thống kê được thực hiện gần đây ở ĐH Berkeley, Hoa Kỳ.
Chuyện gì cũng có lý do
Phải nói ngay kẻo lại phật ý các nữ độc giả. Quả quyết như thế không hẳn lúc nào cũng đúng trên thực tế, đặc biệt với phụ nữ Á Đông giàu lòng hy sinh, đầy tính nhẫn nhục. Phần lớn phụ nữ có vấn đề với mạch máu vành tim nếu gõ cửa thầy thuốc quá trễ là do triệu chứng thiếu máu trên thành tim, như cơn đau thắt ngực, có lẽ do khả năng chịu đựng quá giỏi của phái yếu, thường không rõ ràng như ở giới tự cho là phái mạnh. Rất nhiều nữ bệnh nhân vì thế hoặc âm thầm chịu đựng, hoặc tự điều trị bằng thuốc giảm đau, hay thường nữa, với thuốc trị viêm loét bao tử vì nhiều trường hợp chỉ có dấu hiệu nóng rát ở vùng dưới xương ức, cho đến lần nào đó đột quỵ thì bệnh đã quá nặng.
Cười thường xuyên và điều trị béo phì là những biện pháp tốt để phòng, chống tình trạng thuyên tắc mạch vành.
Mại vô thay vì vô… bệnh viện!
Mức độ nhồi máu cơ tim ở phụ nữ hiện đã trầm trọng đến độ các hãng bảo hiểm ở Đức đã phát động chiến dịch tầm soát bệnh lý mạch vành miễn phí mỗi ba tháng cho quý bà, qua đó thầy thuốc có trách nhiệm theo dõi diễn tiến của trị số bộ ba đường huyết, chất mỡ trong máu và homocystein, chất “ném đá giấu tay” trong thuyên tắc mạch vành để kịp thời can thiệp thay vì đợi đến quyết định thường khi quá trễ của thân chủ. Bên cạnh đó, bệnh nhân nào chấp nhận điều trị chống béo phì có thêm phần thưởng cuối năm. Các hãng bảo hiểm sở dĩ chấp nhận phí tổn như thế vì tính cho cùng vẫn còn quá thấp với kinh phí phải đài thọ cho mỗi lần cấp cứu nhồi máu cơ tim.
Không quét nhà vẫn ra rác
Có hai điểm lý thú trong công trình nghiên cứu ở ĐH Berkeley. Trước hết, đa số phụ nữ nạn nhân của bệnh lý mạch vành thuộc giới có cuộc sống căng thẳng và đơn điệu. Thầy thuốc ở Hoa Kỳ vì thế đã khuyên bệnh nhân nên tìm cách cười cho thường. Nếu các nhà nghiên cứu đã chứng minh là 15 phút cười hả hê có khả năng cải thiện gấp đôi lưu lượng máu trên thành tim với thời gian tác dụng kéo dài đến 45 phút, nghĩa là vốn một lời ba, liệu còn thang thuốc bổ nào tuyệt vời hơn tiếng cười không tốn vốn? Nếu đúng như thế thì chương trình gala cười hữu ích không kém phòng khám chuyên khoa. Thầy thuốc Ấn Độ quả thật có lý khi cổ động cho phương pháp Yoga cười.
Kế đến, gần 2/3 số bệnh nhân có dấu hiệu thiếu máu cơ tim trên điện tâm đồ là người đồng thời bị hư... răng! Biết đâu đó là lý do khiến nhiều bà muốn cười mà đành nghiêm trang?! Thay vì nhiều lần đến thẩm mỹ viện, chỉ một lần đến nha sĩ có khi lại là biện pháp vừa lấy lại nét khả ái nguyên thủy, vừa bảo vệ mạch máu vành tim?! Quý bà ắt hẳn cũng đồng ý với nguyên tắc “một công hai việc”.
Cớ sao lại tiếc nụ cười tầm xuân?
Còn món hàng nào đáng mua hơn sức khỏe? Không thể coi thường bệnh lý ở mạch vành khi bệnh tim vẫn chiếm hàng đầu về con số tử vong. Dù vậy, số người thực sự đánh giá đúng mức tầm nguy hại của ngạnh tắc cơ tim hãy còn quá ít. Con số đó càng ít hơn nữa với nhiều bà đang đặt công việc, gia đình vào vị trí quá cao so với sức khỏe của chính mình. Đầu tư đầy rủi ro như thế thì thua lỗ là chuyện tất nhiên. Rất mong quý bà vui lòng nghĩ lại. Nửa giờ, hay cho dù cả giờ khám bệnh một lần mỗi sáu tháng có đáng là bao nếu so với khoảng thời gian các bà đã dùng để... mua sắm!
Có khó lắm không vài nụ cười cho dù cuộc đời ngoài kia bạc trắng hơn vôi. Thử hỏi Trái đất này ngày mai sẽ ra sao, sẽ băng giá thế nào nếu không còn đóa hồng hé nhụy trên đôi môi duyên dáng của một bóng hồng nào đó?
