Theo Cục Hàng không Việt Nam, khi xảy ra sự cố máy bay của Vietnam Airlines (VNA) hạ cánh xuống đường cất hạ cánh số 2 chưa đưa vào khai thác tại Cảng hàng không quốc tế (HKQT) Cam Ranh vào ngày 29-4. Cục đã thành lập ngay tổ điều tra sự cố và thực hiện ngay các công việc điều tra.
Máy bay của Vietnam Airlines (VNA) số hiệu VN7344, loại máy bay A321, chặng TP.HCM - Cam Ranh (SGN-CXR) đã hạ cánh xuống đường CHC số 02 chưa đưa vào khai thác. Ảnh: TẤN LỘC
Nguyên nhân do tổ lái, kiểm soát không lưu, đường băng
Theo kết quả điều tra, tất cả hành khách trên chuyến bay đều an toàn. Đối với máy bay, động cơ số 1 bị hư hỏng các tầng cánh quạt, miệng hút do hút các vật ngoại lai (sỏi, đá, các tấm, mảnh tôn). Các phần chính của động cơ bao gồm máy nén, buồng đốt, turbine đang được soi và tiếp tục đánh giá. Các cánh tà trước của cánh trái bị hư hỏng nhẹ. VNA đang tiếp tục kiểm tra và đánh giá hỏng hóc của máy bay (nếu có). Không có thiệt hại đối với hạ tầng và trang thiết bị của sân bay.
Theo kết luận sơ bộ của tổ điều tra, nguyên nhân chính của sự cố là do tổ lái xác định đường cất hạ cánh số 1 là đường lăn và đường cất hạ cánh số 2 đang xây dựng là đường cất hạ cánh khai thác. Bên cạnh đó, tổ lái cũng chưa tìm hiểu kỹ về sơ đồ sân bay và không thực hiện tốt phương thức hạ cánh bằng mắt (không tham chiếu đến đèn dẫn đường PAPI khi thực hiện phương thức hạ cánh bằng mắt).
Tổ điều tra cũng đánh giá việc tổ lái đã quyết định tiếp tục hạ cánh sau khi máy bay tiếp đất là phù hợp và nhanh chóng điều khiển máy bay dừng khẩn cấp, tránh chướng ngại vật và đưa máy bay dừng lại trên đường cất hạ cánh.
Ngoài ra, tổ điều tra cũng đưa ra các yếu tố khách quan tác động dẫn đến sự cố, đó là mặc dù đường cất hạ cánh số 2 đã thể hiện không sử dụng (gạch chéo) trên sơ đồ sân bay. Tuy nhiên, các dấu sơn, kẻ trên đường cất hạ cánh đang xây dựng cơ bản hoàn thiện dễ gây nhầm lẫn cho tổ lái. Các hoạt động quan sát từ Đài Kiểm soát không lưu chưa được thực hiện đầy đủ để cảnh báo, hỗ trợ kịp thời cho tổ lái trong giai đoạn tiến sát đến đầu đường cất hạ cánh và tiếp đất.
Tiếp tục đình chỉ tổ bay
Cục Hàng không Việt Nam cho biết sau khi sự cố xảy ra và có kết luận sơ bộ trên, đơn vị ban hành Chỉ thị số 119 về việc đảm bảo an toàn hàng không.
Theo đó, yêu cầu Tổng Công ty Hàng không Việt Nam chỉ đạo các tổ lái tăng cường công tác chuẩn bị trước chuyến bay đảm bảo có đầy đủ các thông tin cần thiết cho chuyến bay, nghiên cứu kỹ sơ đồ của sân bay hạ cánh; trong quá trình bay, khi điều kiện cho phép, phải liên lạc sớm với Đài Kiểm soát không lưu của sân bay đến để lấy thông tin khí tượng, phương thức và đường hạ cánh để có đầy đủ thời gian chuẩn bị.
Tổ lái phải tăng cường công tác phối hợp, kiểm tra chéo các thông tin quan trọng, đặc biệt như các huấn lệnh ATC, phương thức tiếp cận, thông tin đường cất hạ cánh, đường lăn được sử dụng trong quá trình bay. Nghiêm túc thực hiện đầy đủ công tác hội ý tổ lái (briefing) về phương thức cất hạ cánh và các phương thức đặc biệt khác.
Ngoài ra, tăng cường tổ chức huấn luyện nhằm nâng cao năng lực nhận thức, đánh giá tình huống cho người lái. Yêu cầu người lái tăng cường công tác báo cáo tự nguyện các trường hợp, hiện tượng bất thường có khả năng gây nhầm lẫn cho người lái và có nguy cơ uy hiếp an toàn bay.
Đối với tổ lái liên quan đến sự cố, tiếp tục đình chỉ để phục vụ công tác điều tra cho đến khi có kết luận và biện pháp xử lý chính thức.
Cục Hàng không Việt Nam cũng yêu cầu Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam và Cảng hàng không quốc tế Cam Ranh tăng cường giám sát chặt chẽ công tác đảm bảo an ninh, an toàn đối với chủ đầu tư dự án, đơn vị thi công đường cất hạ cánh số 2. Áp dụng ngay các biện pháp cần thiết để thông báo và cảnh báo tình trạng chưa sử dụng của đường cất hạ cánh số 2 cho các hãng hàng không khai thác đến Cam Ranh.
Bên cạnh đó, kiểm tra và đảm bảo tình trạng sơn, kẻ theo đúng tiêu chuẩn, thường xuyên thực hiện tẩy vệt cao su đối với đường cất hạ cánh đang sử dụng tại Cảng hàng không quốc tế Cam Ranh. Tăng cường hiệu quả hoạt động của tổ an toàn đường cất hạ cánh trong việc sớm nhận dạng và thực hiện các biện pháp khắc phục, ngăn ngừa rủi ro uy hiếp an toàn hàng không.
Đối với Tổng Công ty Quản lý bay Việt Nam và Đài Kiểm soát không lưu Cam Ranh, tăng cường công tác giám sát hoạt động của máy bay trong giai đoạn tiếp cận, hạ cánh cho đến khi máy bay thoát ly khỏi đường cất hạ cánh để có cảnh báo kịp thời, ngăn ngừa các sự cố tương tự có thể xảy ra.
Đồng thời, tăng cường sử dụng hiệu quả thiết bị đầu cuối hệ thống giám sát ADS-B, bổ sung trục tim đường CHC kéo dài 7-8 NM trên màn hình giám sát để kịp thời phát hiện, cảnh báo cho tổ lái khi có sai lệch lớn so với trục đường cất hạ cánh. Khẩn trương hoàn thành công tác chuẩn bị đưa vị trí kiểm soát tiếp cận tại Đài Kiểm soát không lưu Cam Ranh vào khai thác theo kế hoạch đã được Cục Hàng không Việt Nam phê duyệt từ ngày 16-8.
Bên cạnh đó, đẩy nhanh tiến độ đầu tư các trạm ADS-B cho khu vực miền Trung và miền Nam và các trạm radar sơ cấp/thứ cấp sớm đưa vào khai thác, đặc biệt là Cảng hàng không quốc tế Cam Ranh.
Đối với Cảng vụ hàng không khu vực và đại diện Cảng vụ hàng không miền Trung tại Cam Ranh, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát an toàn đối với các hãng hàng không, cơ sở cung cấp dịch vụ không lưu, người khai thác cảng và các chủ đầu tư, đơn vị thi công các công trình trên địa bàn cảng hàng không, sân bay. Mục đích, đảm bảo việc tuân thủ các quy định, tiêu chuẩn liên quan đến công tác đảm bảo an ninh, an toàn trong tài liệu khai thác và biện pháp tổ chức thi công được phê chuẩn.
Đối với các đơn vị, thực hiện công tác giảng dạy, phổ biến rút kinh nghiệm liên quan đến sự cố cho tất cả người lái máy bay, kiểm soát viên không lưu và nhân viên liên quan; báo cáo kết quả thực hiện về Cục Hàng không Việt Nam trước ngày 10-5.