Trong 6 tháng, lực lượng Israel đã giành chiến thắng hết trận này đến trận khác trước Hamas tại Dải Gaza (Palestine). Tuy nhiên, theo tờ The Wall Street Journal, trong bối cảnh Israel gần dần giảm quy mô chiến đấu và chưa đưa ra được kế hoạch hậu xung đột rõ ràng, nước này khả năng khó có được chiến thắng toàn cục.
Theo đó, cuộc chiến của Israel tại Dải Gaza đang bị đình trệ. Hầu hết lực lượng Israel tại Gaza đã rút về nước. Trong khi đó, Hamas đã xuất hiện trở lại tại nhiều khu vực trước đây Israel giành ưu thế.
Áp lực quốc tế và tình trạng nhân đạo thảm khốc tại Gaza khiến Israel chưa thể tiến hành kế hoạch tấn công TP Rafah – thành trì cuối cùng của Hamas. Điều này khiến cho mục tiêu của Israel nhằm chiến thắng hoàn toàn Hamas trong cuộc xung đột thêm xa vời.
Một số nhà lãnh đạo quân sự và chính trị gia cho rằng việc Thủ tướng Israel – ông Benjamin Netanyahu không ban hành kế hoạch cho Gaza thời hậu chiến đã tạo nên khoảng trống chính trị. Trong khi đó, Hamas đang khai thác điểm yếu này để xây dựng lại ảnh hưởng của họ ở Dải Gaza.
Theo The Wall Street Journal, điều này cũng có thể khiến các binh sĩ nản lòng. Theo nhận định của một số quân nhân Israel, nếu không có kế hoạch chính trị cho Gaza, các chiến thắng mang tính chiến thuật của Israel sẽ không tạo nên bất kỳ lợi ích chiến lược lâu dài nào.
Băn khoăn về mục đích của cuộc xung đột
Anh Noam Ohana – quân nhân dự bị thuộc Sư đoàn 98 của Israel, từng chiến đấu ở Khan Younis (TP lớn nhất ở miền nam Gaza) – nêu quan điểm: “Là người đã chứng kiến những trận chiến này, chúng tôi cho rằng mình đã thắng trận. Tuy nhiên, nếu bạn chọn không gặt hái thành quả từ chiến thắng quân sự, khi đó, bạn sẽ gặp vấn đề chính trị”.
Cuộc chiến kéo dài và thiệt hại nhân mạng ngày càng gia tăng đã làm mối quan hệ giữa Israel và Mỹ trở nên căng thẳng. Nhiều người ở Israel lo ngại mối quan hệ này có thể bị tổn hại đến mức không thể phục hồi do xung đột. Trong trường hợp điều này xảy ra, đó sẽ là một tổn thất lớn về an ninh của Israel, có thể làm lu mờ những lợi ích mà nước này đạt được trong cuộc xung đột tại Gaza.
Lực lượng Israel đánh giá chiến dịch quân sự tại Gaza là một thành công lớn, mặc dù cuộc xung đột vẫn đang diễn ra. Phía Israel cho biết họ đã giết hàng ngàn chiến binh Hamas và phá hủy lượng lớn rocket, đường hầm và cơ sở hạ tầng khác của nhóm vũ trang này.
Tuy nhiên, nhiều sĩ quan và quân nhân Israel lo lắng thành công về mặt chiến thuật của họ trước Hamas sẽ bị lãng phí, do sự thiếu quyết đoán về mặt chính trị.
“Để loại bỏ Hamas, bạn cần tạo ra một cơ quan thay thế Hamas để quản lý Gaza. Các cơ quan quân sự và an ninh của Israel đều biết rằng đây không phải là vấn đề có thể giải quyết được bằng quân sự” – theo ông Ofer Fridman, cựu sĩ quan Israel và học giả nghiên cứu chiến tranh tại ĐH Nhà vua London (Anh).
Dù vậy, chính phủ Israel cho rằng chiến thắng đang đến rất gần.
Ngày 7-4, ông Netanyahu cho biết các lực lượng Israel đang đạt được nhiều thành tựu trong cuộc xung đột với Hamas.
“Chúng ta chỉ còn một bước nữa là đến chiến thắng” – ông nói.
Hôm 11-4, một cố vấn của ông Netanyahu lặp lại thông điệp này, nói rằng “[Israel] có nhiều thành tựu chưa từng thấy trên chiến trường. Đất nước hoàn toàn thống nhất đằng sau các mục tiêu của cuộc chiến”.
Tuy nhiên, nhiều người Israel không nghĩ vậy.
Tháng trước, Tướng Dan Goldfus – chỉ huy Sư đoàn 98 – kêu gọi các nhà lãnh đạo chính trị nên đoàn kết và hành động “xứng đáng với những người lính” chiến đấu và hy sinh ở Gaza.
“Các vị phải đảm bảo rằng chúng ta không quay trở lại ngày 6-10-2023 (thời điểm trước xung đột), để mọi nỗ lực và hy sinh sẽ không vô ích” – ông Goldfus nói.
Nhiều binh lính cấp dưới của ông Goldfus cũng đồng ý quan điểm này. Nhiều binh sĩ cho biết họ thất vọng về việc chính phủ Israel thiếu kế hoạch biến những chiến thắng chiến thuật của họ thành một chiến thắng chiến lược lâu dài.
Một đại úy từng chiến đấu ở Khan Younis nói rằng ngay từ đầu cuộc xung đột, các binh sĩ dưới quyền của ông đều biết lý do tại sao họ chiến đấu. Nhưng thời gian trôi qua, nhiều người bắt đầu tự hỏi mục đích của cuộc chiến này là gì.
“Tôi không có câu trả lời cho những người lính của mình” – vị đại úy nói.
Những người lính dự bị khác cho biết họ thất vọng về việc không cứu được hơn 120 con tin Israel đang bị Hamas giữ và chưa giết được các chỉ huy Hamas.
Israel đã thất bại?
Trong nhiều tuần liền, ông Netanyahu khẳng định Israel sẽ tấn công Rafah, cho rằng đây là bước đi cần thiết để đạt mục tiêu “chiến thắng toàn diện”. Gần đây, ông cho biết Israel đã ấn định ngày tấn công Rafah nhưng không biết cụ thể khi nào. Tuy nhiên, các quan chức quân sự cấp cao Israel cho biết cuộc tấn công vào Rafah không thể diễn ra sớm.
Theo The Wall Street Journal, Israel đang nỗ lực tìm cách sơ tán người tị nạn tại Rafah đến một nơi khác ở Gaza. Trong khi đó, Mỹ phản đối kế hoạch đổ bộ vào Rafah, lo rằng sẽ gây thương vong lớn cho dân thường.
Bế tắc về vấn đề Rafah đã làm tăng thêm căng thẳng giữa phía Israel và chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden. Căng thẳng này thêm kéo dài sau khi “sai lầm” của lực lượng Israel khiến 7 nhân viên cứu trợ ở Gaza thiệt mạng.
Ông Jonathan Conricus – cựu sĩ quan Israel – cho rằng sự rạn nứt quan hệ giữa Israel với Mỹ có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng, có khả năng tạo điều kiện cho Iran tham gia vào cuộc xung đột hiện có và biến nó thành xung đột trên toàn khu vực.
Trong khi đó, Hamas đang quay trở lại nhiều khu vực. Đây là những nơi mà lực lượng Israel đã giành chiến thắng trước Hamas nhưng không đưa ra biện pháp quản lý. Điều này dẫn đến việc Israel phải đưa quân đến những khu vực này để chiến đấu với Hamas lần nữa. Cuộc tấn công vào bệnh viện Al-Shifa (bắc Gaza) hồi cuối tháng 3 là một ví dụ.
Israel tuyên bố đã tiêu diệt khoảng 13.000 chiến binh Hamas. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng Hamas cũng có thể đã tuyển mộ thành viên mới trong số lượng lớn nam thanh niên ở Gaza.
Hamas cũng đang rất khó khăn
Nhiều người cho rằng Hamas cũng đang gặp nhiều khó khăn trong cuộc xung đột này.
Ông Amos Yadlin – cựu giám đốc cơ quan tình báo lực lượng Israel – cho biết Israel đã khiến Hamas không thể tiến hành một cuộc tấn công tương tự cuộc tấn công vào ngày 7-10-2023. Ngoài ra, tình hình hiện tại cũng cảnh báo các lực lượng Trung Đông rằng họ sẽ phải trả giá đắt nếu tấn công vào lợi ích của Israel.
“Tôi không thể nói rằng Israel đã thất bại về mặt chiến lược, nhưng tôi có thể nói chắc chắn rằng họ đã không đạt được các mục tiêu đầy tham vọng là chiến thắng hoàn toàn Hamas và đưa các con tin trở về” – ông Yadlin nói.