Sáng 10-8, phiên tòa xét xử Phạm Công Danh và đồng phạm gây thiệt hại 9.000 tỉ đồng tại VNBC lại tiếp tục.
Đáng chú ý trong phiên xử này, bị cáo Phan Thành Mai (nguyên tổng giám đốc VNCB) và các bị cáo (nguyên là cán bộ của VNCB) đều cho là Quyết định 12 của NHNN và tổ giám sát của NHNN gây cản trở cho hoạt động bình thường của ngân hàng.
Bị cáo Danh và bị cáo Mai ở phiên xử 10-8.
Theo Quyết định 12, VNCB chỉ được phép huy động tiền gửi, không được cho vay ra. Tất cả khoản giao dịch trên 5 tỉ đồng buộc phải thông qua sự phê duyệt của tổ giám sát.
Luật sư đặt câu hỏi với bị cáo Mai: "Bản chất ngân hàng là kinh doanh tiền tệ mà lại bị ách tắc lại bởi chính giới hạn 5 tỉ đồng đó. Theo anh thì Quyết định 12 đó dưới góc độ kinh tế học có phải góp phần đẩy ngân hàng đến tình trạng của ngày hôm nay không?".
Bị cáo này xin phép không trả lời câu hỏi này nhưng cũng nói thêm là lúc đó các thành viên lãnh đạo ngân hàng phải chịu rất nhiều áp lực.
Theo các bị cáo nguyên là cán bộ nhân viên VNCB, khách hàng gửi tiền tiết kiệm vào VNCB có kỳ hạn, trong thời gian đó, khách hàng muốn thế chấp chính sổ tiết kiệm của mình để vay lại tiền nhưng không được tổ giám sát duyệt. Có khách hàng gửi vào 15 tỉ đồng, muốn vay lại 7 tỉ đồng nhưng không được duyệt. Đây là hoạt động bình thường của ngân hàng, rất an toàn nhưng không được thực hiện khiến khách hàng nghi ngờ.
Nhiều người tới hội sở để kiểm tra xem ngân hàng còn hoạt động hay đã “chết”. Khách hàng gây áp lực rất lớn, lãnh đạo của VNCB nhiều lần đề nghị tổ giám sát và NHNN cho phép giao dịch an toàn này nhưng rất lâu sau đó mới được duyệt.
Bị cáo Mai trình bày tổ giám sát hoạt động theo nguyên tắc hành chính. Do đó có những thời điểm khách hàng của VNCB tới rút tiền gửi tiết kiệm vào cuối tuần, hồ sơ phải trình cho tổ giám sát nên qua tuần sau mới rút được tiền. Ngân hàng nhiều khi làm việc cả thứ Bảy cuối tuần, còn tổ giám sát họ chỉ làm hành chính. Công việc có ách lại…
Nhiều hoạt động ngân hàng hoàn toàn thuần túy là hoạt động thôi nhưng lại phải chờ, gặp phải rào cản… Bị cáo biết là ngân hàng khó khăn, bị vào diện kiểm soát thì phải thế thôi nhưng thực sự là công việc bị ách tắc.
Bị cáo Phan Thành Mai.
Các khoản chi trả lãi suất có khi đề xuất thì bị kéo dài thời gian giải quyết, cũng có khi không được duyệt. Một ngân hàng mà không được cho vay ra; việc chi trả lãi suất, trả tiền cho khách hàng cũng bị kéo dài thời gian khiến khách hàng mất niềm tin, không gửi tiền vào nữa. Mà cho dù khách hàng có gửi tiền vào, ngân hàng cũng phải tự tìm nguồn tiền bằng cách hợp thức hóa các hồ sơ khác để trả lãi cho khách hàng, việc trả lãi cũng khó khăn.
Cũng theo các bị cáo hầu hết các khoản lãi vay của khách hàng, khoản chi chăm sóc khách hàng, chi trả lãi ngoài đều lấy tiền từ bị cáo Danh và Tập đoàn Thiên Thanh chi trả chứ không phải nguồn tiền từ ngân hàng.
Hoạt động của VNCB vào thời điểm đó mỗi ngày lỗ 6 tỉ đồng, tất cả nguồn tiền chi ra đều từ bị cáo Danh và Tập đoàn Thiên Thanh.
Sau đó, những hợp đồng buộc là làm khống, làm giả để rút tiền từ việc nâng cấp hệ thống Core Banking, thuê trụ sở… đều nhằm mục đích hợp thức hóa các khoản chi thực tế khác của ngân hàng mà Danh đã chi trước đó.
Phiên tòa vẫn đang tiếp tục.
