Trước những lo ngại của người dân về dự thảo bảng giá đất mới được Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM đưa ra, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) vừa có văn bản đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét để có văn bản giải thích luật đối với khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai 2024 để các địa phương thống nhất cách hiểu và dễ thực thi.
Theo văn bản ngày 9-8, HoREA đề nghị bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành theo quy định của Luật Đất đai số 45/2013/QH13 và các quy định pháp luật có liên quan được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31-12-2025. Trường hợp cần thiết UBND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh bảng giá đất theo quy định của Luật này hoặc Luật Đất đai số 45/2013/QH13 cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương.
Quy định Luật chưa rõ, mỗi nơi một cách hiểu
Hiện mới chỉ có duy nhất TP.HCM công bố thông tin về dự thảo bảng giá đất áp dụng từ ngày 1-8-2024 đến ngày 31-12-2024. Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM giải thích lý do thành phố phải chấp hành nghiêm quy định tại khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai 2024 nên phải xây dựng dự thảo bảng giá đất dự kiến áp dụng kể từ ngày 1-8-2024 đến hết năm 2024.
Bởi, Luật Đất đai 2024 không còn quy định về hệ số điều chỉnh giá đất và phải cập nhật giá đất tái định cư, nếu không ban hành Bảng giá đất điều chỉnh sẽ dẫn đến tắc nghẽn việc xác định nghĩa vụ tài chính của hộ gia đình, cá nhân và công tác bồi thường giải phóng mặt bằng tái định cư.
HoREA nhận thấy, đây là cách hiểu của Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM về nội dung của khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai 2024: "Bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành theo quy định của Luật Đất đai số 45/2013/QH13 được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31-12-2025; trường hợp cần thiết UBND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh bảng giá đất theo quy định của Luật này cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương".
Tuy nhiên, theo cách hiểu khác về quy định này của Luật, HoREA cho rằng nội dung của khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai 2024 phải hiểu đầy đủ là bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành theo quy định của Luật Đất đai 2013 và cả hệ số điều chỉnh giá đất theo quy định tại Nghị định 44/2014 và Nghị định 45/2014của Chính phủ được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31-12-2025.
Trường hợp cần thiết UBND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh bảng giá đất theo quy định của Luật Đất đai 2024 cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương, mà nội dung điều chỉnh bảng giá đất có thể điều chỉnh bảng giá đất tại một vị trí đất hoặc một số vị trí đất hoặc tất cả các vị trí đất theo quy định tại Nghị định 44/2014.
Có nghĩa trong mọi trường hợp tính tiền sử dụng đất khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất ở hoặc cho phép chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở đối với phần diện tích đất ở vượt hạn mức giao đất ở cho hộ gia đình, cá nhân theo quy định của Luật Đất đai 2013 và Nghị định 44/2014 và Nghị định 45/2014.
“Các trường hợp trên đều phải áp dụng đồng thời bảng giá đất và hệ số điều chỉnh giá đất, chứ không chỉ áp dụng có mỗi bảng giá đất như cách hiểu của Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM”- HoREA lập luận.
Đề nghị giải thích luật, áp dụng bảng giá đất hiện hành hết năm 2025
Hiện nay, tất cả các hồ sơ tính tiền sử dụng đất khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất ở hoặc cho phép chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải đất ở sang đất ở đối với phần diện tích đất ở vượt hạn mức giao đất ở cho hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn TP.HCM đều bị dừng thực hiện thủ tục tính tiền sử dụng đất.
Lý do, cơ quan thuế chờ quyết định của cơ quan có thẩm quyền về việc có hay không ban hành bảng giá đất điều chỉnh và thời điểm áp dụng (nếu có).
Việc tạm dừng các hồ sơ khiến nhiều người dân lo ngại, bởi nếu áp dụng dự thảo bảng giá đất mới sẽ khiến số tiền sử dụng đất phải đóng cao gấp nhiều lần, ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân.
Do vậy, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA cho biết, hiệp hội đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét giải thích luật đối với nội dung khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai 2024 theo hướng bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành theo quy định của Luật Đất đai số 45/2013/QH13 và các quy định pháp luật có liên quan được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31-12-2025.
Trường hợp cần thiết UBND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh bảng giá đất theo quy định của Luật này hoặc Luật Đất đai số 45/2013/QH13 cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương.
“Mục đích giải thích luật để các địa phương thống nhất cách hiểu, dễ thực thi và để người dân yên tâm, có thêm thời gian một năm rưỡi, (từ nay đến ngày 31-12-2025) để chuẩn bị tài chính và thực hiện thủ tục xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất (sổ đỏ, sổ hồng)”- ông Châu kiến nghị.
Giá đất dự thảo bảng giá đất TP.HCM tăng tới 10 - 20 lần
HoREA cho biết giá đất của dự thảo bảng giá đất của Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM lấy ý kiến góp ý tăng 10-20 lần so với giá đất của Bảng giá đất hiện hành quy định tại Quyết định số 02/2020 của UBND TP.HCM.
Trong đó có 1 quận và 4 huyện có mức tăng giá đất tại một số vị trí đất trên 30 lần, cá biệt có một số vị trí đất tại huyện Hóc Môn có mức tăng giá đến 51 lần.
Cụ thể, mức giá đất tại quận 1 tăng 5 lần, quận 3 tăng 4-9 lần, quận 4 tăng 11 lần, quận 5 và quận 7 tăng 6 lần, quận 6 tăng 5-11 lần, quận 8 tăng 4-18 lần, quận 10 tăng 5-6 lần, quận 11 tăng 4-9 lần, quận 12 tăng 3-33 lần, quận Bình Thạnh tăng 5-13 lần, quận Gò Vấp tăng 7-11 lần, quận Phú Nhuận tăng 7-8 lần, quận Tân Bình tăng 7-12 lần, quận Tân Phú tăng 7-17 lần, quận Bình Tân tăng 9-17 lần, TP Thủ Đức tăng 6-35 lần.
Các huyện Hóc Môn tăng 5-51 lần, huyện Củ Chi tăng 9-31 lần, huyện Bình Chánh tăng 2-36 lần, huyện Nhà Bè tăng 7-23 lần, huyện Cần Giờ tăng 8-23 lần.
