Sáng 5-3, kỳ thi học sinh giỏi lớp 12 TP.HCM diễn ra với sự tham dự của 4.730 thí sinh ở 12 môn thi.
Đề thi môn Ngữ văn được nhiều thí sinh đánh giá hay và rất ý nghĩa.
Trần Thị Mộng Trầm, học sinh Trường THPT Trần Hưng Đạo, quận Gò Vấp cho biết đề gồm hai câu.
Câu một thuộc nghị luận xã hội. Đề đưa ra một văn bản và yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi dựa trên những thông tin mà văn bản đề cập.
Văn bản kể về một sinh viên ở Đại học Harvard rất thích đọc sách. Trường có quy định, đến thư viện chỉ đọc sách, không được mang sách về nhà. Nếu vi phạm, sinh viên sẽ bị đuổi học. Tuy nhiên vì đam mê nên chàng sinh viên ấy đã lén mang sách về nhà. Không lâu sau, thư viện bị cháy, toàn bộ sách đều bị cháy hết, chỉ còn mỗi cuốn sách sinh viên kia mang về. Sau khi suy nghĩ, anh ấy mang sách trả lại. Ban đầu anh được tuyên dương. Thế nhưng sau đó, anh bị hiệu trưởng đuổi học vì làm trái quy định.
“Vấn đề đặt ra để bàn luận là liệu rằng những đam mê chính đáng có nên là lý do để biện minh cho những sai lầm của mình?” – Mộng Trầm nhớ lại.
Câu hai thuộc nghị luận văn học, đề cập đến vấn đề tiếp nhận văn học. Quá trình tiếp nhận văn học thông qua độc giả. Mỗi bạn đọc sẽ có cách nhìn, cách cảm thụ, cảm nghĩ, quan điểm sống khác nhau. Từ đó sẽ hình thành nên những tác phẩm khác nhau trong trí tưởng tượng của mình từ tác phẩm ban đầu của nhà văn.
Theo nhiều thí sinh, đề văn không hề dễ. Phần văn bản nghị luận xã hội khá dài. Tuy nhiên, khi đã nắm bắt được những ý cốt lõi tác phẩm gửi gắm, thí sinh dễ dàng bày tỏ quan điểm của mình.
“Đề khá hay và ý nghĩa. Muốn trả lời cho câu hỏi liệu rằng đam mê có nên là lý do để cho học sinh biện minh cho sai lầm của mình thì cần làm rõ nhiều vấn đề. Đam mê đóng một phần quan trọng trong cuộc sống, có giá trị nhất định khiến cho con người trở nên tốt đẹp hơn, ý nghĩa hơn.
Tuy nhiên đam mê đó không được phép là thứ để con người "vịn" vào làm những việc sai trái. Một xã hội phải luôn có những nguyên tắc, những chuẩn mực riêng; trừng phạt và răn đe những người như vậy để xã hội tốt đẹp hơn. Con người có đam mê nhưng phải tuân thủ quy định để sống có khuôn khổ – một thí sinh nói.
Tượng Tự, Huỳnh Mai, học sinh Trường THPT Nguyễn Hữu Thọ, Quận 4 cho biết em khá ấn tượng với vấn đề đặt ra trong phần nghị luận xã hội. “Đam mê chính đáng không thể là lý do để biện minh cho những sai lầm của mình” – Huỳnh Mai nói.
Đinh Gia Linh, học sinh Trường THPT Nguyễn Hữu Cầu, huyện Hóc Môn cho rằng phần nghị luận xã hội mang tính thực tế.
“Bản thân không thể lấy bất cứ lý do nào để biện minh cho sai lầm của mình. Thay vì tìm lý do để biện minh thì điều quan trọng cần nhận ra sai lầm, rút kinh nghiệm, từ đó trau dồi và phát triển bản thân” – Linh nói và cho biết nghị luận văn học cũng là vấn đề quen thuộc, gần gũi thuộc vấn đề tiếp nhận văn học.
Điểm mới trong kỳ thi học sinh giỏi lớp 12
Năm nay quy định về đối tượng dự thi được “siết” hơn đối với học sinh lớp chuyên. Theo đó, học sinh chuyên (các môn Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý, Toán, Vật lí, Hoá học, Sinh học, Tin học, Tiếng Anh, tiếng Pháp, Tiếng Trung) được dự thi các môn không phải là môn chuyên của mình.
Bởi, các em đã học chuyên về năng lực sẽ hơn học sinh lớp thường. Do đó, nếu ra đề chung cho hệ chuyên và thường thì rất khó để có sự công bằng. Do đó để tạo một sân chơi bổ ích, khách quan, công bằng, sau khi nắm bắt ý kiến từ các cơ sở giáo dục, Sở GD&ĐT đã điều chỉnh quy định, học sinh chuyên cũng được dự thi nhưng phải chọn môn không phải là môn chuyên.
Đối với học sinh đã dự kỳ thi chọn đội tuyển học sinh giỏi tham dự kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia THPT năm học 2023-2024 được xếp giải học sinh giỏi cấp TP (Nhất, Nhì, Ba) dựa trên kết quả của từng môn thi.
Nếu học sinh đạt giải cùng một môn ở cả hai kỳ thi chọn đội tuyển và kỳ thi chọn học sinh giỏi thì được lấy giải cao nhất.
Ông PHẠM QUANG TÂM, Phó Trưởng phòng Giáo dục Trung học, Sở GD&ĐT TP.HCM.
