Đối đầu Israel-Hezbollah leo thang, báo động nhân đạo Lebanon

Sau vụ không kích của Israel khiến lãnh đạo nhóm vũ trang Hezbollah (Lebanon) Sayyed Hassan Nasrallah thiệt mạng cuối tuần qua, tình hình đối đầu Israel-Hezbollah tiếp tục leo thang nghiêm trọng, nguy cơ đẩy khu vực đến cuộc chiến tranh toàn diện.

Không kích tiếp diễn, báo động tình hình nhân đạo

Ngày 28-9, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nói rằng việc Lực lượng Phòng vệ Israel giết chết ông Nasrallah là một bước tiến dẫn tới việc thay đổi “cán cân quyền lực trong khu vực trong nhiều năm tới”.

“Những kẻ tấn công chúng tôi, chúng tôi sẽ tấn công chúng. Không nơi nào ở Iran hay Trung Đông nằm ngoài tầm với của Israel, và hôm nay các bạn biết điều đó đúng đắn thế nào” - ông Netanyahu nói.

Trong cuộc không kích này, Israel cũng giết chết ông Nabil Qaouk, một chỉ huy chủ chốt và là thành viên của hội đồng trung ương Hezbollah và ông Abbas Nilforoushan, phó chỉ huy của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) tại Lebanon.

Sau loạt tấn công ngày 28-9, Israel tiếp tục không kích các mục tiêu của Hezbollah ở Lebanon những ngày sau đó. Sáng sớm 30-9 (giờ địa phương), Israel mở các đợt tấn công vào Beirut - đánh dấu lần đầu tiên nội thành thủ đô Lebanon trúng không kích kể từ khi căng thẳng đối đầu Israel-Hezbollah bùng phát vào tháng 10-2023.

Hezbollah cũng tích cực đáp trả các đòn tấn công từ Israel. Vài giờ sau cái chết của ông Nasrallah, Hezbollah cam kết sẽ “tiếp tục cuộc thánh chiến chống lại Israel và ủng hộ cuộc chiến của người Palestine ở Dải Gaza”.

Lực lượng Phòng vệ Israel ngày 29-9 cho biết Hezbollah vẫn tiếp tục nã rocket qua biên giới Israel. Israel nói rằng sau tiếng còi báo động ở khu vực Galilee và HaAmakim (phía bắc Israel), “khoảng 10 quả đạn được phát hiện bay vào Israel từ Lebanon, một số đã bị đánh chặn”.

Đối đầu Israel-Hezbollah leo thang đã đẩy tình hình nhân đạo ở Lebanon đến mức báo động. Đài CNN dẫn thông tin từ Bộ Y tế Lebanon rằng chỉ trong ngày 29-9, các cuộc không kích Israel đã khiến 105 người ở Lebanon thiệt mạng và 359 người bị thương.

Cũng theo bộ này, kể từ hai tuần trước, khi đối đầu Israel-Hezbollah nóng lên nguy hiểm, hơn 1.000 người Lebanon đã thiệt mạng và khoảng 6.000 người bị thương.

Tổ chức cứu trợ Relief International ngày 29-9 cảnh báo rằng việc leo thang xung đột ở Lebanon sẽ gây ra “hậu quả cực kỳ thảm khốc” cho tình hình nhân đạo vốn đã xấu đi ở quốc gia này.

Ông Giacomo Lapo Baldini - Giám đốc quốc gia của Relief International tại Lebanon, nói với CNN rằng năng lực của ngành viện trợ tại Lebanon hiện đã “sắp đến giới hạn”, vì khoảng một triệu người đã phải di dời do các cuộc tấn công của Israel.

Cũng theo ông Baldini, khoảng 300.000 người Lebanon không được tiếp cận với nước sạch sau khi các cơ sở bị Israel tấn công. Bên cạnh đó, người dân Lebanon cũng rất cần các phương tiện thiết yếu và dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần.

“Đó là chấn thương tập thể, sự đau khổ về mặt tâm lý mà những người này phải đối mặt trong bối cảnh khả năng ứng phó là rất hạn chế” - ông Baldini nói về hậu quả của căng thẳng đối đầu Israel-Hezbollah.

Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) Ngày 29-9 đã khởi động một dự án khẩn cấp nhằm mở rộng quy mô hỗ trợ lương thực cho những người có nhu cầu ở Lebanon, thành lập các bếp ăn và trung tâm phân phối lương thực ở một số nơi trên cả nước. Nhưng viện trợ chỉ dành cho 66.000 người, một phần nhỏ trong số những người bị ảnh hưởng.

“Lebanon đang ở giai đoạn khó khăn và không thể chịu đựng thêm một cuộc chiến tranh nào nữa” - CNN dẫn lời bà Corinne Fleischer, Giám đốc của WFP tại khu vực Trung Đông, Bắc Phi và Đông Âu lo ngại về tình hình đối đầu Israel-Hezbollah.

Quốc tế nỗ lực hạ nhiệt đối đầu Israel-Hezbollah

Ngày 29-9, Tổng thống Mỹ Joe Biden nói rằng ông sẽ nói chuyện với Thủ tướng Netanyahu về những diễn biến gần đây, đồng thời lưu ý rằng cần phải tránh một cuộc chiến tranh toàn diện ở Trung Đông.

"Vâng, tôi sẽ nói chuyện với ông ấy. Chúng ta phải tránh điều đó [một cuộc chiến tranh toàn diện]” - ông Biden nhấn mạnh chủ trương hạ nhiệt căng thẳng đối đầu Israel-Hezbollah.

Cùng ngày, người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby nêu quan điểm của chính phủ Mỹ rằng không ai thương tiếc sự ra đi của lãnh đạo Hezbollah Nasrallah, một người “có bàn tay thấm máu người Mỹ và người Israel”, nhưng thảm kịch đối với dân thường phải được lưu tâm.

“Chúng tôi đang liên lạc với phía Israel về vấn đề này. Mỗi cái chết của thường dân đều là một thảm kịch. Và chắc chắn rằng dù không ai thương tiếc cái chết của ông Nasrallah, chúng tôi đau xót trước bất kỳ mất mát nào của dân thường” - ông Kirby nói.

Quân đội Mỹ cũng cho biết đang tăng cường khả năng hỗ trợ trên không ở Trung Đông và đặt quân đội vào tình trạng sẵn sàng triển khai tới khu vực, đồng thời cảnh báo Iran không đẩy căng thẳng trong khu vực leo thang.

“Mỹ quyết tâm ngăn chặn Iran và các đối tác cũng như lực lượng ủy nhiệm do Iran hậu thuẫn lợi dụng tình hình cũng như mở rộng xung đột” - người phát ngôn Lầu Năm Góc, Thiếu tướng Patrick Ryder lên tiếng trước nguy cơ xảy ra hệ lụy từ các diễn biến căng thẳng đối đầu Israel-Hezbollah hiện nay.

Ngay sau cái chết của lãnh đạo Hezbollah, ngày 28-9, Tổng thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres nói rằng ông “rất quan ngại” về”"sự leo thang đáng kể” diễn ra ở Lebanon. “Chu kỳ bạo lực này phải chấm dứt ngay bây giờ, và tất cả các bên phải lùi lại khỏi bờ vực. Người dân Lebanon, người dân Israel, cũng như khu vực rộng lớn hơn, không thể chịu đựng được một cuộc chiến tranh toàn diện” - LHQ ra tuyên bố về căng thẳng đối đầu Israel-Hezbollah.

Đức cảnh báo tình hình ở Lebanon đang cực kỳ nguy hiểm và toàn bộ khu vực có thể trượt sâu hơn vào “vòng xoáy bạo lực tuyệt đối”. “Tình hình này gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đến sự ổn định trong khu vực và sự ổn định của Lebanon, và điều này không bao giờ phục vụ cho an ninh và lợi ích của Israel” - Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock viết trên mạng xã hội X về sự đối đầu Israel-Hezbollah.

Bộ Ngoại giao Pháp cho biết nước này đang liên hệ với Lebanon và các đối tác trong khu vực để ngăn chặn tình trạng bất ổn và xung đột.

Ngày 30-9, Saudi Arabia bày tỏ “quan ngại to lớn” về diễn biến hiện tại ở Lebanon và nhấn mạnh rằng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Lebanon phải được bảo vệ.

“Saudi Arabi kêu gọi cộng đồng quốc tế đảm nhận trách nhiệm bảo vệ hòa bình và an ninh khu vực để tránh cho khu vực và người dân khỏi những nguy hiểm và thảm kịch của chiến tranh” - theo tuyên bố của Bộ Ngoại giao Saudi Arabi.

Trong khi đó, Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian hôm 29-9 nói rằng “các chiến binh Lebanon không nên đơn độc trong trận chiến này” và cảnh báo không để Israel “lần lượt tấn công các thành viên của Trục kháng chiến”.

“Chúng tôi không thể chấp nhận những hành động như vậy và sẽ không bỏ qua cho những hành động như vậy” - ông Pezeshkian cảnh báo.

Các nhóm vũ trang thân Iran ở Trung Đông thời gian qua cũng thề sẽ sát cánh với Hezbollah.

“Hành vi của Israel coi thường mọi giá trị, phong tục và điều lệ quốc tế. Trước tội ác của Israel, chúng tôi tái khẳng định sự đoàn kết tuyệt đối và sát cánh cùng những người anh em trong Hezbollah và lực lượng kháng chiến Hồi giáo tại Lebanon” - theo tuyên bố của phòng trào Hồi giáo Hamas.

Nhóm vũ trang Houthis (Yemen) nói rằng cái chết của ông Nasrallah sẽ củng cố quyết tâm của nhóm này trong việc đối đầu với Israel.