Vào ngày 10 đến 12-3 âm lịch hằng năm, người dân địa phương cùng đông đảo du khách thập phương lại nô nức về phường Thượng Cát, quận Bắc Từ Liêm (Hà Nội) để xem hội đua thuyền rồng.
Lễ hội đua thuyền rồng của phường Thượng Cát đã có từ lâu đời. Năm 1993, nhân dân nơi đây đã khôi phục, đây là một tích để tưởng nhớ hai vị nữ tướng có công đánh giặc là Định Bạch Nương và Đinh Tĩnh Nương dưới thời kỳ Khởi nghĩa Hai Bà Trưng, chỉ huy quân thủy chiến đánh quân Đông Hán lúc bấy giờ.
Hai nữ tướng này đã từng đóng quân ở làng Thượng Cát và cho thủy quân luyện tập trên sông Nhị Hà (tức sông Hồng ngày nay).
Hội đua thuyền gồm bốn tổ dân phố trong phường Thượng Cát tham gia, mỗi tổ có ba đội thuyền của người cao tuổi, nam trung niên và trung niên tranh tài. Các tổ sẽ cử ra một đội của mình để đấu với đội tương ứng của ba tổ còn lại.
Dưới thuyền người "nhạc trưởng" cũng liên tục khua chiêng, thổi còi theo nhịp bắt nhịp cho đoàn thủy binh của mình.
Ngay sau khi có sự ra hiệu của trọng tài, các thuyền bắt đầu vào "trận" ra sức bơi.
Người cầm chèo cái có lúc phải cầm ngang cây chèo để giữ cho thuyền đỡ bị chòng chành, tránh lật.
Lễ hội đua thuyền rồng làng Thượng Cát mang một ý nghĩa tâm linh và nhân văn nhằm tưởng nhớ đến hai vị nữ tướng có công đánh giặc, đồng thời khơi dậy tinh thần yêu nước của nhân dân, nhắc nhở con cháu đời sau kế thừa và phát huy truyền thống của dân tộc.
Tất cả “thủy binh” phải đều là người dân trong làng. Trước khi vào chính hội, các tổ dân phố phải tập luyện khá lâu để có thể cống hiến cho khán giả những pha đấu gay cấn ở trận “thủy chiến”, tìm ra đội thắng trận.
Để nhằm công bằng nhất cho cuộc đua, mỗi thuyền sẽ phải có một trọng tài ngồi dưới để giám sát đoàn "thủy binh".
Các thuyền phải bơi vòng qua cọc tiêu cắm ở gần bờ thì mới không phạm quy.
Phía bên trên, rất đông khán giả nín thở hoặc có lúc hò reo vì những pha rượt đuổi nhau dưới nước.
Có đội chỉ cần sơ xuất, bị đối phương đâm trúng, thuyền bị lật, cả đoàn bì bõm dưới nước coi như đội đó thua cuộc.
Trải qua ba vòng đua quanh hồ, ban tổ chức sẽ tìm ra đội chiến thắng.
Sau cuộc đua tranh quyết liệt, ban tổ chức sẽ tặng hoa cho tất cả các đội. Lễ hội diễn ra từ ngày 10 đến 12-3 âm lịch hằng năm.
Video đua thuyền rồng: