Hầu hết trong thời gian mùa đông, cuộc chiến ở Ukraine diễn ra chậm chạp nhưng đầy bạo lực dọc theo chiến tuyến dài 600 dặm ở phía đông nam. Hiện tại, cuộc chiến đang bước vào giai đoạn mới khi cả Ukraine và Nga đều sẵn sàng tấn công, theo tờ The New York Times.
Ngày càng có dấu hiệu Nga sắp mở một cuộc tấn công lớn ở vùng Donbass nhân dịp đánh dấu một năm mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine. Giới chức Kiev và giới quan sát gần đây đã liên tục cảnh báo về nguy cơ này.
Theo The New York Times, Nga đang tìm kiếm các điểm yếu, hy vọng khai thác được các điểm này để mở cuộc tấn công mà Ukraine cảnh báo có thể là chiến dịch tham vọng nhất của Moscow kể từ khi bắt đầu chiến tranh.
Ukraine cũng đang chuẩn bị tấn công trong bối cảnh phải vừa phòng thủ trước các cuộc tấn công của Nga vừa giữ được các nguồn lực cần thiết để tiến đánh.
Ông Oleksandr Danylyuk, cựu Giám đốc Hội đồng An ninh Quốc gia Ukraine, cho biết Kiev đang huấn luyện hàng nghìn binh sĩ của mình ở nước ngoài và tích cực lũy vũ khí hạng nặng và đạn dược, chuẩn bị tấn công vào quân Nga.
Nga có thể nhắm vào đâu?
Theo thông tin tình báo của Ukraine, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ra lệnh chiếm toàn bộ vùng Donbass vào tháng 3. Với khoảng 320.000 binh sĩ Nga đã có mặt ở Ukraine và ước tính 150.000 người đang ở trong các địa điểm huấn luyện, Điện Kremlin có thể có lợi thế áp đảo nhờ mở số lượng lớn các cuộc tấn công ở trên nhiều địa điểm, theo tờ The New York Times.
Nga đã củng cố tiền tuyến phía đông để tấn công các vị trí quan trọng của Ukraine và đang tìm cách có một chiến thắng mang tính biểu tượng bằng cách kiểm soát TP Bakhmut (tỉnh Donetsk) - nơi giao tranh ác liệt kể từ tháng 5.
 |
Những địa điểm mà Nga có thể tấn công mạnh trong thời gian tới (chấm đỏ). Ảnh: THE NEW YORK TIMES |
Cùng với đó, Nga cũng đang hướng tới việc đảm bảo các tuyến đường tiếp tế, vốn rất quan trọng đối với lực lượng này ở Ukraine. Nga đã phát động cuộc phản công quyết liệt để bảo vệ TP Kreminna, nằm trên đường cao tốc bắc-nam chính ở tỉnh Luhansk.
Nga cũng đang tấn công TP Vuhledar (tỉnh Donetsk), nơi các căn cứ của Ukraine chỉ cách tuyến đường sắt duy nhất tới Crimea vài km.
Các nhà phân tích quân sự cho rằng Nga có khả năng đang tập trung hàng chục nghìn quân theo cách mà có thể tấn công từ phía bắc xuống và tiến lên từ phía nam tạo thế gọng kìm bao vây lực lượng Ukraine ở Donbass.
Tuy nhiên, cũng có thể Nga muốn chuyển hướng phòng thủ của Ukraine bằng cách mở một mặt trận mới. Nếu muốn mở mặt trận mới thì nhiều khả năng phải tấn công từ chính lãnh thổ Nga. Vì vậy, Ukraine đang theo dõi chặt chẽ các chuyển động xung quanh TP biên giới Sumy, cũng như nỗ lực quay trở lại tỉnh Kharkiv của Nga.
Ukraine được tình báo phương Tây, mạng lưới vệ tinh thương mại, các nhóm hoạt động chống Nga hỗ trợ. Với sự giúp sức này, các quan chức Ukraine cho biết hoạt động và ý định của Nga được theo dõi sát sao, đặc biệt là khi lính Nga có khả năng bao vây quân Ukraine ở Donetsk và Luhansk, theo The New York Times.
Hiện nhiều người cho rằng Nga đang bị áp lực về thời gian, ví dụ như phải tấn công nhanh chóng trước khi các vũ khí hiện đại phương Tây như xe tăng Leopard, Abrams, xe bọc thép Bradley,... đổ về Ukraine, tạo nên sự khác biệt trên chiến trường. Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine - ông Andriy Zagorodnyuk dự đoán quân Nga sẽ cố gắng chiếm Donbass, sau đó “tuyên bố hoàn thành chiến dịch quân sự đặc biệt” và kêu gọi đàm phán.
Cựu đại tá Serhiy Hrabsky trong quân đội Ukraine và là nhà quan sát cuộc chiến cho rằng bất kỳ trận chiến nào nhằm tạo ra một bước đột phá lớn qua các phòng tuyến của Ukraine sẽ bắt đầu bằng các trận pháo kích dữ dội, các cuộc không kích của máy bay ném bom và trực thăng tầm thấp. Sau đó, các cuộc tấn công trên bộ của xe tăng, bộ binh qua các vùng đệm giữa các chiến hào sẽ diễn ra.
Ông Hrabsky nói: “Nỗ lực chính sẽ diễn ra trên mặt đất. Quân Nga sẽ sử dụng các chiến thuật truyền thống của họ là tập trung đông đảo xe tăng, xe bọc thép chở quân và hỏa lực pháo binh rất dày đặc”.
Nơi Ukraine có thể tấn công
Theo The New York Times, Ukraine có rất ít triển vọng nếu tiến lên ở phía đông, nơi Nga đã củng cố vị trí đồn trú và thiết lập các tuyến tiếp tế kể từ năm 2014. Để tiến tới những nơi khác, Ukraine vừa cần phải ngăn chặn cuộc tấn công của Nga vừa phải bảo toàn binh lính và thiết bị.
Các nhà phân tích cho rằng cuộc phản công hứa hẹn nhất của Ukraine là ở phía nam. Hiện tại, phần lớn lãnh thổ do Nga chiếm đóng phía nam nằm trong tầm bắn của các hệ thống pháo phản lực bắn loạt HIMARS, điều này đã buộc Nga phải di chuyển các kho đạn dược, trung tâm chỉ huy và các nguồn cung cấp quan trọng khác ra xa mặt trận.
Melitopol (tỉnh Zaporizhia) sẽ là mục tiêu khả dĩ cho một cuộc tấn công của Ukraine bởi thành phố nằm ở giao lộ của hai đường cao tốc chính và một tuyến đường sắt quan trọng, khiến nó trở thành điểm tiếp tế quan trọng cho quân Nga ở phía nam.
Nếu Ukraine có thể chia rẽ các lực lượng của Nga nhờ vào việc kiểm soát Melitopol thì Ukraine có thể làm suy yếu đáng kể sự kiểm soát của Nga đối với khu vực Kherson. Nếu không có các tuyến tiếp tế từ phía đông, quân tiếp viện của Nga chỉ có thể đến qua Crimea - một tuyến đường dài hơn nhiều nằm trong tầm bắn của HIMARS.
 |
| Mặt trận phía nam là nơi Ukraine có thể tấn công. (Phần màu đỏ là những khu vực nằm trong tầm bắn của HIMARS). Ảnh: THE NEW YORK TIMES |
Tuy nhiên, việc tấn công vào khu vực chiến lược này sẽ là một thử thách bởi Nga đã xây dựng hệ thống phòng thủ trên toàn bộ chiến tuyến, mạng lưới chiến hào và bẫy chống tăng dày đặc xung quanh Melitopol.
Các nhà phân tích quân sự và cựu quan chức an ninh Ukraine cho rằng cầu Krech (cầu Crimea) nối đất liền nước Nga với bán đảo Crimea cũng là mục tiêu hấp dẫn nhất cho một cuộc phản công của Ukraine.
Người phát ngôn của Bộ chỉ huy quân sự miền nam Ukraine - bà Nataliya Gumenyuk cho biết Nga cũng tin rằng đó có thể sẽ là mục tiêu tấn công của Ukraine.
Nga đang đưa thêm binh lính đến để bảo vệ các vị trí phòng thủ ở Melitopol và Crimea nhưng Ukraine đã triển khai các thiết bị hạng nặng để ngăn điều này, không cho quân Nga đến gần các địa điểm được ấn định, theo bà Gumenyuk.
Ông Hrabsky, nhà phân tích quân sự Ukraine, cho rằng Ukraine có thể sẽ kết hợp một cuộc tấn công trên bộ với các cuộc tấn công tầm xa, trước tiên làm yếu khả năng phòng thủ bằng cách bắn đạn pháo và tên lửa vào các boongke chỉ huy, đồn bốt và kho đạn. Sau đó, Ukraine sẽ tìm cách tiến lên chọc thủng các phòng tuyến này của quân Nga.
