Hạ viện Mỹ hôm 9-1 đã chính thức thông qua Dự luật kiểm soát quyền hạn chiến tranh (War Powers Resolution) nhằm hạn chế Tổng thống Donald Trump “khơi mào” cuộc chiến chống lại Iran, đài Fox News cho biết.
Với kết quả bỏ phiếu tại Hạ viện (do Đảng Dân chủ kiểm soát) với tỉ lệ 224 phiếu thuận và 194 phiếu chống đã phản ánh sự chia rẽ sâu sắc trong Quốc hội Mỹ giữa hai phe Dân chủ và Cộng hòa.
"Chúng tôi xứng đáng nhận được sự tôn trọng từ chính quyền Tổng thống Trump và Quốc hội xứng đáng khi tuân thủ theo Hiến pháp”, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi phát biểu sau khi công bố kết quả bỏ phiếu. “Hiến pháp yêu cầu phải có sự hợp tác nếu muốn bắt đầu chiến sự”.
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi khẳng định Dự luật là vấn đề lớn nhằm ngăn chặn chiến tranh, bảo vệ sự an toàn của người Mỹ. Ảnh: CNBC
"Đây là một vấn đề rất lớn bởi không gì khác hơn là ngăn chặn chiến tranh vì chúng ta tôn trọng trách nhiệm đầu tiên là bảo vệ người dân Mỹ" - bà nói thêm.
Theo Fox News, dự luật này không mang tính ràng buộc nhưng được hiểu rằng nhằm tái khẳng định thẩm quyền của Quốc hội và có thể bác bỏ các quyết định của ông Trump.
Trước đó, Hạ viện Mỹ đã lên án Tổng thống Trump đã không tham vấn lãnh đạo Quốc hội trước khi quyết định tiêu diệt tướng lĩnh cấp cao của Quân đội Iran mà sau sự việc mới gửi Quốc hội bản giải trình.
Ngay sau khi có kết quả bỏ phiếu về Dự luật kiểm soát quyền hạn chiến tranh, Nhà Trắng lập tức lên tiếng.
“Tổng thống có quyền và nghĩa vụ bảo vệ quốc gia và công dân của chúng ta khỏi khủng bố. Đó là những gì ông ấy sẽ tiếp tục là và thế giới sẽ an toàn hơn vì điều đó” - Phó thư ký báo chí Nhà Trắng Hogan Gidley khẳng định ngày 9-1.
“Dự luật này của Hạ viện đang cố gắng kiềm hãm khả năng của Quân đội Mỹ trong việc ngăn chặn các hành vi khủng bố của Iran, cố gắng cản trở chính phủ Mỹ bảo vệ lợi ích của nước Mỹ và các khu vực. Hành động của Quốc hội hoàn toàn sai lầm”.
Cũng theo ông Gidley, dự luật trên vừa được Hạ viện thông qua chỉ là một động thái chính trị đối với Tổng thống Trump, bởi theo tiền lệ của Tòa án tối cao Mỹ thì dự luật trên không có sự ràng buộc cũng như thiếu khả năng thành đạo luật.
Ngoài ra, bản thân Tổng thống Donald Trump cũng đã lên tiếng chỉ trích dự luật vừa được thông qua là “vi hiến” và kêu gọi cần phải loại bỏ nó.
“Tôi đã nhận được nhiều cuộc điện thoại hôm 9-1 từ nhiều thượng nghị sĩ và nhiều nghị sĩ và đó là bài thuyết trình tuyệt vời nhất mà họ (Hạ viện do đảng Dân chủ kiểm soát) từng có”.
Ông còn trích dẫn dòng phân tích của cựu Cố vấn Nhà Trắng John Bolton về Dự luật kiểm soát quyền hạn chiến tranh.
Tổng thống Trump đồng ý với nhận định của cựu cố vấn John Bolton rằng Dự luật được thông qua là vi hiến và tạo một sự hiểu lầm việc Hiến pháp chỉ định quyền đối ngoại giữa Tổng thống và Quốc hội. Ảnh: TWITTER
Nữ nghị sĩ dảng Dân chủ Elissa Slotkin, người dẫn đầu dự luật về Dự luật kiểm soát quyền hạn chiến tranh, khẳng định: “Dự luật này là một tín hiệu cho thấy nếu tổng thống muốn kéo nước Mỹ vào chiến tranh, ông ấy phải có sự phê chuẩn của Quốc hội”.
Tuy nhiên, đài CNBC nói rằng đó là một nghị quyết đồng thời, nghĩa là Tổng thống không thể phủ quyết và cũng không mang quyền lực pháp luật.
Mặc dù vậy, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi nói với báo giới rằng Hạ viện "vẫn còn cách" để kiểm soát tổng thống. Hạ viện vẫn còn một số dự luật tương tự mà theo họ có thể dễ dàng nhận được sự phê chuẩn từ Thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát.
