Tài liệu này được biên soạn từ tháng 1-2016 nhằm đánh giá các yêu cầu dài hạn về an ninh quốc phòng của hải quân và thay thế cho “Đánh giá cấu trúc lực lượng năm 2012” (cập nhật năm 2014).
Theo trang web The Washington Free Beacon, hải quân Mỹ nhận định trong hai năm qua, Nga và Trung Quốc đã phát triển nhiều hệ thống vũ khí mới như tên lửa siêu thanh chống tàu, hệ thống chống tàu ngầm hiện đại. Do đó, tài liệu “Đánh giá cấu trúc lực lượng năm 2016” nhận xét hải quân Mỹ cần phát triển hạm đội lớn hơn trong bối cảnh năng lực của Trung Quốc đang gia tăng và nước Nga đang trỗi dậy.
Tài liệu đề nghị hải quân Mỹ cần tăng lên 355 tàu, tức tăng thêm 47 tàu. Các thay đổi lớn trong đánh giá là tăng số tàu ngầm tấn công hiện đại, tàu sân bay và tàu nổi lớn như tàu tuần dương và tàu khu trục trang bị tên lửa.
Cụ thể, số tàu sân bay phải tăng từ 11 lên 12 tàu, số tàu nổi lớn tăng từ 88 lên 104 tàu, số tàu nổi nhỏ giữ nguyên 52 tàu, số tàu vận tải thủy-bộ tăng từ 34 lên 38 tàu, số tàu ngầm tấn công tăng từ 48 lên 66 tàu, số tàu ngầm trang bị tên lửa đạn đạo là 12 chiếc. Tàu hậu cần chiến đấu được đề nghị tăng từ 29 lên 32 tàu, tàu yểm trợ viễn chinh tăng từ ba lên sáu tàu, tàu vận tải nhanh viễn chinh và cao tốc là 10 chiếc và tàu chỉ huy và yểm trợ tăng từ 21 lên 23 tàu.
Trang web USNI News (Học viện Hải quân Mỹ) phân tích:
• Tàu nổi lớn: Số tàu nổi lớn được tăng thêm nhằm gia tăng năng lực hộ tống tàu sân bay. Theo nghiên cứu, phải từ bảy hoặc tám tàu nổi lớn trang bị tên lửa điều khiển mới đủ sức hộ tống tàu sân bay (thay vì năm tàu) vì Trung Quốc đang gia tăng mức độ tinh nhuệ và vận tốc của tên lửa điều khiển chống tàu. Ngoài ra, hải quân Mỹ cũng cần nâng cấp hệ thống chiến đấu Aegis trên các tàu khu trục lớp Arleigh Burke để đủ sức ngăn chặn cùng lúc tên lửa hành trình, máy bay, tên lửa đạn đạo.
• Tàu ngầm tấn công: Bộ chỉ huy Thái Bình Dương và Bộ chỉ huy châu Âu của Mỹ đã từng báo cáo trước Quốc hội chỉ nhận được 60% số yêu cầu tàu ngầm hạt nhân tấn công vào lúc hoạt động tàu ngầm của Nga và Trung Quốc đang gia tăng. Do đó, hiện nay hải quân Mỹ đang chú trọng tăng cường khả năng tiêu diệt và tàng hình của tàu ngầm lớp Virginia.
• Tàu sân bay: Tài liệu “Đánh giá cấu trúc lực lượng năm 2016” đề nghị tăng số tàu sân bay lên 12 chiếc. Hải quân Mỹ đang có 10 tàu sân bay hoạt động. Sang năm sẽ có thêm tàu Gerald R. Ford nhưng phải vài năm sau mới có thể triển khai ra nước ngoài vì phải qua quá trình chạy thử.
Hải quân Mỹ cố gắng bảo đảm sự hiện diện của tàu sân bay ở Trung Đông và Thái Bình Dương. Tuy nhiên, hiện thời chỉ có một tàu sân bay hiện diện ở Địa Trung Hải và không có tàu nào ở Thái Bình Dương. Một tàu sân bay được bổ sung thêm sẽ làm giảm áp lực cho hải quân Mỹ và sẽ bảo đảm đáp ứng yêu cầu vừa có tàu triển khai vừa có thời gian bảo trì và huấn luyện.