Các quy định trước đây và Quyết định 2089/2020 của TP Đà Nẵng quy định nhà có diện tích đất nhỏ hơn 25 m2 hoặc diện tích đất 25-45 m2 chỉ được phép cải tạo nguyên trạng, không được phép nâng tầng đã khiến hàng ngàn hộ dân trong các kiệt, hẻm ở trung tâm TP Đà Nẵng sống trong cảnh chật chội. Nhiều gia đình 3-4 thế hệ sống khổ, xếp lớp trong những căn nhà thấp lè tè. Chỉ thống kê riêng hai quận trung tâm là Hải Châu và Thanh Khê đã có gần 15.000 nhà đất (tương đương số hộ) siêu nhỏ, không thể nâng tầng.
11 người chen chúc trong căn nhà 35 m2
Nhà ông Mai Văn Dục lọt thỏm trong con hẻm 569 đường Hoàng Diệu (phường Hòa Thuận Đông, quận Hải Châu). Căn nhà 35 m2 được xây dựng cách đây hơn 40 năm gồm một trệt và gác lửng bằng gỗ xiêu vẹo, cũ nát đang là nơi sinh sống của 11 nhân khẩu thuộc ba thế hệ gia đình ông Dục.
Buổi tối, 10 người trong nhà ông Dục chen nhau ngủ trên gác lửng. Riêng ông Dục ngủ dưới tầng trệt, cũng là nơi đặt mọi vật dụng trong nhà và là nơi người đàn ông này tận dụng nhận sửa chữa đồ mộc. Cám cảnh nơi ở quá chật chội, ông Dục chỉ mong được xây thêm một tầng để các thành viên trong gia đình có nơi ngả lưng thoải mái hơn.
Căn nhà 35 m2 của ông Mai Văn Dục là nơi ở của 11 nhân khẩu. Ảnh: TẤN VIỆT |
Gần đó, gia đình bà Thiều Thị Lan gồm năm nhân khẩu cũng chịu cảnh sống khó khăn trong căn nhà vỏn vẹn 18 m2. Là hộ nghèo của phường Hòa Thuận Đông, cách đây vài năm bà Lan được phường hỗ trợ hơn 10 triệu đồng để làm tạm gác lửng. Tuy vậy, tổng diện tích sàn của căn nhà cũng không tăng thêm bao nhiêu do đất chật người đông, vay tiền xây lên tầng nữa thì không được phép.
“Vừa rồi nghe TP chuẩn bị sửa quy định để những căn nhà như chúng tôi đang ở được xây thêm tầng. Nghe nói vậy vui lắm chú ạ! Mong TP sớm triển khai để chúng tôi có thể vay tiền xây thêm một tầng cho vợ chồng con trai và hai cháu nội ở, chứ mấy năm nay tội con cháu quá” - bà Lan nói.
Cho nâng tầng để thoát cảnh chen chúc
Trước việc này, lãnh đạo quận Hải Châu đã đề xuất tháo gỡ cho người dân và nghị quyết HĐND đã yêu cầu các đơn vị “nghiên cứu các quy định hiện hành để xem xét, đề xuất liên quan đến cấp phép xây dựng đối với các thửa đất có diện tích nhỏ hơn 25 m2 và các thửa đất có diện tích từ 25 đến 45 m2 nhằm giải quyết nhu cầu của nhân dân và đảm bảo hài hòa trong quản lý đô thị, báo cáo Thường trực HĐND TP trong tháng 10-2022”.
Trao đổi với PV, Bí thư Quận ủy Hải Châu Vũ Quang Hùng cho hay trên địa bàn quận hiện có khoảng 7.500 lô đất diện tích nhỏ hơn 45 m2, tập trung nhiều ở các phường Thanh Bình, Bình Thuận, Hòa Thuận Đông. Tất cả trường hợp này đều có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. “Chủ các thửa đất này đều có nguyện vọng xây nhà với quy mô 2-4 tầng để giải quyết nhu cầu bức xúc về chỗ ở và nhu cầu sinh hoạt hằng ngày của các thành viên trong gia đình” - ông Hùng cho hay.
Từ mong mỏi của người dân, bí thư Quận ủy Hải Châu kiến nghị với HĐND TP Đà Nẵng theo hướng đối với những lô đất như trên được phép xây dựng quy mô về số tầng và chiều cao không vượt quá quy mô của các công trình nhà ở riêng lẻ lân cận, trên cơ sở đảm bảo mỹ quan chung tại khu vực.
Trước nguyện vọng của người dân, ông Tào Hùng, Chánh Văn phòng quận Thanh Khê, cũng khẳng định quan điểm của quận là rất ủng hộ việc cho xây thêm tầng để người dân có nơi ở khang trang hơn. “Quận Thanh Khê ghi nhận ý kiến của người dân và đã có báo cáo, đề xuất TP cho phép nhà dân dưới 45 m2 được nâng tầng để đảm bảo điều kiện sống tốt hơn” - chánh Văn phòng quận Thanh Khê nói.•
Sở Xây dựng ủng hộ
Theo Giám đốc Sở Xây dựng TP Đà Nẵng Phùng Phú Phong, quan điểm của sở là hoàn toàn ủng hộ việc cho phép những trường hợp như trên được sửa nhà, nâng tầng vì đây cũng là cách để TP tạo dựng lại cảnh quan, bộ mặt của kiệt, hẻm. Sở Xây dựng cũng rất ủng hộ định hướng cho phép tồn tại, làm sao xây dựng để đảm bảo cảnh quan.
Ông Phong cho biết sau khi đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, TP đang triển khai làm quy hoạch phân khu, dự kiến phê duyệt vào cuối năm 2022. Khi đó, Sở Xây dựng sẽ lồng ghép nội dung này vào để làm cơ sở cho phép triển khai.
Ngoài ra, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP Đà Nẵng Đinh Thế Vinh cũng đã có Công văn 5603 đề nghị UBND các quận nghiên cứu các giải pháp liên quan về quy hoạch, cấp phép xây dựng nhà ở đối với các thửa đất nhỏ dưới 45 m2 trên các tuyến đường và kiệt, hẻm trong khu vực đô thị. Các giải pháp phải phù hợp với thực trạng tại địa phương, theo hướng tạo thuận lợi cho người dân về nhu cầu chỗ ở và đảm bảo mỹ quan, hài hòa cảnh quan chung. Đồng thời đề xuất nội dung điều chỉnh trong quy định quản lý kèm theo Quyết định 2089 và quy định lộ giới kiệt, hẻm trên địa bàn các quận gửi về sở để tổng hợp, báo cáo UBND TP Đà Nẵng.