Thừa Thiên-Huế chuẩn bị khép lại năm 2019 với nhiều thiệt hại về nông nghiệp do hạn hán kéo dài.
Cụ thể, vụ đông xuân thiệt hại 60 ha lúa, đến vụ hè thu lại tiếp tục bị thiệt hại hơn 2.000 ha vì thiếu nước.
Nhà nông lao đao
Những năm trước, mùa này xứ Huế xuất hiện những cơn mưa kéo dài cả tháng nhưng năm nay, người Huế cảm nhận thời tiết thay đổi dị thường.
Việc xuất hiện những đợt nắng kéo dài khiến người dân nơi đây như đang ngồi trên đống lửa vì thiếu nước phục vụ sản xuất. Bên cạnh đó, việc không xuất hiện đợt lũ nào trong mùa đông cũng khiến chuột sinh sôi, phá hoại mùa màng.
“Năm rồi cũng gặp khó khăn vì hạn hán, đến lạc là loại cây chịu hạn nhất cũng chết cháy thì cây lúa làm sao sống nổi” - ông Nguyễn Văn Phú (xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền) lo lắng.
Theo Đài Khí tượng thủy văn Thừa Thiên-Huế, từ đầu năm đến nay, lượng mưa đạt thấp phổ biến 60%-70% so với trung bình cả năm. Đặc biệt, mùa mưa năm nay mới có bốn trận mưa lớn trên diện rộng. Nhiệt độ trung bình cả năm cao hơn trung bình nhiều năm từ 0,8 độ C đến 2 độ C.
Năm 2019 lượng mưa thấp hơn trung bình nhiều năm, chỉ đạt 60%-70%, các hồ chứa lớn trên địa bàn tỉnh gặp khó khăn do lưu lượng về hồ thấp, không đủ nước để tích. Những ngày đầu tháng 12, mực nước các thủy điện và hồ thủy lợi biến động không nhiều, tổng dung tích hữu ích của các hồ thủy lợi và thủy điện chỉ đạt 49,63%.
Do đó, Ban chỉ huy PCTT&TKCN Thừa Thiên-Huế cho biết trong vụ đông xuân 2019-2020 có khả năng thiếu hụt nước vào cuối vụ và có khả năng kéo dài đến vụ hè thu 2020. Mức độ thiếu hụt nước có khả năng gay gắt hơn năm 2019.
Những ngày này tại Thừa Thiên-Huế vẫn xuất hiện nắng gắt. Ảnh: N.DO
Lo chống hạn giữa mùa mưa
Trước thực trạng thiếu nước tại các hồ chứa, sáng 26-12, tỉnh Thừa Thiên-Huế đã chủ trì hội nghị triển khai các giải pháp chống hạn, tổ chức sản xuất vụ đông xuân.
Hội nghị đã nhấn mạnh việc nhiều diện tích trồng trọt đang đứng trước nguy cơ thiếu nước và giải pháp duy nhất được đặt ra đối với những diện tích này là “bỏ hoang hoặc chuyển đổi cây trồng” để giảm thiệt hại.
Ông Hồ Vang, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Thừa thiên-huế, cho rằng các địa phương cần chủ động chuyển đổi cây trồng hoặc bỏ hoang, tránh gây thiệt hại cho người dân. Đồng thời tiến hành nạo vét các ao hồ, kênh rạch vùng cát để lấy nước ngọt cho vùng ruộng ven phá và vùng biển. Sử dụng tiết kiệm nước, tưới luân phiên, có khung lịch thời vụ hợp lý, cơ cấu giống ngắn ngày.
“Theo dự báo, vào tháng 6 và 7-2020 nguồn nước trên sông Bồ sẽ bị thiếu hụt, vì vậy những hộ chăn nuôi các lồng trên sông cần chủ động giảm mật độ nuôi, thu hoạch sớm để tránh thiệt hại.
Bên cạnh đó, so với mọi năm, hiện nay một số khu vực có diện tích đất đủ điều kiện, thuận lợi để làm màu thì các hộ dân cần sớm gieo sạ các giống lúa ngắn ngày…” - ông Vang nói.
Ông Nguyễn Đình Đức, Chủ tịch huyện Quảng Điền, cho biết dự báo trong thời gian tới, huyện Quảng Điền có 100 ha bị hạn và phải chuyển đổi. Trong đó, dự kiến 60 ha chuyển sang trồng sen; 25 ha trồng khoai lang tím, cây nén... Ngoài ra, huyện tiến hành nạo vét các hồ chứa, tuyến sông, hói nội đồng, lòng hồ, khơi thông dòng chảy để đảm bảo nguồn nước cho vụ đông xuân.
Phát biểu tại buổi làm việc, Chủ tịch UBND tỉnh Phan Ngọc Thọ nhấn mạnh: Trong tình hình thời tiết khắc nghiệt, phức tạp, các địa phương cần chủ động triển khai các giải pháp theo phương châm “bốn tại chỗ”. Căn cứ vào điều kiện thổ nhưỡng, tập quán canh tác để có giải pháp cụ thể, lâu dài như tái cơ cấu cây trồng; chuyển đổi mô hình sản xuất từ đơn giản, nhỏ lẻ sang bài bản, quy mô; áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất.
Đối với các vấn đề chung của nền nông nghiệp, chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các đơn vị phải chủ động xử lý dứt điểm tình trạng chuột phá hoại mùa màng. Đồng thời tuyên truyền, khuyến cáo người dân không đốt rơm, rạ làm ảnh hưởng đến môi trường sống.
Năm 2020 nhiều thách thức Báo cáo của Ban chỉ huy PCTT&TKCN, dự báo trong những tháng đầu năm 2020, hiện tượng ENSO ở trạng thái trung tính nhưng nghiêng về pha nóng. Tại tỉnh Thừa Thiên-Huế, lượng mưa tháng 12-2019 thấp hơn nhiều so với trung bình nhiều năm (TBNN). Dự báo từ tháng 1 đến tháng 3-2020 lượng mưa thấp hơn TBNN khoảng 30%, lượng mưa phân bố không đều giữa đồng bằng và vùng núi. Trong tháng 3 lượng mưa lại thấp hơn TBNN và nắng nóng xuất hiện cục bộ, qua tháng 4 nắng nóng xuất hiện trên diện rộng, tổng lượng mưa thấp hơn TBNN 10%-25%. Hiện tại, mực nước các hồ thủy lợi trên địa bàn tỉnh đạt khoảng 60%-100% dung tích thiết kế, riêng hồ Phú Bài 2 đạt 30,5%. Với thực trạng nguồn nước hiện tại thì khả năng sẽ xảy ra hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn trong cuối vụ đông xuân năm 2019-2020 và vụ hè thu năm 2020. |
Vụ đông xuân 2019-2020, toàn tỉnh đưa vào gieo cấy 28.667 ha lúa và 3.591 ha rau các loại. Trong đó, dự kiến sẽ có 2.192 ha bị thiếu nước, chuyển đổi 491 ha. Diện tích lúa hè thu năm 2020 dự kiến sẽ có khoảng 3.000 ha không chủ động được nguồn nước ở vùng cát ven biển, vùng gò đồi, vùng núi Nam Đông, A Lưới và các vùng cuối kênh. Các diện tích này địa phương cần chủ động bỏ hoang hoặc chuyển đổi cây trồng. Ông Hồ Sỹ Nguyên, Giám đốc Sở NN&PTNT Thừa Thiên-Huế |