Ngày 6-1, sau 3 ngày với 11 lần bầu chọn liên tiếp, Hạ viện Mỹ dưới sự kiểm soát của đảng Cộng hoà vẫn chưa tìm được người sẽ giữ chức chủ tịch thay vào vị trí của nghị sĩ Dân chủ Nancy Pelosi. Ứng viên tiềm năng nhất - Hạ nghị sĩ Cộng hòa Kevin McCarthy của bang California vẫn không thể đạt đủ số phiếu cần thiết để lãnh đạo Hạ viện, theo hãng tin AP.
Theo quy tắc, các nhà lập pháp ở Hạ viện sẽ tiếp tục bầu chọn đến khi nào tìm ra được người kế nhiệm Chủ tịch Pelosi. Điều này khiến tình hình ở Hạ viện ngày càng rối ren. Thế bế tắc hiện tại đặt câu hỏi liệu điều gì sẽ xảy ra khi một viện của quốc hội Mỹ ngừng hoạt động.
Tác động của việc thiếu chủ tịch
Theo tờ The New York Times, nếu không có chủ tịch, Hạ viện Mỹ về cơ bản sẽ là một thực thể “vô dụng”. Việc không thể tìm được lãnh đạo đồng nghĩa không có nhà lập pháp nào đứng ra xử lý tình huống khẩn cấp hoặc khủng hoảng. Sẽ không có quy tắc, dự luật hoặc nghị quyết nào được thông qua, trong khi quy trình lập pháp bị đình trệ.
 |
Hạ nghị sĩ Cộng hòa Kevin McCarthy của bang California, ứng viên tiềm năng nhất cho vị trí Chủ tịch Hạ viện Mỹ lúc này. Ảnh: REUTERS |
Không có chủ tịch, Hạ viện cũng không thể giám sát chính phủ liên bang hoặc bất kỳ tổ chức nào khác. Luật pháp và các tiền lệ quy định Hạ viện phải bầu lãnh đạo trước khi các nhà lập pháp có thể thực hiện bất kỳ công việc nào.
“Nếu có một trường hợp khẩn cấp thực sự, chúng tôi không thể ứng phó” - ông Jerrold Nadler, đảng viên Dân chủ đồng thời là Hạ nghị sĩ bang New York nói.
Theo ông Dan Kildee - đảng viên Dân chủ đến từ bang Michigan, ông hy vọng trong trường hợp khẩn cấp, các đảng viên Cộng hòa sẽ có thể nhanh chóng thống nhất chọn ra chủ tịch để quốc hội có thể phản ứng kịp thời.
Hạ viện có thể hoạt động thiếu lãnh đạo?
Dù vậy, vẫn có nhiều nhà lập pháp tỏ ra lạc quan trước tình hình hiện tại. Ông Byron Donalds - đảng viên Cộng hòa đến từ bang Florida nói ông tin rằng những lo ngại về an ninh quốc gia đã “bị thổi phồng”. Trước các phóng viên, ông cho biết Tổng thống Joe Biden có thể xử lý bất kỳ cuộc khủng hoảng an ninh quốc gia nào trong lúc Hạ viện ngừng hoạt động.
 |
Trải qua 11 vòng bầu cử trong 3 ngày liên tục, ông McCarthy vẫn chưa đạt số phiếu cần thiết để giữ chức chủ tịch Hạ viện Mỹ. Ảnh: REUTERS |
Ông nói: “Tất cả chúng ta đều biết rằng nếu một cuộc khủng hoảng an ninh quốc gia xảy ra, tổng thống Mỹ sẽ lập tức ra tay”.
Ông Chip Roy, Hạ nghị sĩ Cộng hòa đến từ bang Texas cũng đã bác bỏ những lo ngại về việc Hạ viện không hoạt động, và cho biết ông tin rằng Hạ viện có thể "thử" thực hiện những giải pháp chưa từng được sử dụng để ứng phó với tình huống khẩn cấp.
Hạ nghị sĩ Gerald E. Connolly, đảng viên Dân chủ đến từ bang Virginia đề xuất thay đổi các quy tắc của Hạ viện. Ông kêu gọi Hạ viện bổ nhiệm một chủ tịch lâm thời vào cuối nhiệm kỳ, để tránh gặp phải tình trạng rối loạn tương tự trong tương lai.
Thế bế tắc của đảng Cộng hòa
Trong cuộc bầu cử giữa kỳ, đảng Cộng hòa chỉ giành được 222 phiếu (so với (212 phiếu của đảng Dân chủ), đồng nghĩa đảng này không giành được thế đa số lớn tại Hạ viện. Chính vì thế, ông McCarthy cần sự ủng hộ hoàn toàn từ đảng mình để trở thành chủ tịch Hạ viện. Tuy nhiên, một số nhà lập pháp cực hữu đã từ chối ủng hộ ông, khiến ông McCarthy không thể đạt đủ 218 phiếu bầu.
Hiện có 20 đảng viên Cộng hòa tại Hạ viện bỏ phiếu chống lại ông McCarthy. Những người này bao gồm một số nhà lập pháp bảo thủ nhất ở Hạ viện và đều phủ nhận kết quả của cuộc bầu cử tổng thống năm 2020.
Ông McCarthy đã nêu một số nhượng bộ để đổi lại sự ủng hộ từ những người theo đường lối cứng rắn. Tuy nhiên, cho đến nay, các nhượng bộ của ông vẫn chưa đủ để giúp ông thu được số phiếu cần thiết.
Theo các tiền lệ của Hạ viện, các nhà lập pháp sẽ tiếp tục bỏ phiếu cho đến khi tìm ra người người đạt đủ 218 ghế. Một yếu tố quan trọng khiến ông McCarthy vẫn có lợi thế trong các cuộc bầu chọn là không có ứng cử viên khả thi nào có thể đọ sức với ông.
Tuy nhiên, các đảng viên Cộng hòa có thể đoàn kết và chọn ra một người khác để thay ông. Ông Steve Scalise - nhân vật quyền lực thứ 2 của đảng Cộng hòa tại Hạ viện, được nhiều người coi là phương án dự phòng tốt nhất, theo New York Times.
