Gặp khó vì dịch COVID-19, nhiều chủ dự án buộc phải “bán mình” và đây cũng là cơ hội “thâu tóm” giá hời cho những tập đoàn có nguồn lực tài chính. Từ đầu năm đến nay, hàng tỉ USD âm thầm đổ vào thị trường với những thương vụ mua bán, sáp nhập (M&A) quy mô lớn.
Nhộn nhịp từ đầu năm
Trong khi nhiều ngành chịu tác động lớn của đại dịch thì thị trường M&A bất động sản (BĐS) vẫn diễn ra nhiều thương vụ lớn. Trong bối cảnh quỹ đất ngày càng eo hẹp, mục tiêu sở hữu quỹ đất cho chiến lược dài hơi qua hình thức M&A là giải pháp được các doanh nghiệp BĐS có tiềm lực tài chính ưu tiên lựa chọn.
Nhiều đại gia BĐS tiếp tục chi hàng ngàn tỉ đồng để gia tăng quỹ đất trong quý III-2020 vừa qua. Theo báo cáo tài chính hợp nhất của Tập đoàn Novaland công bố mới đây, tính đến nay tập đoàn này đã nhận giải ngân hơn 21.000 tỉ đồng từ các tổ chức tín dụng, đối tác trong hoạt động huy động vốn. Và khoản vốn này đa phần được dùng cho hoạt động M&A và đầu tư phát triển các dự án.
Tính đến hết tháng 9-2020, tập đoàn này cũng đã hoàn tất việc mua lại 99,9% công ty đang có một dự án quy mô gần 180 ha tại quận 2, TP.HCM.
Các chuyên gia dự báo hoạt động M&A trong lĩnh vực bất động sản sẽ tiếp tục sôi động trong thời gian tới. Ảnh: QUANG HUY
Dòng chảy ngược M&A cũng đã xuất hiện, theo Nhóm nghiên cứu diễn đàn M&A Việt Nam (MAF Research), Danh Khôi Holdings mua lại 100% cổ phần Sun Frontier (thuộc Tập đoàn BĐS Nhật Bản Sun Frontier Fudousan) với giá 920 triệu USD. Đây được coi là thương vụ M&A đáng chú ý nhất ngành BĐS trong giai đoạn từ giữa năm đến nay. Sau khi thương vụ hoàn tất, Danh Khôi Holdings chính thức trở thành chủ đầu tư dự án tại Đà Nẵng.
Một doanh nghiệp tên tuổi khác trong ngành BĐS là Phát Đạt tiếp tục đẩy mạnh M&A hàng loạt dự án giàu tiềm năng. Cụ thể, tháng 6-2020, Phát Đạt thành công với thương vụ đầu tư và trở thành cổ đông sở hữu 99% vốn CTCP Bến Thành - Long Hải. Ngay sau đó, doanh nghiệp này đầu tư và sở hữu hơn 99% cổ phần của Công ty cổ phần Đầu tư Serenity. Và tại Bình Dương, Phát Đạt đã tiến hành bắt tay với Tập đoàn Danh Khôi để phát triển dự án căn hộ được ra mắt vào tháng 10-2020.
Tập đoàn Hưng Thịnh cũng là một trong những ông lớn của ngành BĐS “mát tay” khi thành công với nhiều thương vụ M&A. Những dự án “bất động” vào tay tập đoàn này đã được hồi sinh thành sản phẩm chất lượng, thu hút khách hàng.
Ở khối ngoại, trong ba quý đầu năm 2020, có đến 19 giao dịch giữa nhà đầu tư Nhật Bản và doanh nghiệp Việt Nam được công bố. Đáng chú ý nhất là các thương vụ M&A đến từ doanh nghiệp Nhật Bản trong ngành BĐS xây dựng với sự tham gia của những tên tuổi lớn như Mitsubishi Corporation và Nomura Real Estate, Tập đoàn Haseko.
Sẽ sôi động cả năm 2021
Chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển cho rằng hoạt động M&A từ cuối năm 2019 đến nay diễn ra nhộn nhịp vì thời điểm này BĐS rơi vào khủng hoảng. Nhiều chủ đầu tư dự án sẽ gặp nhiều khó khăn về nguồn vốn huy động buộc phải đẩy mạnh M&A. Nhiều dự án buộc phải “bán mình” và đây là cơ hội cho những doanh nghiệp có nguồn lực tài chính có thể mua được dự án tốt với giá hời.
“Triển vọng thị trường M&A BĐS được dự báo tích cực trong thời gian tới. Cơ hội mà dịch COVID-19 mang lại cho các doanh nghiệp có sẵn nguồn lực tài chính và năng lực quản trị tốt. Dự báo hoạt động M&A BĐS sẽ tiếp tục sôi động trong thời gian tới và cả trong năm 2021” - ông Hiển đánh giá.
Theo bà Nguyễn Thị Vân Khanh, Giám đốc cấp cao thị trường vốn JLL Việt Nam, dòng vốn của các nhà đầu tư ngoại vẫn đang sẵn sàng đổ vào thị trường BĐS Việt Nam. Tuy nhiên, hoạt động M&A cũng có những rào cản nhất định nên thị trường chững lại dù nhiều nhà đầu tư vẫn muốn tham gia thị trường.
Phần lớn doanh nghiệp BĐS đang gặp nhiều khó khăn, một số nhà đầu tư tham gia thị trường phải thực hiện những giao dịch kéo dài vài năm nhưng vẫn chưa hoàn tất mặc dù dòng tiền rất sẵn sàng. Nguyên nhân chủ yếu khiến các giao dịch gặp khó khăn là do quy trình phê duyệt, rà soát về pháp lý.
Vì thế, bà Khanh cho biết dòng vốn đang xu hướng đứng yên, quan sát để có quyết định tham gia thị trường khi nào. Khi các dự án đẩy nhanh quá trình phê duyệt thì họ sẽ tham gia thị trường.
TS Sử Ngọc Khương, Giám đốc cấp cao Savills Việt Nam, cũng cho biết M&A diễn ra ở các phân khúc như dự án nhà ở, BĐS thương mại gồm khách sạn, cao ốc văn phòng, trung tâm thương mại..., thậm chí có cả khu công nghiệp. Vị trí dự án M&A trải dài khắp cả nước nhưng nhiều nhất là ở TP.HCM, Hà Nội và khu vực miền Trung.
“Việc hợp tác giữa đối tác nước ngoài với doanh nghiệp Việt cũng có nhiều điểm tương hỗ. Doanh nghiệp nước ngoài có thể giảm bớt chi phí khi tham gia dự án ở Việt Nam, thủ tục pháp lý cũng thuận lợi hơn. Còn doanh nghiệp Việt có năng lực quản trị, phát triển dự án, có kiến thức và thấu hiểu nhu cầu địa phương, có thể định vị được sản phẩm” - ông Khương chia sẻ.
“Gã khổng lồ” ngoại đẩy mạnh M&A bất động sản công nghiệp
Theo Savills Việt Nam, bất chấp những ảnh hưởng tiêu cực từ dịch COVID-19, các thương vụ mua bán, sáp nhập BĐS công nghiệp vẫn diễn ra sôi động. Như Tập đoàn Logos Property (Úc) đã đầu tư 350 triệu USD cho thương vụ liên doanh BĐS logistics để thâm nhập thị trường Việt Nam.
“Gã khổng lồ” kho bãi châu Á là GLP đang lên kế hoạch hợp tác với SEA Logistic Partners Việt Nam. Hay như Mirae Asset Daewoo Co. và Naver Corporation của Hàn Quốc đã đầu tư 37 triệu USD vào một nhà kho ở trung tâm logistics tại Bắc Ninh...
Theo các chuyên gia, dự kiến trong năm 2021 và 2022, các nhà sản xuất sẽ dịch chuyển ra khỏi Trung Quốc, đây là cơ hội để các nhà đầu tư tại Việt Nam tung ra nhiều dự án hơn để bắt kịp và đáp ứng các khoản đầu tư sản xuất giá trị cao.