Sáng 29-6, TAND tỉnh Bình Định mở phiên tòa sơ thẩm xét xử vụ ánlạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản đối với các bị cáo: Phan Lâm Hơn, Phạm Thị Bình (nguyên giám đốc và phó giám đốc Công ty TNHH Thanh Bình) và Phạm Thị Thu Thảo (em ruột bị cáo Bình).
Tại tòa, các luật sư (LS) bào chữa cho ba bị cáo cung cấp cho HĐXX nhiều chứng cứ mới và đề nghị HĐXX hoãn phiên tòa trả hồ sơ điều tra bổ sung. LS còn đề nghị cơ quan có thẩm quyền giám định lại các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án và yêu cầu bên được xác định là bị hại (Vietcombank Chi nhánh Bình Định) cung cấp toàn bộ bản chính hợp đồng tín dụng, hợp đồng thế chấp tài sản. Ngoài ra, các LS bào chữa cho bị cáo đề nghị các cơ quan tố tụng tỉnh thay đổi biện pháp ngăn chặn, hủy bỏ việc tạm giam đối với bị cáo Bình và Thảo.
Các luật sư bào chữa cho bị cáo tại tòa ngày 29-6.
Đại diện VKSND tỉnh Bình Định đồng quan điểm với các LS bào chữa cho các bị cáo, đề nghị hoãn phiên tòa để trả hồ sơ điều tra bổ sung. Sau khi nghe ý kiến của LS, đại diện VKS, HĐXX quyết định hoãn phiên tòa, trả hồ sơ cho VKSND tỉnh Bình Định để điều tra bổ sung.
Chủ tọa phiên tòa công bố lý do trả hồ sơ điều tra bổ sung: “Bị cáo Phan Lâm Hơn và các LS đã cung cấp một số tài liệu, chứng cứ mới mà những chứng cứ này chưa được Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Định và VKSND tỉnh Bình Định thu thập, xác minh trong quá trình điều tra, truy tố”.
Theo cáo trạng, năm 2009, Công ty TNHH Thanh Bình (TP Quy Nhơn) vay của Ngân hàng Ngoại thương Chi nhánh Bình Định 14,9 tỉ đồng. Để đảm bảo cho khoản vay trên, Công ty Thanh Bình thế chấp bảy hợp đồng tài sản gồm rừng bạch đàn, 50 container, nhà xưởng chính, máy sản xuất dăm gỗ…, khối tài sản này được Ngân hàng Ngoại thương Chi nhánh Bình Định định giá hơn 19 tỉ đồng.
Năm 2013, do nợ quá hạn, Ngân hàng Ngoại thương Chi nhánh Bình Định khởi kiện tại TAND tỉnh Bình Định, yêu cầu Công ty Thanh Bình trả nợ và xử lý tài sản thế chấp để thu hồi nợ vay. Lúc này, ông Phan Lâm Hơn tố cáo cán bộ Ngân hàng Ngoại thương Chi nhánh Bình Định có dấu hiệu làm giả hồ sơ tín dụng của Công ty Thanh Bình. Vì vậy, TAND tỉnh Bình Định chuyển toàn bộ hồ sơ sang cơ quan công an để xử lý vì có dấu hiệu hình sự.
Cũng trong thời gian TAND tỉnh Bình Định đang giải quyết vụ kiện giữa Ngân hàng Ngoại thương Chi nhánh Bình Định và Công ty Thanh Bình thì ngày 20-8-2014, TAND TP Quy Nhơn cũng thụ lý vụ kiện do nguyên đơn là bà Phạm Thị Thu Thảo và bà Phạm Thị Minh kiện đòi nợ Công ty Thanh Bình 15 tỉ đồng.
Ngày 12-9-2014, TAND TP Quy Nhơn ban hành hai quyết định: số 169, 170/2014/QD9ST-DS công nhận sự thỏa thuận của các đương sự, buộc Công ty Thanh Bình trả nợ cho bà Thảo và bà Minh, trong đó có một phần tài sản trên đất là nhà kho và các vật liệu kiến trúc khác thuộc quyền sở hữu của Công ty Thanh Bình. Cục Thi hành án (THA) dân sự tỉnh Bình Định thụ lý giải quyết việc THA trên.
Ngày 24-10-2014, Cục THA dân sự tỉnh Bình Định ban hành quyết định “chấp nhận để bà Thảo nhận toàn bộ tài sản của Công ty Thanh Bình tại lô B6, B7 Khu công nghiệp Phú Tài”. Ngày 27-11-2014, Cục THA dân sự tỉnh Bình Định phối hợp với các cơ quan chức năng lập biên bản bàn giao toàn bộ tài sản của Công ty Thanh Bình cho bà Thảo để cấn trừ toàn bộ nghĩa vụ phải THA, trong số tài sản đó có một số tài sản đang thế chấp cho Ngân hàng Ngoại thương Chi nhánh Bình Định.
Trong quá trình điều tra toàn bộ vụ án, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Định đã có văn bản kiến nghị VKSND Cấp cao tại Đà Nẵng ra quyết định kháng nghị hủy hai quyết định: 169, 170/2014/QĐST-DS ngày 12-9-2014 của TAND TP Quy Nhơn. Sau đó, TAND Cấp cao tại Đà Nẵng hủy hai quyết định trên.
Cáo trạng của VKSND tỉnh Bình Định nêu rõ thẩm phán Nguyễn Văn Tài (thẩm phán TAND TP Quy Nhơn), người trực tiếp giải quyết vụ kiện và ban hành hai quyết định số 169, 170/2014/QĐST-DS ngày 12-9-2014, công nhận sự thỏa thuận của các đương sự (sau đó hai quyết định đã bị TAND Cấp cao tại Đà Nẵng hủy án), không điều tra xác minh thu thập chứng cứ, đưa Ngân hàng Ngoại thương Chi nhánh Bình Định vào người có quyền và nghĩa vụ liên quan để giải quyết vụ kiện, đã vi phạm tại Điều 85 BLHS.
Tài sản mà Công ty TNHH Thanh Bình đã thế chấp cho ngân hàng.
Đối với chấp hành viên Hồ Quang Vinh (nguyên Cục trưởng Cục THA tỉnh Bình Định), Nguyễn Văn Chánh và Nguyễn Văn Tuấn thực hiện không đầy đủ thủ tục THA dân sự… Hành vi của thẩm phán Nguyễn Văn Tài, Hồ Quang Vinh, Nguyễn Văn Chánh và Nguyễn Văn Tuấn có dấu hiệu của tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Tuy nhiên, hành vi của thẩm phán Nguyễn Văn Tài và các chấp hành viên vụ án này xảy ra trong lĩnh vực xâm phạm hoạt động tư pháp nên cơ quan điều tra tách riêng và chuyển toàn bộ tài liệu hồ sơ cho Cục Điều tra VKSND Tối cao để điều tra theo thẩm quyền.
Riêng các cán bộ thuộc Ngân hàng Ngoại thương Chi nhánh Bình Định như: Trần Văn Thao, Thái Văn Năm, Phạm Thị Tuyết Mai, Hoàng Tuấn Minh, Nguyễn Duy Sơn, Trần Thị Tường Vi là những người trực tiếp báo cáo thẩm định đề xuất… lắp ghép con dấu của Công ty Thanh Bình vào đơn đăng ký giao dịch bảo đảm không đúng quy định pháp luật, có dấu hiệu của tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, cơ quan điều tra tách riêng để xem xét khởi tố, xử lý sau.